Vragen en antwoorden: het werkprogramma voor 2016 - Hoofdinhoud

Vragen en antwoorden: het werkprogramma voor 2016

Wat is het werkprogramma van de Commissie?

Elk jaar stelt de Europese Commissie i een actieplan voor de volgende twaalf maanden vast. De burgers, onze institutionele partners en ons personeel kunnen aan de hand van het werkprogramma van de Commissie zien hoe we onze politieke prioriteiten vertalen in concrete maatregelen.

Meestal wordt het jaarlijkse werkprogramma in oktober aangenomen. De Commissie-Juncker is op 1 november 2014 aangetreden en dit is haar tweede werkprogramma. Het werkprogramma vertaalt de politieke beleidslijnen, op basis waarvan een ruime meerderheid van het Europees Parlement i Jean-Claude Juncker i als voorzitter van de Commissie heeft gekozen, in concrete maatregelen. Het programma blijft hetzelfde duidelijk signaal aan de Europese burgers geven: de Commissie zal de grote thema's groots aanpakken, zich bescheiden opstellen waar het om kleine dingen gaat en voor betere resultaten zorgen.

Het werkprogramma van de Commissie is gericht op prioriteiten en resultaten. Er zal tijd en energie worden gestoken in het aanpakken van problemen waarvoor de burgers een Europese oplossing verwachten.

Wat zijn de prioriteiten van de Commissie voor 2016?

Het werkprogramma van de Commissie voor 2016 bevat een beknopte lijst van 23 belangrijke initiatieven op het gebied van onze 10 politieke prioriteiten, 20 voorgenomen intrekkingen of wijzigingen van in behandeling zijnde voorstellen en 40 REFIT-acties om de kwaliteit van bestaande EU-wetgeving te evalueren.

In 2015, het eerste jaar van haar ambtstermijn, koos de Commissie initiatieven die in de meest dringende behoeften voorzagen, zodat we onze beloften aan de Europese burgers snel konden nakomen. Wij werken nu onze "to-dolijst" voor 2016 bij — door vast te stellen wat de Commissie volgend jaar zal doen, voortbouwend op de basis die in 2015 is gelegd.

De belangrijke initiatieven voor 2016 zijn:

• - 

  een agenda voor nieuwe vaardigheden voor Europa
• - 

  een nieuwe start voor werkende ouders
• - 

  het pakket kringloopeconomie
• - 

  de herziening van het meerjarig financieel kader (MFK) 2014-2020
• - 

  volgende stappen voor een duurzame Europese toekomst
• - 

  de uitvoering van de strategie voor de digitale eengemaakte markt
• - 

  het pakket energie-unie
• - 

  het pakket arbeidsmobiliteit
• - 

  de follow-up van de strategie voor de eengemaakte markt
• - 

  het Europees defensieactieplan
• - 

  het actieplan inzake btw
• - 

  het pakket vennootschapsbelasting
• - 

  een ruimtevaartstrategie voor Europa
• - 

  een pijler voor sociale rechten
• - 

  een Europese herverzekeringsregeling voor bankdeposito's / voltooiing van de bankenunie
• - 

  de follow-up van de handels- en investeringsstrategie
• - 

  de uitvoering van de Europese veiligheidsagenda
• - 

  een beter migratiebeheer
• - 

  het pakket grensbeheer
• - 

  het post-Cotonou-kader
• - 

  capaciteitsopbouw in de veiligheidssector
• - 

  de bijdrage van de Commissie aan de globale strategie
• - 

  het voorstel voor een interinstitutioneel akkoord over een verplicht transparantieregister

Wat is REFIT?

REFIT is het programma voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving van de Europese Commissie. Het heeft als doel de bestaande EU-wetgeving te evalueren om ervoor te zorgen dat zij geschikt blijft voor het beoogde doel en tot de beoogde resultaten leidt. Het wil het rechtscorpus van de EU slank en gezond houden, onnodige lasten verwijderen en bestaande wetgeving aanpassen zonder toegevingen te doen op het vlak van onze ambitieuze beleidsdoelstellingen.

Dit jaar houden 13 REFIT-maatregelen direct verband met de belangrijke initiatieven, zoals de vereenvoudiging van de regels voor EU-financiering of de herziening van de fiscale en energiewetgeving, en deze zijn derhalve opgenomen in bijlage I. Daarnaast zullen 27 nieuwe REFIT-acties worden opgestart, bijvoorbeeld om onze maritieme wetgeving te evalueren, de lasten voor kmo's bij openbare aanbestedingen te verminderen, de naleving van het REACH-kader te vergemakkelijken en te garanderen dat de wetgeving over gezondheid en veiligheid werkbaar is en zal worden uitgevoerd. Deze zijn opgenomen in bijlage II.

Hoe besluit de Commissie welke voorstellen worden ingetrokken?

De Europese burgers willen dat wij ons concentreren op maatregelen die het meeste effect op de werkgelegenheid en de groei zullen sorteren, die waarschijnlijk spoedig zullen worden aangenomen en die tot tastbare resultaten leiden.

De Commissie heeft alle lopende voorstellen zorgvuldig onderzocht om te bepalen of zij moeten worden gehandhaafd, gewijzigd of ingetrokken. Daarbij is onderzocht of:

• - 

  de lopende voorstellen in overeenstemming zijn met de tien prioriteiten van de Commissie;
• - 

  het waarschijnlijk is dat deze in de nabije toekomst worden goedgekeurd;
• - 

  deze met succes in de praktijk kunnen worden uitgevoerd;
• - 

  deze nog steeds bijdragen tot de oorspronkelijke doelstellingen.

Naar aanleiding van deze grondige analyse stelt de Commissie voor om in 2016 20 voorstellen in te trekken of te wijzigen. De Commissie wacht het standpunt van het Europees Parlement en de Raad i af voordat zij bevestigt welke voorstellen worden ingetrokken. De Commissie is voornemens om de in bijlage IV opgenomen voorstellen binnen zes maanden, uiterlijk in april 2016, in te trekken.

Waarom is er dit jaar een lijst van prioritaire lopende voorstellen opgesteld?

In 2015 zijn de medewetgevers van de EU het ongezien snel eens geworden over de voorstellen van de Commissie voor het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI i), de wijzigingen van de EU-begroting voor 2015 in het kader van de vluchtelingencrisis, een pakket van 35 miljard euro voor banen en groei in Griekenland en de besluiten voor noodherplaatsing van asielzoekers in de EU.

Deze gezamenlijke inspanning van de EU-instellingen om snel maatregelen te nemen wanneer deze dringend nodig zijn, mag niet langer de uitzondering zijn, maar zou de norm moeten worden. Alvorens dit werkprogramma vast te stellen, heeft de Commissie intensief en constructief overleg gepleegd met de Raad en het Europees Parlement om een consensus te bereiken over de vraag waarop de klemtoon moet liggen.

Naast de 23 nieuwe initiatieven voor het komende jaar heeft de Commissie in bijlage III bij het werkprogramma voor dit jaar ook 17 bestaande voorstellen opgenomen die snel door het Europees Parlement en de Raad zouden moeten worden goedgekeurd. Dat zou ons in staat stellen om snel resultaten te bereiken op het gebied van onze politieke prioriteiten. Voorbeelden daarvan zijn de EU-regeling voor persoonsgegevens van passagiers, de antidiscriminatierichtlijn, de EURES-verordening, de hervorming van de gegevensbescherming, de lopende voorstellen om de migratieagenda uit te voeren, de voorgestelde richtlijn over de vermindering van nationale emissies van luchtverontreinigende stoffen en de belasting op financiële transacties (BFT).

In het in mei gepresenteerde voorstel voor een interinstitutioneel akkoord over betere wetgeving stelde de Commissie voor dat de drie instellingen het op basis van het werkprogramma van de Commissie jaarlijks eens zouden worden over een lijst met voorstellen die met voorrang zouden moeten worden behandeld in het wetgevingsproces. Momenteel onderhandelen de drie instellingen over dit voorstel voor een interinstitutioneel akkoord met het doel daarover voor het einde van het jaar overeenstemming te bereiken.

Wat zijn de verschillen tussen dit werkprogramma en vorige werkprogramma's?

Tijdens het vorige mandaat, van 2009 tot 2014, heeft de Commissie gemiddeld ruim 130 nieuwe initiatieven per jaarlijks werkprogramma voorgesteld. De Commissie-Juncker volgt een andere aanpak. In ons eerste werkprogramma voor 2015 hebben wij slechts 23 nieuwe initiatieven voorgesteld en voor 2016 stellen wij opnieuw slechts 23 nieuwe initiatieven voor.

Wanneer worden de voorstellen uit het werkprogramma uitgevoerd?

In het werkprogramma staan alle belangrijke beleidsinitiatieven die de Commissie het komende jaar zal presenteren. De Commissie zal voor elk van de 23 belangrijke initiatieven een stappenplan met een tijdschema publiceren.

Staat in dit werkprogramma alles wat de Commissie in 2016 zal doen?

In het werkprogramma van de Commissie wordt de nadruk gelegd op de belangrijkste beleidsinitiatieven die de Commissie plant in 2016. De Commissie heeft ook lopende verplichtingen om te waarborgen dat bestaande regelgeving en programma's goed worden uitgevoerd en tot tastbare resultaten leiden.

Wij blijven mogelijke inbreuken op het Europees recht onderzoeken, de rechtsstatelijkheid waarborgen alsmede de rechten op de interne markt en de grondrechten van de burgers verdedigen.

De Commissie kan verder ongeplande initiatieven nemen naar aanleiding van gebeurtenissen die in de loop van het jaar plaatsvinden en die dringende actie vergen.

Waaruit bestaat het werkprogramma van de Commissie in technische zin?

Het werkprogramma van de Commissie bestaat uit een politieke mededeling en zes bijlagen.

• - 

  Bijlage I bevat de belangrijke initiatieven, die gericht zijn op concrete maatregelen voor de uitvoering van de tien prioriteiten in de politieke beleidslijnen van de Commissie-Juncker.
• - 

  Bijlage II bevat de nieuwe REFIT-initiatieven die dit jaar zullen worden gestart.
• - 

  Bijlage III bevat de lijst van de prioritaire wetgevingsdossiers waarin de medewetgevers in het Europees Parlement en de Raad volgens ons snel actie moeten ondernemen om resultaten te boeken voor de burgers.
• - 

  Bijlage IV bevat de lijst van in te trekken of te wijzigen lopende voorstellen.
• - 

  Bijlage V bevat een lijst van in te trekken wetgeving.
• - 

  Bijlage VI biedt belanghebbenden een overzicht van wetgeving die in 2016 van toepassing wordt.

Hoe wordt het werkprogramma opgesteld en aangenomen?

De Commissie is op basis van duidelijke politieke beleidslijnen door het Europees Parlement gekozen. Deze beleidslijnen blijven het kader vormen voor de jaarlijkse planning van de Commissie.

Om de inhoud van het werkprogramma te verrijken, heeft de Commissie een intensieve dialoog gevoerd met het Europees Parlement en de Raad, op basis van de "State of the Union"-toespraak van voorzitter Juncker van 9 september en de intentieverklaring die voorzitter Juncker en eerste vicevoorzitter Timmermans op dezelfde dag richtten tot de voorzitters van het Europees Parlement en de Raad.

Moeten het Europees Parlement en de Raad instemmen met het werkprogramma?

Er wordt zowel voor als na de goedkeuring met het Europees Parlement en de Raad over het werkprogramma gesproken. De Commissie houdt bij het bepalen van de prioriteiten voor het volgende jaar rekening met de standpunten van de andere instellingen. Het is echter de Commissie zelf die krachtens de EU-verdragen houder is van het initiatiefrecht.

De Commissie wil geen wetsontwerpen presenteren die nooit door het Parlement en de Raad zullen worden goedgekeurd. Onze aanpak is pragmatisch en niet bureaucratisch. Om de samenwerking met de andere instellingen te versterken en onze gezamenlijke planning te verbeteren, onderhandelt de Commissie momenteel met het Parlement en de Raad over een nieuw interinstitutioneel akkoord over betere wetgeving, waarmee een gemeenschappelijke richting wordt ingeslagen en tegelijkertijd rekening wordt gehouden met de wederzijdse rolverdeling op grond van de Verdragen. Het zou daarbij onder meer gaan om de formalisering van het huidige proces om te bepalen welke de prioritaire lopende voorstellen zijn.

MEMO/15/5920