Er waait een gure wind langs Europa - Hoofdinhoud
Op 18 en 19 februari a.s. komen de EU-ministers van Defensie bijeen voor een informeel overleg in Riga. Het is een opmaat voor de Europese Raad in juni en het gaat over het Gemeenschappelijk Veiligheidsen Defensiebeleid (GVDB). De VVD maakt van de gelegenheid gebruik de minister enkele gedachten en overwegingen mee te geven.
Er waait een gure wind langs Europa. Deze vergadering in februari staat in het teken van de nieuwe dreigingen die voortkomen uit de veranderende veiligheidssituatie in de nabijheid van Europa en
daarbuiten. Die verandering is goed zichtbaar voor iedereen. In de noordelijke poolzee is door het afsmeltende zee-ijs een jacht op olie en gas aan het ontstaan, aan de Europese oostgrens gromt als vanouds de Russische beer, in het zuidoosten houden in Syrie en Irak brute extremisten op gruwelijke wijze huis, vanuit het zuiden komen over de Middellandse Zee onbeheersbare vluchtelingenstromen op ons af en de VS verlegd de diplomatieke en militaire aandacht van Europa naar Azië. De VVD wil dat Europa deze dreigingen met open vizier tegemoet kan treden.
Er dreigt oorlog als wij de media mogen geloven. In Minsk vinden op dit moment stevige onderhandelingen plaats over de toekomst van Ukraine. Er is vandaag een wankel akkoord gesloten en tegelijkertijd krijgen wij berichten van zwaar Russisch militair materieel dat Ukraine binnen gaat. De Verenigde Staten treffen voorbereidingen voor bewapening van Ukraine. Duitsland is hiervan een groot tegenstander omdat het de situatie in de regio verder ontwricht. Ons land nam eerder al met F16's deel aan Baltic Airpolicing en is nu met manschappen en materieel nauw betrokken bij de NATO Response Force en nieuwe flitsmachten. De VVD wil dat Europa klaar staat als het onverhoopt toch escaleert.
In het conflict sneuvelt de waarheid als eerste. De VVD steunt de inzet van de minister op het punt van de strategische communicatie. Het is van groot belang dat inwoners van conflictgebieden goed geïnformeerd worden als tegenhanger van propaganda van kwaadwillenden die met verdraaide verhalen en leugens steun onder de bevolking zoeken voor onbesuisde geweldadige avonturen waarmee samenlevingen opgehitst en in het verderf gestort worden.
Veiligheid is niet gratis. Een groot aantal lidstaten is van mening dat de regeringsleiders van de EU, in navolging van de Navo top in Wales in 2014, een duidelijk signaal moeten geven om de trend van dalende defensie uitgaven te keren en de beschikbare middelen effectiever in te zetten. Al eerder heeft de minister wat mij betreft terecht gesteld dat de tijd van bezuinigingen op Defensie echt voorbij is. Het internationale vredesdividend is geïncasseerd, het is tijd voor nieuwe investeringen in internationale veiligheid. Gister constateerden wij echter in deze commissie dat nog niet alle landen om ons heen daarvan doordrongen zijn. De VVD wil dat de bondgenoten de opwaartse trend de komende jaren doorzetten. De VVD wil meer budget voor defensie.
De krijgsmacht heeft het beste en meest robuuste materieel nodig dat er te koop is. Ondanks herhaaldelijk aandringen is er te weinig voortgang geboekt ten aanzien van extra maatregelen om de toegang van het midden en kleinbedrijf tot de defensiemarkt te bevorderen. Er is geen open markt voor de defensie industrie - niet in Europa en niet in de wereld. Richtlijn 81 is een vooralsnog een wassen neus. Artikel 346 een
klein doekje voor het bloeden. Onze defensie industrie leeft grotendeels van Industriële Participatie. Het gaat om concrete tegenorders van buitenlandse defensie industrie voor de Nederlandse industrie. Die industriële participatie is voor ons land van levensbelang om iets van werkgelegenheid terug te zien voor onze defensie aankopen in het buitenland en om kennis vast te houden van de spullen die onze krijgsmacht nodig heeft. De Commissie heeft onlangs toegezegd nu spoedig van start te zullen gaan met het oprichten van een Advisory Group.