Senator Schalk pleit voor de vlaktaks en voor eenverdieners

Met dank overgenomen van Staatkundig-Gereformeerde Partij (SGP) i, gepubliceerd op woensdag 20 november 2019.

Lees hier de bijdrage van SGP-senator Peter Schalk aan de algemene politieke beschouwingen in de Eerste Kamer.

"Graag neem ik u even mee terug in de tijd, 400 jaar geleden, de Dordtse Synode. U weet wel, daar viel een bijzonder besluit, want “Door last van (dus in opdracht van, PS) de Hoogmogende Heren Staten-Generaal van de Verenigde Nederlanden” werd de Bijbel vertaald, de zogenoemde Statenvertaling. Vanaf volgende week is er een tentoonstelling over de Statenvertaling in de Statenpassage. Maar op die Dordtse Synode werd ook strijd gevoerd tussen remonstranten en contra-remonstranten. Wellicht weten sommigen van u dat de remonstranten de deur werden gewezen van de Grote kerk in Dordrecht, waarna de Remonstrantse Broederschap is ontstaan. De herdenking van dit laatste feit kwam tot uitdrukking in een glossy, genaamd ‘Get out!’.

In de genoemde glossy komt de minister van Financien aan het woord, en ik citeer dhr. Wopke Hoekstra: “Kamerleden van ChristenUnie en SGP wezen me op het belang van een Jozef-economie. Dat spreekt me aan: je moet in goede tijden als deze iets overhouden voor slechte tijden. Mijn opdracht als minister van financiën is om de samenleving op een verantwoorde manier door te geven aan de volgende generatie”. (Einde citaat).

Mooie woorden, en ik houd ze in gedachten bij de verschillende onderwerpen, waarvan ik er ook al een paar heb aangekondigd tijdens de APB.

Eerst de eenverdieners. Sommige mensen denken dat eenverdieners alleen bij de SGP zitten. Was het maar waar; dan zou mijn partij plotseling op een stuk of 10 zetels in deze Kamer uitkomen. En alle 13 andere partijen zouden ruim 10% moeten inleveren. Allemaal ja, want onderzoek heeft uitgewezen dat eenverdieners in alle partijen ongeveer evenredig aanwezig zijn.

Voor enkel woordvoerders is wat ik nu vertel oude koek, maar er zijn nogal wat nieuwe woordvoerders. Voor hen, heel kort: het gaat over de oneerlijke belastingdruk die wordt opgelegd aan eenverdieners. Over het huishoudinkomen van eenverdieners moet veel meer belasting worden betaald, dan over datzelfde inkomen van tweeverdieners. Het voorbeeld van iets boven Jan Modaal is overzichtelijk: als tweeverdieners volgend jaar beiden 20.000 euro verdienen, dan betalen zij over die 40.000 euro nog geen 1.500 euro belasting. Als een eenverdiener diezelfde 40.000 euro verdient, dan betaalt hij of zij ruim 9.300 euro belasting, dus ruim zes keer zo veel.

De SGP vindt dat oneerlijk. En het grootste deel van deze Kamer vindt dat oneerlijk, ik verwijs naar eerdere moties van mijn hand op dit punt, die destijds zijn aanvaard! Bij de behandeling van het belastingplan zal dit aan de orde komen. Maar nu de minister van Financien hier is toch maar de volgende vragen:

  • Vindt de minister van Financien deze kloof rechtvaardig?
  • Is hij bereid om volgend jaar stappen te zetten om de kloof te verkleinen?
  • Wordt het geen tijd voor de Jozef-taks? Daarbij verwijs ik naar Genesis 47: 24. In de huidige tijd zou dat leiden tot een vlaktaks, zonder allerlei toeslagen en kortingen. Dat zou heel goed zijn voor eenverdieners.

Ook de marginale druk is een thema dat al een paar jaar wordt aangestipt. Onlangs is het onderzoek naar de marginale druk naar buiten gekomen. De feiten zijn duidelijk: enorm hoge marginale druk, het hoogste bij de eenverdiener. Ik weet dat het kabinet er al wat aan gedaan heeft, bijvoorbeeld met de huurtoeslag. Maar dat is nog lang niet voldoende.

  • Welke stappen gaat het kabinet zetten om de marginale druk te verlagen?

Een ander thema dat ik graag aan de orde stel lijkt hier absoluut buiten de orde. Ik wil het namelijk hebben over de Klimaatwet. Om de bewindslieden maar even gerust te stellen, niet inhoudelijk, maar vanuit financieel opzicht.

  • Wat is de appreciatie van deze minister dat er een Klimaatwet is aangenomen in beide Kamers, waar geen enkele financiële dekking voor is. Dat is toch een werkwijze waar deze minister normaal gesproken tegen is?
  • En als dat nu opeens wel zo mag, waarom doen we dat dan niet bij een aangelegen punt als Defensie en de NAVO-norm waar we nog lang niet aan voldoen? Immers, de NAVO-norm is 2% van het Bruto Binnenlandse Product (BBP). In harde cijfers is dat 16,7 miljard euro. In werkelijkheid staat Defensie voor 10,6 miljard in de miljoenennota.

Dit klemt te meer, nu ook de Zalm-norm onder druk staat. De meeste mensen weten niet meer wie dit kabinet in het zadel heeft geholpen. Even een geheugensteuntje: eerst ging mevrouw Schippers aan de slag, daarna gaf zij het stokje over aan de heer Tjeenk Willink, en uiteindelijk werd de heer Zalm van stal gehaald. En jawel, hij kon het nog. In enkele weken bouwde hij een kabinet van 4 partijen in elkaar.

Razendsnel ja, maar hij had al eerder staaltjes laten zien. Een van zijn grootste verdiensten was dat hij de Zalm-norm invoerde. Kort gezegd vereist de Zalm-norm een trendmatig begrotingsbeleid. Dat houdt in dat er een vast reëel uitgavenkader is vastgesteld, waarbij de uitgaven niet hoger mogen zijn dan een vooraf afgesproken plafond. Inkomstenmeevallers mogen niet worden gebruikt voor extra uitgaven en inkomstentegenvallers worden niet automatisch opgevangen door extra bezuinigingen. Een systematiek waar we in het verleden enorm van geprofiteerd hebben.

Wat wil nu het geval. Het kabinet dat haar bestaan aan de heer Zalm te danken heeft, gooit diezelfde heer Zalm overboord, althans zijn norm. Stank voor dank? Het kabinet verlaagt de lasten voor huishoudens volgend jaar met 2,5 miljard extra. De totale lastenverlichting voor gezinnen komt daarmee volgend jaar op 4,4 miljard euro. Op zich natuurlijk prima, en ik begrijp de vreugde van het kabinet, na alle zware jaren van crisis en herstel van de economie. Maar vz, het begrotingsoverschot loopt, mede door dit cadeautje aan de burgers, terug van 1,2 procent van het BBP naar 0,3 procent. En voor het eerst sinds 1994, het begin van de ‘Zalmnorm’, laat het kabinet welbewust de eigen begrotingsregels los: zowel bij de uitgaven als bij de inkomsten worden de vastgestelde plafonds en kaders overschreden. Deels om het pensioen- en klimaatakkoord mee te bekostigen, maar ook om het miljardencadeau aan de burgers mee te financieren. En wellicht wordt er straks ook nog geleend om een investeringsfonds op te zetten.

Dit heb ik ook aangekaart tijdens de APB. De MP probeerde zich hieruit te redden met een voor mij splinternieuwe term: kadercorrecties. Leuk, maar niet overtuigend. Daarom de volgende vragen over de lastenverlichting.

  • Klopt het dat daarmee de vastgestelde kaders en normen worden overschreden?
  • Mag ik constateren, of moet ik constateren, dat daarmee de Zalm-norm is losgelaten?

Naast de lastenverlichting wordt er ook behoorlijk geld gestopt in andere zaken. Ik denk aan het klimaat, aan de aanpassing van de stikstofgehalte, aan extra geld voor het onderwijs.

  • Wil de minister ons een optelsom geven van alle extra uitgaven sinds de presentatie van de Miljoenennota op de 3e dinsdag van september? En hoe deze extra uitgaven gedekt zijn? Of zijn dit extra Kadercorrecties?

Het is mij te makkelijk om de regering alleen maar te kapittelen over uitgaven. Ik wil ook graag een paar suggesties doen om gelden binnen te halen. Financien komen binnen door belastingen, sociale premies en door bijvoorbeeld boetes. Met die inkomsten moet allerlei voorzieningen betaald worden, waar burgers gebruik van kunnen maken. Maar er is ook inzet van middelen waar een opbrengst tegenover kan staan. Ik denk aan de exorbitante kosten voor evenementen, waar massaal politie bij wordt ingezet. Bekend voorbeeld zijn allerlei risico-voetbalwedstrijden. Maar een ander simpel voorbeeld werd ons aangereikt door minister Grapperhaus. Hij meldde onlangs bij het debat over de staatswiet dat er zo’n 1100 dance-feesten per jaar worden georganiseerd. Dat kost heel veel politie-inzet, onder andere omdat er veel pillen geslikt worden, met alle gevolgen van dien. De SGP stelt voor om de kosten voor extra politie-inzet te verhalen op de organisatie, zodra duidelijk is dat er bij een dergelijke bijeenkomst verboden middelen worden gebruikt of tegen de wet wordt gehandeld. Meer algemeen: de gebruiker betaalt als de wet wordt overtreden.

  • Is de regering bereid om bij allerlei festiviteiten waar consumenten geld voor betalen, en waar exorbitante inzet van politie wordt gevraagd, te bezien of kosten daarvoor verhaald kunnen worden op de organisatie van dergelijke evenementen?

Ter afronding. De minister heeft de ambitie om de samenleving verantwoord door te geven aan de jongere generaties. Hij had het over de Jozef-economie. Ik hoop op een Jozef-taks. En ik ben benieuwd of de minister en de staatssecretaris een antwoord geven in de geest van Jozef. Ik zie daar naar uit!