2011/884/EU: Uitvoeringsbesluit van de Commissie van 22 december 2011 inzake noodmaatregelen met betrekking tot niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst in rijstproducten van oorsprong uit China en tot intrekking van Beschikking 2008/289/EG Voor de EER relevante tekst - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 343/140

Krachtens artikel 4, lid 2, en artikel 16, lid 2, van Verordening (EG) nr. 1829/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2003 inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders (2) mogen in de Unie geen genetisch gemodificeerde levensmiddelen of diervoeders in de handel worden gebracht tenzij daarvoor overeenkomstig die verordening een vergunning is verleend. Overeenkomstig artikel 4, lid 3, en artikel 16, lid 3, van genoemde verordening mag slechts een vergunning voor genetisch gemodificeerde levensmiddelen of diervoeders worden verleend indien afdoende en voldoende is aangetoond dat deze geen negatieve effecten op de menselijke gezondheid, de diergezondheid of het milieu hebben, dat zij de consument of gebruiker niet misleiden en niet zodanig verschillen van de levensmiddelen of diervoeders ter vervanging waarvan zij zijn bedoeld, dat de normale consumptie ervan vanuit voedingsoogpunt voor mens of dier nadelig zou zijn.

In september 2006 zijn in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland rijstproducten van oorsprong of verzonden uit China aangetroffen die met de niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst „Bt 63” waren verontreinigd; dit is gemeld aan het systeem voor snelle waarschuwingen over levensmiddelen en diervoeders (RASFF). Ondanks de door de Chinese autoriteiten aangekondigde maatregelen om op de aanwezigheid van dat niet-toegelaten genetisch gemodificeerde organisme (ggo) te controleren, zijn er daarna nog een aantal waarschuwingen betreffende de aanwezigheid van de niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst „Bt 63” geweest.

In verband met de herhaalde waarschuwingen en het ontbreken van voldoende waarborgen van de bevoegde Chinese autoriteiten ten aanzien van de afwezigheid van de niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst „Bt 63” in producten van oorsprong of verzonden uit China zijn bij Beschikking 2008/289/EG van de Commissie (3) noodmaatregelen met betrekking tot het niet-toegelaten ggo „Bt 63” in rijstproducten vastgesteld. Krachtens die beschikking moeten exploitanten vóór het in de handel brengen aan de bevoegde autoriteiten van de desbetreffende lidstaat een analyserapport overleggen waaruit blijkt dat de zending rijstproducten niet met de genetisch gemodificeerde rijst „Bt 63” verontreinigd is. Bovendien moeten de lidstaten volgens die beschikking de nodige maatregelen nemen, waaronder steekproefsgewijze bemonstering en analyse overeenkomstig een specifieke, in die beschikking beschreven methode, met betrekking tot producten die voor invoer worden aangeboden of al in de handel zijn.

In maart 2010 heeft Duitsland het RASFF in kennis gesteld van de aanwezigheid van nieuwe rijstvariëteiten met niet-toegelaten genetische elementen die coderen voor insectenresistentie, met soortgelijke eigenschappen als het ggo Kefeng 6. Daarna zijn nog verscheidene waarschuwingen van dezelfde strekking verzonden, waarin naast Kefeng 6 ook de aanwezigheid van een andere insectenresistente rijstlijn werd gemeld met genetische elementen die overeenkomst vertonen met het ggo Kemingdao 1 (KMD1). Kefeng 6 en KMD1 zijn noch in de Unie, noch in China toegelaten.

Alle RASFF-kennisgevingen zijn aan de desbetreffende Chinese autoriteiten doorgezonden en ook heeft de Commissie die autoriteiten in juni 2010 en nogmaals in februari 2011 schriftelijk verzocht actie te ondernemen naar aanleiding van het stijgende aantal waarschuwingen.

Het Voedsel- en Veterinair Bureau heeft in oktober 2008 in China een inspectie gehouden om de uitvoering van Beschikking 2008/289/EG te evalueren en in maart 2011 een vervolginspectie. Uit de conclusies van het inspectiebezoek van 2008 en de eerste constateringen van het bezoek van 2011 blijkt dat er onzekerheid bestaat over het type en het aantal genetisch gemodificeerde rijstvariëteiten waarmee rijstproducten van oorsprong of verzonden uit China verontreinigd zijn en de mate waarin dat het geval is, zodat er een groot risico bestaat dat er nog vaker niet-toegelaten ggo's in dergelijke rijstproducten terecht zullen komen.

Gezien de resultaten van de inspecties van het Voedsel- en Veterinair Bureau van 2008 en 2011 en de vele RASFF-kennisgevingen betreffende niet-toegelaten genetische modificaties in rijst moeten de maatregelen van Beschikking 2008/289/EG worden aangescherpt zodat er in de Unie geen verontreinigde producten meer in de handel gebracht worden. Daarom moet Beschikking 2008/289/EG door dit besluit worden vervangen.

Aangezien in de Unie geen enkel genetisch gemodificeerd rijstproduct is toegelaten, moet het toepassingsgebied van Beschikking 2008/289/EG, dat beperkt is tot de genetisch gemodificeerde rijst „Bt 63”, worden uitgebreid tot alle genetisch gemodificeerde organismen in rijstproducten van oorsprong of verzonden uit China. De bij Beschikking 2008/289/EG ingevoerde verplichting om een analyserapport inzake bemonstering en analyse over te leggen waaruit blijkt dat er geen genetisch gemodificeerde rijst aanwezig is, moet blijven bestaan. De controles van de lidstaten moeten echter worden geïntensiveerd door 100 % van alle zendingen rijstproducten uit China aan bemonstering en analyse te onderwerpen en de exploitanten van levensmiddelen- en diervoederbedrijven te verplichten van tevoren de vermoedelijke datum, tijd en plaats van de fysieke aankomst van de zending te melden.

Met het oog op representatieve en vergelijkbare resultaten is de bemonsteringswijze van essentieel belang; daarom moet voor de controle op de afwezigheid van genetisch gemodificeerde rijst in uit China ingevoerde producten een gemeenschappelijk protocol voor bemonstering en analyse worden vastgesteld. De beginselen voor betrouwbare bemonsteringsprocedures voor landbouwproducten in bulk zijn vastgelegd in Aanbeveling 2004/787/EG van de Commissie van 4 oktober 2004 betreffende technische richtsnoeren inzake bemonstering en opsporing van genetisch gemodificeerde organismen en materiaal geproduceerd met genetisch gemodificeerde organismen, als of in producten aangeboden, in het kader van Verordening (EG) nr. 1830/2003 (4) en wat voorverpakte levensmiddelen betreft in CEN/TS 15568 of gelijkwaardig. Voor diervoeders zijn soortgelijke beginselen vervat in Verordening (EG) nr. 152/2009 van de Commissie van 27 januari 2009 tot vaststelling van de bemonsterings- en analysemethoden voor de officiële controle van diervoeders (5).

In verband met het aantal mogelijke genetische modificaties in rijst en het ontbreken van gevalideerde detectiemethoden en controlemonsters van voldoende kwaliteit en hoeveelheid, en om de controles te vergemakkelijken, moet de bemonsterings- en analysemethode van Beschikking 2008/289/EG worden vervangen door de analytische screeningsmethoden in bijlage II.

De nieuwe voorgestelde screeningsmethoden moeten worden gebaseerd op Aanbeveling 2004/787/EG. Daarbij wordt er met name rekening mee gehouden dat de momenteel beschikbare methoden kwalitatief zijn en er een niet-toegelaten genetisch gemodificeerd organisme moet worden gedetecteerd waarvoor geen tolerantiedrempel ten aanzien van de bemonstering en analyse bestaat.

Het Europees referentielaboratorium voor genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders (EU-RL GMFF) bij het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (JRC) heeft geverifieerd en bevestigd dat de voorgestelde screeningsmethoden geschikt zijn voor het aantonen van genetisch gemodificeerde rijst.

Om te bereiken dat met de bemonstering en detectie wordt voorkomen dat producten met niet-toegelaten gemodificeerde rijst in de handel worden gebracht, moeten zowel de exploitanten als de officiële diensten de in bijlage II beschreven methoden volgen. Met name moeten de door het EU-RL GMFF verstrekte richtsnoeren voor de toepassing van deze methoden in acht worden genomen.

De in bijlage I genoemde rijstproducten van oorsprong of verzonden uit China mogen pas in het vrije verkeer worden gebracht als zij vergezeld gaan van een door het „Entry Exit Inspection and Quarantine Bureau” van de Volksrepubliek China (AQSIQ) afgegeven analyserapport en gezondheidscertificaat overeenkomstig de modellen in de bijlagen III en IV bij dit besluit.

Om de controlemaatregelen doorlopend te kunnen beoordelen moeten de lidstaten worden verplicht op gezette tijden bij de Commissie verslag uit te brengen over de officiële controles op zendingen rijstproducten van oorsprong of verzonden uit China.

De maatregelen van dit besluit moeten evenredig zijn en mogen de handel niet meer dan nodig beperken; daarom mogen zij alleen betrekking hebben op producten van oorsprong of verzonden uit China waarvan het waarschijnlijk wordt geacht dat zij verontreinigd zijn met niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst. Gezien het scala aan producten dat met dergelijke niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst verontreinigd kan zijn, lijkt het raadzaam om alle levensmiddelen en diervoeders waarbij rijst als ingrediënt vermeld staat, te onderzoeken. Sommige producten kunnen echter al dan niet rijst bevatten, uit rijst bestaan of met rijst zijn vervaardigd. Het lijkt dan ook evenredig de exploitanten in staat te stellen een eenvoudige verklaring af te geven wanneer het product geen rijst bevat, niet uit rijst bestaat en niet met rijst is vervaardigd, en aldus de verplichte analyse en certificering te vermijden.

De situatie betreffende de mogelijke verontreiniging van rijstproducten met niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijstlijnen moet binnen zes maanden opnieuw worden bekeken om na te gaan of de maatregelen van dit besluit nog steeds nodig zijn.

De in dit besluit vervatte maatregelen zijn in overeenstemming met het advies van het Permanent Comité voor de voedselketen en de diergezondheid,

het aantal zendingen waarvan monsters zijn genomen voor analyse;

de resultaten van de in artikel 5 bedoelde controles;

het aantal zendingen dat is afgewezen wegens ontbreken van een gezondheidscertificaat of een analyserapport.

voor screening op de 35S-promotor van het bloemkoolmozaïekvirus (CAMV) en de NOS (nopalinesynthase)-terminator van Agrobacterium tumefaciens:

ISO 21570: 2005 Methods of analysis for the detection of genetically modified organisms and derived products-quantitative nucleic acid based methods. Annex B1;

H.-U. Waiblinger e.a., (2008) „Validation and collaborative study of a P35S and T-nos duplex real-time screening method to detect genetically modified organisms in food products” Eur. Food Res. and Technol., Volume 226, 1221-1228;

• E. 

  Barbau-Piednoir e.a., (2010) „SYBR®Green qPCR screening methods for the presence of „35S promoter” and „NOS terminator” elements in food and feed products” Eur. Food Res. and Technol Volume 230, 383-393;

Reiting R, Broll H, Waiblinger HU, Grohmann L (2007) Collaborative study of a T-nos real-time PCR method for screening of genetically modified organisms in food products. J Verbr Lebensm 2:116-121;

voor screening op de geconstrueerde CryIAb, CryIAc en/of CryIAb/CryIAc van Bacillus thuringiensis:

Barbau-Piednoir e.a., (in druk) „Four new SYBR®Green qPCR screening methods for the detection of Roundup Ready®, LibertyLink® and CryIAb traits in genetically modified products” Eur. Food Res. and Technol DOI 10.1007/s00217-011-1605-7.

Na verificatie van de specificiteit van de methoden door het EU-RL GMFF op een groot aantal verschillende Chinese rijstmonsters wordt deze methode geschikt geacht voor deze screening.