Bescherming van migrerende kinderen: Commissie schetst prioritaire maatregelen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 12 april 2017.

De laatste twee jaar komen steeds meer migrerende kinderen in de EU aan, veel van hen zonder familie.

Hoewel de wetgeving van de EU en de lidstaten een gedegen kader voor bescherming biedt, staan de nationale stelsels onder druk doordat er de laatste tijd veel migranten aankomen. Hun komst heeft tekortkomingen en gebreken aan het licht gebracht. Daarom komt de Commissie vandaag met maatregelen die ervoor moeten zorgen dat alle migrerende kinderen gedurende het hele proces beter worden beschermd. Kinderen moeten bij aankomst snel worden geïdentificeerd, kindvriendelijk worden behandeld en volledige toegang tot gezondheidszorg en onderwijs krijgen. Er moeten vakmensen beschikbaar zijn om de kinderen bij te staan wanneer hun status wordt vastgesteld. Ook moeten onderwijs en gezondheidszorg toegankelijker worden voor kinderen, zodat hun duurzame langetermijnperspectieven worden geboden. Het beschermen van kinderen is een centrale prioriteit van de Europese migratieagenda. De Commissie zal de inspanningen van de lidstaten op dit gebied blijven ondersteunen door middel van opleiding, advies, operationele ondersteuning en financiering.

Eerste vicevoorzitter Frans Timmermans i: “Het aantal kinderen dat, al dan niet met familie, in de EU aankomt, is enorm gestegen. We moeten erop toezien dat kinderen die bescherming nodig hebben, deze ook daadwerkelijk krijgen. En wel nú. Dat is onze morele plicht en bovendien onze wettelijke verantwoordelijkheid. Kinderen moeten onze hoogste prioriteit zijn: zij vormen de kwetsbaarste groep, zeker als zij niemand hebben die hen begeleidt. Vandaag presenteren we dan ook een aantal concrete maatregelen om kinderen beter te beschermen en te ondersteunen, en om beter rekening te houden met het belang van alle kinderen die in de Europese Unie aankomen.”

Dimitris Avramopoulos i, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: “Een op de drie asielzoekers in Europa is minderjarig. Kinderen zijn de kwetsbaarste migranten en het zou integraal deel moeten uitmaken van ons migratiebeleid om hen te beschermen vanaf het moment dat zij vertrekken uit hun eigen land. Dat vereist een breed en intensief optreden. Vandaag stellen we concrete maatregelen voor om de lidstaten te helpen voorzien in de behoeften van alle kinderen, gedurende elke fase van migratie. Het gaat om verbeterde identificatie, opleiding van het betrokken personeel en uitgebreidere herplaatsing, maar ook om snelle opsporing van familie in het land van herkomst en maatregelen ter bevordering van vroegtijdige integratie. Zowel de Commissie als de EU-agentschappen staan klaar om werk te maken van deze maatregelen.”

Věra Jourová i , EU-commissaris voor Justitie, Consumentenzaken en Gendergelijkheid: “Als we het hebben over migrerende kinderen, mogen we nooit uit het oog verliezen dat het in de allereerste plaats om kinderen gaat. Hun belang moet in alle fasen van het migratieproces in aanmerking worden genomen. Migrerende kinderen, en zeker de niet-begeleide kinderen, moeten zo snel mogelijk steun krijgen van een voogd of een pleeggezin. Voor de integratie van deze kinderen in onze samenleving is het van groot belang dat er zo snel mogelijk weer rust in hun leven komt. Wij blijven de lidstaten helpen om deze kinderen de jeugd te geven waar zij recht op hebben.”

Met gebruikmaking van deskundigheid op alle relevante beleidsterreinen stelt de Commissie een aantal prioritaire gebieden voor waarop de lidstaten zich met ondersteuning van de Commissie en EU-agentschappen kunnen richten om migrerende kinderen beter te beschermen en de asieldiensten en kinderbescherming beter op elkaar te laten aansluiten:

  • Snelle identificatie en bescherming bij aankomst: in een vroeg stadium van de registratiefase en in alle opvangfaciliteiten waar kinderen verblijven, zou iemand aanwezig moeten zijn die verantwoordelijk is voor de bescherming van kinderen en op elke hotspot zou een kinderbeschermingsfunctionaris moeten worden aangewezen. De lidstaten zouden de nodige procedures moeten invoeren voor het systematisch melden en uitwisselen van informatie over alle vermiste kinderen.
  • Passende opvangvoorzieningen voor kinderen: de individuele behoeften van elk kind moeten zo snel mogelijk na aankomst worden vastgesteld en alle kinderen moeten - onmiddellijk en ongeacht hun status - toegang hebben tot rechtsbijstand, gezondheidszorg, psychosociale hulp en onderwijs. Voor niet-begeleide minderjarigen moet pleegzorg of opvang in de familiekring mogelijk zijn. Alles moet in het werk worden gesteld om kinderen alternatieven voor administratieve detentie aan te bieden.
  • Snelle vaststelling van de status en doeltreffende voogdij: voogden zouden een belangrijker rol moeten spelen bij de opvang van niet-begeleide minderjarigen. Met het oog hierop zal de Commissie een Europees voogdijnetwerk opzetten voor de uitwisseling van goede praktijken. Het Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO) zal binnenkort zijn richtsnoeren bijwerken om de lidstaten te helpen bij de toepassing van betrouwbare procedures voor leeftijdsbepaling. Er zouden gezamenlijke inspanningen moeten worden geleverd om binnen en buiten de EU de procedures voor het opsporen van familieleden en gezinshereniging te bespoedigen. Bij alle migratieprocedures zou altijd prioriteit moeten worden gegeven aan kinderzaken. Dit geldt ook voor de herplaatsing van niet-begeleide migranten vanuit Griekenland en Italië.
  • Duurzame oplossingen en maatregelen voor vroege integratie: De Commissie zal de integratie van kinderen verder stimuleren door middel van financiering en de uitwisseling van goede praktijken.De lidstaten wordt verzocht meer werk te maken van de hervestiging van kinderen die bescherming nodig hebben en ervoor te zorgen dat er voor kinderen die moeten worden teruggestuurd, maatregelen voor het opsporen van familieleden en re-integratie worden genomen.
  • Aanpak van de achterliggende oorzaken en bescherming van kinderen op de migratieroutes buiten de EU: de EU streeft er in het kader van het partnerschapskader inzake migratie nog krachtiger naar om samen met haar partnerlanden de bescherming van migrerende kinderen in het beleid te integreren. Er moeten meer inspanningen worden geleverd om partnerlanden te helpen bij het versterken van hun nationale systemen voor de bescherming van kinderen en om de handel in kinderen te voorkomen. Er zou snel gevolg moeten worden gegeven aan de onlangs vernieuwde EU-richtsnoeren voor de bevordering en de bescherming van de rechten van het kind (ook in de landen van herkomst en doorreis).

Op EU-, nationaal, regionaal en lokaal niveau moet worden gezorgd voor solide, gezamenlijke en gecoördineerde follow-up van de belangrijke maatregelen die in de mededeling worden genoemd. Daarbij moet ook worden samengewerkt met het maatschappelijk middenveld en internationale organisaties. De Commissie zal dit proces nauwlettend volgen en geregeld verslag uitbrengen aan de Raad en het Europees Parlement.

Achtergrond

In de context van de migratiecrisis is het aantal migrerende kinderen dat in Europa aankomt, sterk toegenomen. In 2015 en 2016 was 30 % van de asielzoekers in de EU minderjarig.

Migrerende kinderen lopen groot gevaar onderweg slachtoffer te worden van geweld, mensenhandel of uitbuiting. Ook kunnen zij vermist raken of worden gescheiden van hun familie. Daarom hebben zij specifieke bescherming nodig. Kinderen hebben recht op bescherming, overeenkomstig de relevante bepalingen van het EU-recht, met inbegrip van het EU-Handvest van de grondrechten, en internationale kinderrechten. Bij alle maatregelen en besluiten die betrekking hebben op kinderen moet het belang van het kind vooropstaan.

Deze mededeling is een vervolg op de Europese migratieagenda en de Mededeling over de voortgang van de uitvoering van de prioritaire maatregelen van de Europese migratieagenda. Zij bouwt voort op de vorderingen die zijn geboekt met het actieplan inzake niet-begeleide minderjarigen (2010-2014), zoals uiteengezet in het werkdocument van de Commissie dat bij de mededeling is gevoegd.

Ook borduurt de mededeling voort op het tiende forum voor de rechten van het kind, dat de Commissie in november 2016 heeft georganiseerd, en op de conferentie “Lost in Migration”, die in januari 2017 is gehouden. Bij deze gelegenheden is benadrukt dat er dringend gerichte maatregelen nodig zijn om migrerende kinderen beter te beschermen.

Meer informatie

Mededeling: De bescherming van migrerende kinderen

Werkdocument van de diensten van de Commissie: Implementing the Action Plan on Unaccompanied Minors (2010-2014)

Q&A: Bescherming van migrerende kinderen

Informatieblad: Maatregelen ter bescherming van migrerende kinderen

Persmateriaal over de Europese migratieagenda

IP/17/906

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail


1.

Relevante EU dossiers