Europese Commissie pleit voor een klimaatneutraal Europa tegen 2050 - Hoofdinhoud

Vandaag heeft de Europese Commissie i een strategische langetermijnvisie voorgesteld voor een bloeiende, moderne, concurrerende en klimaatneutrale economie tegen 2050: "A Clean Planet for All" — een schone planeet voor iedereen.

Met deze strategie laat de Commissie zien hoe Europa in het streven naar klimaatneutraliteit het voortouw kan nemen, door te investeren in realistische technologische oplossingen, burgers zeggenschap te geven en maatregelen op belangrijke gebieden zoals het industriebeleid, financiën of onderzoek optimaal op elkaar af te stemmen — en tegelijkertijd sociale rechtvaardigheid te waarborgen en zo te zorgen voor een eerlijke transitie.

Maroš Šefčovič i, vicevoorzitter bevoegd voor de energie-unie: "Op een planeet met een losgeslagen klimaat kunnen wij mensen niet veilig leven. Maar dat betekent niet dat het terugdringen van emissies ten koste moet gaan van de bestaansmiddelen van de Europese burgers. In de afgelopen jaren hebben wij aangetoond dat wij emissies kunnen terugdringen en tegelijkertijd zorgen voor welvaart, hoogwaardige werkgelegenheid dicht bij huis en een verbetering van de kwaliteit van leven van onze burgers. Europa zal in dit proces nog verder worden omgevormd. Onze strategie toont aan dat wij Europa tegen 2050 zowel klimaatneutraal als welvarend kunnen maken en dat daarbij geen enkele Europeaan of regio zal achterblijven."

Miguel Arias Cañete i, commissaris voor Klimaatactie en Energie: "De EU heeft de voor een klimaatneutrale economie benodigde modernisering en hervorming al ingezet. Vandaag schroeven wij onze inspanningen op en stellen wij een strategie voor die Europa tegen 2050 's werelds eerste grote klimaatneutrale economie zal maken. Klimaatneutraal worden is noodzakelijk, haalbaar en in het belang van Europa. Het is noodzakelijk voor het behalen van de temperatuurdoelstellingen op lange termijn van de Overeenkomst van Parijs. Het is haalbaar met de huidige en de opkomende technologieën. En het is in het belang van Europa om minder geld uit te geven aan de invoer van fossiele brandstof en in plaats daarvan in zinvolle verbeteringen van het dagelijks leven van alle Europeanen te investeren. Geen enkele Europeaan of regio mag daarbij achterblijven. De EU zal steun bieden voor diegenen voor wie de overgang lastiger is, zodat iedereen in staat is zich aan te passen aan de nieuwe eisen van een klimaatneutrale economie."

Violeta Bulc i, commissaris voor Vervoer: "Bij het koolstofvrij maken van ons mobiliteitssysteem moeten wij al onze vervoerswijzen betrekken. Het is de bedoeling om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 tot nul terug te dringen. Dit vraagt om een systeembenadering met emissiearme en emissievrije voertuigen; een flinke uitbreiding van de capaciteit van het spoorwegnetwerk en veel efficiëntere organisatie van het vervoerssysteem door middel van digitalisering; stimulansen voor gedragsverandering; alternatieve brandstoffen en slimme infrastructuur — en mondiale afspraken. Allemaal op basis van innovatie en investeringen."

In lijn met het verzoek van de Europese Raad i van maart 2018 bestrijkt de visie van de Commissie voor een klimaatneutrale toekomst bijna alle beleidsterreinen van de EU en is zij in overeenstemming met de doelstelling van de Overeenkomst van Parijs om de temperatuurstijging ruim beneden 2 °C te houden en te streven naar een maximale stijging van 1,5 °C. Als de EU wereldleider wil zijn op het gebied van klimaatneutraliteit, dan moeten wij tegen 2050 klimaatneutraal zijn.

Het doel van deze langetermijnstrategie is niet om streefcijfers vast te stellen, maar een visie en een duidelijke koers te bepalen, plannen te maken en belanghebbenden, onderzoekers, ondernemers en burgers te inspireren en in staat te stellen nieuwe en innovatieve industrieën en bedrijven te ontwikkelen en daarmee werkgelegenheid te creëren. De EU heeft daarvoor een krachtig mandaat van de burger: volgens de meest recente speciale Eurobarometer (november 2018) is 93 % van de Europeanen van mening dat de klimaatverandering door menselijke activiteit is veroorzaakt en denkt 85 % dat de strijd tegen klimaatverandering en het efficiënter gebruik van energie een impuls kunnen geven aan de economie en de werkgelegenheid in de EU. Aan de hand van de vandaag gepresenteerde visie kan de EU anderen informeren over de manieren waarop wij gezamenlijk een schone planeet kunnen realiseren en kunnen wij aantonen dat de hervorming van onze economie mogelijk en gunstig is.

In de langetermijnstrategie is rekening gehouden met de mogelijkheden die lidstaten, bedrijven en burgers zelf tot hun beschikking hebben en wordt aandacht besteed aan de wijze waarop zij kunnen bijdragen aan de modernisering van onze economie en de verbetering van de kwaliteit van leven van de Europese bevolking. De strategie is erop gericht ervoor te zorgen dat deze omschakeling sociaal rechtvaardig is en het concurrentievermogen van de Europese economie en industrie op de markten wereldwijd versterkt. Zij zorgt voor hoogwaardige banen en duurzame groei in Europa en helpt tegelijkertijd andere milieuproblemen zoals slechte luchtkwaliteit en verlies van biodiversiteit aan te pakken.

Het einddoel van een klimaatneutrale economie vraagt om gezamenlijke maatregelen op zeven strategische gebieden: energie-efficiëntie; inzet van hernieuwbare energiebronnen; schone, veilige en geconnecteerde mobiliteit; een concurrerende industrie en een circulaire economie; infrastructuur en interconnecties; bio-economie en natuurlijke koolstofputten en CO₂-afvang en -opslag om de resterende emissies aan te pakken. Als wij op deze strategische prioriteiten resultaten kunnen behalen, komt de verwezenlijking van onze visie een stuk dichterbij.

De volgende stappen:

De Europese Commissie verzoekt de Europese Raad, het Europees Parlement i, het Comité van de Regio's i en het Economisch en Sociaal Comité i de visie van de EU voor een klimaatneutraal Europa tegen 2050 in overweging te nemen. Om de staatshoofden en regeringsleiders van de EU voor te bereiden op de Europese Raad van 9 mei 2019 in Sibiu, waar de toekomst van Europa wordt vormgegeven, moeten de ministers in alle betrokken Raadsformaties uitgebreide beleidsdebatten voeren over de bijdrage van hun respectieve beleidsterreinen binnen de algehele visie.

De langetermijnstrategie is een oproep aan alle EU-instellingen, de nationale parlementen, het bedrijfsleven, niet-gouvernementele organisaties, steden en gemeenschappen en individuele burgers — en met name de jeugd — om met hun deelname de voortrekkersrol van de EU te ondersteunen, zodat die op haar beurt andere internationale partners kan aanzetten hetzelfde te doen. Dit EU-brede, inhoudelijke debat moet de EU in staat stellen tegen begin 2020 een ambitieuze strategie te hebben vastgesteld en bij de UNFCCC te hebben ingediend, zoals de Overeenkomst van Parijs voorschrijft.

De lidstaten moeten de ontwerpversies van hun nationale klimaat- en energieplannen uiterlijk eind 2018 bij de Europese Commissie indienen. Deze zijn van essentieel belang voor de verwezenlijking van de klimaat- en energiedoelstellingen voor 2030, moeten toekomstgericht zijn en worden in de langetermijnstrategie van de EU verwerkt. Daarnaast stelt een toenemend aantal regio's, gemeenten en bedrijfsverenigingen een eigen visie voor 2050 op. Deze zullen het debat verrijken en helpen het antwoord van Europa op het wereldwijde probleem van klimaatverandering mede vorm te geven.

Op internationaal niveau moet de EU in het komende jaar de samenwerking met haar internationale partners verder uitbreiden, zodat alle partijen bij de Overeenkomst van Parijs vóór 2020 een nationale langetermijnstrategie ontwikkelen en indienen — in het licht van het recente speciale verslag van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) over 1,5 ° Celsius.

Meer informatie

Vragen en antwoorden: de langetermijnstrategie voor "A Clean Planet for All"

Factsheet over de langetermijnstrategie voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen

Factsheet over de economische transitie

Factsheet over de industriële transitie

Factsheet over de sociale transitie

"A Clean Planet for All": de langetermijnstrategie op de Europa-website, met de tekst van de mededeling van de Commissie

Speciale Eurobarometer 479 over de toekomst van Europa

Verslag van het panel op hoog niveau van het European Decarbonisation Pathways Initiative

IP/18/6543