Gezamenlijke aanpak belastingontwijking dringend in crisistijd - Hoofdinhoud
Er moet een einde komen aan de lang gedoogde praktijk van belastingontwijking. Het Europees Parlement heeft vandaag concrete voorstellen gedaan om op Europese schaal belastingontwijking- en ontduiking tegen te gaan. Het is in deze tijden van diepe crisis onaanvaardbaar dat rijke mensen en bedrijven, ten koste van andere belastingbetalers, profiteren van het gebrek aan Europese regels. De aanpak is minder moeilijk dan het lijkt, zolang het maar de absolute prioriteit van de politiek krijgt. Dat lijkt nu het geval te zijn, aangezien ook de Europese Raad het onderwerp hoog op haar volgende agenda heeft gezet.
Een studie in opdracht van de Europese sociaaldemocraten heeft uitgewezen dat er jaarlijks zo'n 1000 miljard Euro aan belastingen wordt ontdoken, dan wel ontweken. Er is een verschil tussen beide vormen: als er geen belasting wordt betaald tegen de regels in, dan is er sprake van ontduiking. Bij ontwijking is er sprake van het niet betalen van belasting zonder dat dit strafbaar is. Desondanks wordt in beide gevallen het individuele belang verkozen boven het algemene belang. En dit is onacceptabel.
Om belastingontwijking aan te pakken, moeten we de huidige mazen in de wet dichten. We zullen Europees moeten afspreken dat alle bedrijven die grensoverschrijdend zakendoen, hun activiteiten per lidstaat bekend maken. Per lidstaat moeten ze laten zien hoeveel winst, verlies en kosten ze maken. Op deze manier wordt het stelsel transparant, en kan de bevolking controleren hoeveel belasting bedrijven op basis van hun activiteiten moeten afdragen.
Het is van belang dat het bankgeheim wordt opgeheven, zodat de belastingdiensten in de EU kunnen zien welke individuen belasting ontduiken via buitenlandse rekeningen. Iedere belastingdienst kent een extreme geheimhoudingsplicht en zal dus geen bedreiging zijn voor de goede naam van banken. Oostenrijk en Luxemburg, die als enigen nog vol trots het bankgeheim verdedigen, moeten weten dat het gedeeltelijk opheffen van hun bankgeheim andere lidstaten kan helpen in het bestrijden van de aanhoudende crisis.
Naast strenge sancties voor belastingontduiking, moeten er ook mogelijkheden komen om belastingontwijking te ontmoedigen. De overheid kan alleen sturend optreden, wanneer we de transparantie vergroten en nauwkeurig kunnen zien hoeveel belasting een grensoverschrijdend opererende onderneming per lidstaat moet afdragen. Zo moet het voor overheden mogelijk worden om bedrijven die belasting ontwijken, niet te laten meedoen in een overheidsopdracht. Ook moet de overheid de mogelijkheid krijgen om bedrijven die belasting ontwijken, uit te sluiten van staatsteun in moeilijke tijden.
En dan de belastingparadijzen. Er moet een nieuwe en duidelijke definitie komen van wat wij verstaan onder een belastingparadijs. Het kan niet zo zijn dat geen enkel land onder de huidige definitie van een belastingparadijs valt, terwijl er in sommige landen voor miljarden aan belasting wordt ontweken via extreem gunstige belastingregels. Laten we het beestje bij de naam noemen, een olifant is een olifant.
Een integrale aanpak van de belastingontwijking kan honderden miljarden euro's opleveren. Dit moet absolute prioriteit krijgen: zeker nu we van mensen en bedrijven die wel normaal hun belastingen afdragen, vragen om de broekriem nog strakker aan te trekken. Belastingen dienen het algemeen belang, en zorgen ervoor dat zaken in de maatschappij geregeld worden die niet door het individu kunnen worden gedaan. Al die mensen en bedrijven die onder hun bijdragen aan dat algemene belang uit willen komen, vertonen parasitair gedrag. Als zij zelf geen verantwoordelijkheid nemen, dan moeten wij dat als overheid doen.