Gemeenten moeten rechten cliënten respecteren

Met dank overgenomen van J.R.V.A. (Jeroen) Dijsselbloem i, gepubliceerd op maandag 2 juli 2012.

Het Algemeen Overleg over de stelselherziening jeugdzorg op 21 juni jl. verliep zoals altijd met veel vragen vanuit de Kamer en weinig concrete antwoorden vanuit het kabinet. Terwijl gemeenten, provincies, ouders en kinderen in de jeugdzorg wachten op concrete voorstellen, blijft de uitwerking en uitvoering van de stelselherziening onduidelijk en worden bepaalde waarborgen die noodzakelijk zijn voor een betere jeugdzorg in de toekomst niet gegeven.

De PvdA is voorstander van de decentralisatie van jeugdzorg naar de gemeenten. De zorg moet volgens de PvdA dicht bij de vertrouwde leefomgeving van kinderen worden georganiseerd. Scholen, gemeenten en zorgaanbieders moeten nauw met elkaar samenwerken om problemen bij kinderen in een vroegtijdig stadium te kunnen ontdekken, zodat problemen bij kinderen en in gezinnen niet groter worden en met lichte maatregelen (opvoedondersteuning, coaching etc.) opgelost kunnen worden. Daarbij is het van belang dat alle budgetten binnen jeugdzorg worden ontkokerd. Dit betekent dat er geen aparte ‘eilanden’ meer in stand worden gehouden en dat alle onderdelen, te weten GGZ, jeugdhulp, jeugdbescherming etc. met elkaar moeten samenwerken.

De gemeenten hebben de keuzevrijheid om jeugdzorg vorm te geven die past binnen de omstandigheden van een bepaalde gemeente of regio. Maatwerk staat daarbij voorop! Maatwerk garandeert echter niet altijd de beste zorg voor jeugd. Daar zijn volgens de PvdA landelijke oftewel gemeenten overstijgende randvoorwaarden/kaders voor nodig om kwaliteit van jeugdzorg te verzekeren voor gezinnen en kinderen in alle gemeenten. Deze kwaliteitskaders zouden ten minste de volgende onderwerpen moeten regelen:

  • Cliëntenrechten: klachtrecht en onafhankelijke vertrouwenspersonen;
  • Kindertelefoon;
  • Beroepsregistratie: tuchtrecht en bij- en nascholing van medewerkers;
  • Landelijke tolkenvoorziening voor ouders die de Nederlandse taal niet beheersen, maar goed geïnformeerd moeten worden over de besluiten en beslissingen die binnen jeugdzorg ten behoeve van hun kinderen worden genomen;
  • Onafhankelijk toezicht op de jeugdzorg binnen gemeenten.

De kwaliteit van jeugdzorg en de voorgaande onderwerpen ten behoeve van de kwaliteitskaders kunnen op twee manieren worden geregeld. Ten eerste kan het kabinet of de Tweede Kamer deze kaders uitwerken in de wet. Ten tweede kunnen de gemeenten gezamenlijk bindende afspraken maken over hoe zij de kwaliteit op basis van de hierboven genoemde onderwerpen gaan uitwerken in de gemeenten. De PvdA geeft de voorkeur aan het laatste en nodigt gemeenten uit om gezamenlijk tot bindende afspraken te komen over het verzekeren van kwaliteit binnen jeugdzorg. Mochten gemeenten niet tot afspraken kunnen komen, dan zorgt de Tweede Kamer dat de kwaliteitskaders wettelijk worden verankerd in het wetsvoorstel over de jeugdzorg.