Investeer in technische opleidingen

Met dank overgenomen van R.H.A. (Ronald) Plasterk i, gepubliceerd op zondag 27 mei 2012.

Er is in het bedrijfsleven een groeiend tekort aan studenten met een technische opleiding, we komen straks minstens 150.000 technisch geschoolde mensen tekort. Daarom moeten we investeren in technische opleidingen: werkgevers moeten zich committeren middels een baangarantie voor de MBO-stagiaire, er moet een bezem door de wildgroei aan opleidingen in MBO en HBO, minder uitval door intensieve begeleiding en het collegegeld voor technische opleidingen gaat naar nul.

De beste oplossing voor het begrotingsprobleem en de oplopende werkloosheid is groei. En een cruciale economische trekker voor toekomstige groei zit in de techniek. Met diensten alleen komt Nederland er niet, er zal ook gemaakt moeten worden. Ooit ontstonden Shell, Unilever en Philips als kleine technische bedrijven, elke mutlinational was ooit MKB. Daarvoor is voldoende goed potentieel. Denk aan Eindhoven (hightech) en Wageningen (agrotechnologie). Deze sectoren kampen echter met een tekort aan technisch opgeleide mensen. We komen straks naar schatting 150.000 technisch geschoolde mensen tekort. Momenteel volgen twee op de tien studenten een technische opleiding. Dit zouden er vier moeten zijn om aan de vraag te voldoen.

Onze voorstellen op een rij:

  • Wij willen dat de bezem gehaald wordt door de wildgroei van opleidingen in zowel mbo als hbo. Meer specialisatie leidt tot meer kwaliteit en kostenbesparing. Er moeten middelen gericht ingezet worden voor technische opleidingen. Daarbij moet nadrukkelijk ook gekeken worden naar arbeidsmarktperspectieven op de langere termijn.
  • Werkgevers zeggen nadrukkelijk veel meer technisch personeel nodig te hebben. Zij moeten zich dan ook committeren aan een baangarantie voor jongeren met een technische opleiding in het mbo.
  • In het MBO moet de vakschool een belangrijke plek krijgen. De nadruk ligt op techniek, meer dan op de algemeen vormende vakken, en er wordt al in de school nauw samengewerkt met de bedrijven waar scholieren stages gaan lopen. Voor geschikte stagiaires wordt via de CAO een baangarantie vastgelegd. Dus wie de vakschool kiest weet zich verzekerd van intensief praktijkgericht onderwijs, met duidelijk uitzicht op een baan.
  • Op de technische universiteiten valt een kwart van de studenten in het eerstejaars uit. Dat is geen wetmatigheid, daar kun je iets aan doen. Intensieve begeleiding, gestructureerd onderwijs moet die uitval binnen een paar jaar kunnen halveren. Dat scheelt duizenden studenten extra.
  • Collegegeld voor technische opleidingen terugbrengen naar 0. Dat zal niet alleen een extra impuls geven om voor bèta/techniek te kiezen, het zal ook in het MBO al een stimulans zijn om deze richting op te gaan. De geschatte kosten van deze maatregel alleen zijn 180 miljoen, en hier maakt de PvdA ruimte voor in haar begroting. Van de kant van de werkgevers wordt vervolgens ook een inspanning en bijdrage gevraagd voor het hele plan voor de techniek.

Kortom degelijk onderwijs, geen financiële drempels en een grote kans op werk. Dat zal het aantal technische studenten verdubbelen. Deze aanpak is onmisbaar als je de economische groei een impuls wilt geven.

Deze plannen zullen vorm moeten krijgen in een groter plan voor industriebeleid, waarin bedrijfsleven, overheid en onderwijs samenwerken. Samen werken aan groei, aan technische oplossingen voor de problemen van deze tijd: energie, mobiliteit, vergrijzing, gezondheid, veiligheid.