Kamer bespreekt een wijziging van de Meststoffenwet - Hoofdinhoud

2 december 2019, wetsvoorstel - Met een wijziging van de Meststoffenwet wil minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) afspraken met de Europese Commissie over de Nitraatrichtlijn vastleggen.

De Nitraatrichtlijn moet de waterkwaliteit in Europa bewaken. Nederland mag van de Europese Commissie afwijken van de normen voor fostaat- en stikstofuitstoot in de Nitraatrichtlijn. Deze uitzondering heet derogatie. Daarvoor heeft Nederland afspraken met de Commissie gemaakt, onder andere over productieplafonds en handhaving van de mestregels.

Wassenberg (PvdD), Geurts (CDA) en Lodders (VVD) wijzen op de snelheid waarmee deze wetswijziging tot stand kwam. Staat dat de zorgvuldigheid en kwaliteit niet in de weg? Het moest snel om de derogatie voor de komende twee jaar te kunnen behouden, antwoordt minister Schouten. Zij dankt de Kamer voor de behandeling op korte termijn.

Noodzaak

Deze wetgeving gaat uit van wantrouwen in plaats van vertrouwen in het systeem, vindt Lodders (VVD). Bisschop (SGP) en Geurts (CDA) wijzen erop dat de agrarische sector de afgelopen jaren binnen de afgesproken uitstootnormen is gebleven.

We missen een integrale benadering om mestgebruik en uitstoot terug te brengen, zegt Bromet (GroenLinks). Nederland zou volgens haar gewoon moeten voldoen aan de Nitraatrichtlijn. De Groot (D66) spreekt van symptoombestrijding. Hij wil op termijn van een generieke aanpak voor de hele agrarische sector naar een specifieke aanpak voor gebieden die kampen met uitstootproblematiek.

Productieplafonds

Met het voorstel worden per sector wettelijk productieplafonds vanwege de fosfaat- en stikstofnormen ingesteld. Geurts (CDA) is daar "persoonlijk ongelukkig" over, maar het gaat hem met Lodders (VVD) te ver om daarvoor het behoud van derogatie in de waagschaal te leggen.

De productieplafonds liggen te hoog om onze natuur- en milieudoelen te behalen, benadrukt Wassenberg (PvdD). Hij vraagt ook aandacht voor de fosfaat- en stikstofuitstoot van een brede categorie minder vaak gehouden dieren, zoals geiten en konijnen. Deze categorie kent geen productieplafond maar telt wel mee voor het nationale plafond. Het mag de productie in bijvoorbeeld de pluimvee- en varkenssector niet wegdrukken, waarschuwt Dik (ChristenUnie).

Generieke korting

De minister krijgt de mogelijkheid om een generieke korting op te leggen op dierrechten, het aantal dieren dat een bedrijf mag houden, als de uitstootnormen in een sector worden overschreden.

Futselaar (SP) verwelkomt de mogelijkheid om "op de noodrem te trappen", omdat de consequenties van overschrijding veel groter zijn. Hij vraagt de minister om voortaan jaarlijks af te wegen of ingrijpen noodzakelijk is. Bisschop (SGP) vraagt zich af of "nieuwe kortingsknoppen" om aan te draaien wel nodig zijn. Hij roept net als Geurts (CDA) op tot compensatie als het zover komt.

De Commissie vraagt om een wettelijke borging, maar we moeten alles proberen om kortingen te voorkomen en de menselijke maat in ogenschouw te houden, zegt Schouten.

Handhaving

De Europese Commissie stelt eisen aan de handhaving als onderdeel van derogatieverlening, mede na signalen over mestfraude in Nederland. Bromet (GroenLinks), Futselaar (SP) en Dik (ChristenUnie) vragen of deze fraude is afgenomen. Ik weet niet wat ik niet weet, zegt minister Schouten, maar we zijn hard bezig met opsporing. Zij wijst erop dat er meer boetes worden uitgedeeld.

De Kamer stemt op 3 december over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.