Europese herdenkingsdag van de Roma-Holocaust: Verklaring van eerste vicevoorzitter Timmermans en commissaris Jourová

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 1 augustus 2019.

“Op de herdenkingsdag van de Roma-Holocaust gedenken we de 500 000 Roma die het slachtoffer zijn geworden van de Holocaust. Dit jaar herdenken we met name met diepe droefheid dat 75 jaar geleden de laatste Roma werden vermoord die zo onterecht en beestachtig gevangen werden gehouden in het “zigeunerfamiliekamp” in Auschwitz, en ter dood werden gebracht alleen omdat ze Roma waren.

Er is geen plaats in onze moderne Europese samenleving en in het politieke debat voor ontmenselijking van de Roma of andere minderheidsgroepen. De wreedheden van het verleden herinneren ons eraan dat gelijkheid en non-discriminatie waarden zijn we niet als vanzelfsprekend kunnen beschouwen: we moeten constant waakzaam zijn en bereid zijn degenen die deze waarden in twijfel trekken, tot de orde te roepen.

Er zijn 75 jaar verstreken, maar we zullen het niet vergeten. De gedachtenis van de verschrikkingen die in het verleden hebben plaatsgevonden, moeten ons allen ertoe inspireren om te vechten voor de waarden die wij hoog houden, om elk van onze medeburgers als individu te zien, en ons af te vragen hoe wij ons in hun plaats zouden voelen. Dat is de les die we hebben geleerd van onze ouders en grootouders, die deze duisterste van alle tijden hebben meegemaakt. Samen met onze lidstaten en plaatselijke gemeenschappen blijven wij strijden tegen alle vormen van racisme en etnische discriminatie in Europa en overal elders.

We roepen alle lidstaten op de Roma-Holocaust te erkennen en op 2 augustus in alle EU-landen te gedenken.”

Achtergrond

Het Europees Parlement heeft 2 augustus in 2015 uitgeroepen tot “Europese herdenkingsdag van de Roma-Holocaust” ter nagedachtenis aan de 500 000 Roma - op dat moment ten minste een kwart van de totale omvang van deze bevolkingsgroep - die in het door de nazi's bezette Europa werden vermoord.

Op 2 augustus 2019 zal Věra Jourová, EU-commissaris voor Justitie, Consumentenzaken en Gendergelijkheid, deelnemen aan de ceremonie in Auschwitz-Birkenau waar wordt herdacht dat 75 jaar geleden de laatste Roma in het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau werden vermoord. De herdenkingsceremonie, die wordt georganiseerd door de Centrale Raad van Duitse Sinti en Roma en de Vereniging van Roma in Polen, in samenwerking met het Staatsmuseum Auschwitz-Birkenau, zal worden bijgewoond door meer dan 1 500 Roma uit heel Europa. Ook vertegenwoordigers van regeringen, delegaties, internationale organisaties en het maatschappelijk middenveld zullen aanwezig zijn.

In mei 1944 begonnen de nazi's met het uitvoeren van hun plannen voor de “Endlösung” in het “zigeunerfamiliekamp” in Auschwitz. Volgens het oorspronkelijke plan zou het “zigeunerkamp” op 16 mei 1944 worden ontruimd. Toen de SS probeerde de gevangenen uit de barakken te drijven, ontstond er een opstand onder de Romamannen, -vrouwen en -kinderen, die met niet meer dan stokken, gereedschap en stenen waren bewapend. De SS moest uiteindelijk het veld ruimen. Op 2 augustus 1944 werd opnieuw het bevel tot ontruiming gegeven en werden zo'n 3 000 Romamannen, -vrouwen en -kinderen in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau om het leven gebracht. Van de 23 000 Roma die naar Auschwitz werden gedeporteerd, verloren naar schatting 19 000 daar hun leven.

Het is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Europese instellingen en alle EU-landen om discriminatie en zigeunerhaat te bestrijden en de integratie van de Roma te verbeteren. In 2011 riep de Europese Commissie op tot het opzetten van nationale strategieën voor de integratie van de Roma. In de tussentijdse evaluatie van 2017 werd de balans opgemaakt van de vooruitgang die sinds de invoering van het EU-kader werd bereikt (zie persbericht).

Meer informatie

STATEMENT/19/4869

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail