Duurzame mobiliteit bevorderen: Commissie stelt 2021 voor als Europees Jaar van de spoorwegen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 4 maart 2020.

De Commissie heeft vandaag voorgesteld om 2021 uit te roepen tot het Europees Jaar van de spoorwegen. Dat moet bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europese Green Deal op het vlak van vervoer. Met een reeks evenementen, campagnes en initiatieven zal het spoor in 2021 worden aangeprezen als een duurzame, innovatieve en veilige vervoerswijze. Daarbij zullen de voordelen van het spoor voor de bevolking, de economie en het klimaat worden benadrukt, evenals de resterende uitdagingen om tot één echte Europese spoorwegruimte zonder grenzen te komen.

Commissaris voor Vervoer Adina Vălean i zei bij de aankondiging van het voorstel:“Het is duidelijk dat het spoorvervoer, zodra het is georganiseerd en ontwikkeld volgens de beginselen van de 21e eeuw, enorme voordelen oplevert op het vlak van duurzaamheid, veiligheid en zelfs snelheid. Maar het gaat dieper: spoorwegen verbinden de EU niet alleen fysiek. Het opzetten van een samenhangend, functioneel netwerk in heel Europa is een oefening in politieke cohesie. Het Europees Jaar van de spoorwegen is niet lukraak gekozen. Het komt op het juiste moment, nu de EU dit soort collectieve onderneming nodig heeft.”

Spoorwegen: een duurzame en veilige verbinding

Het spoor is een van de duurzaamste en veiligste vervoerswijzen en speelt een belangrijke rol in het toekomstige mobiliteitssysteem van Europa. Het is niet alleen milieuvriendelijk en energie-efficiënt. Het is ook de enige vervoerswijze waarvan de CO2-uitstoot sinds 1990 bijna constant is gedaald, hoewel het vervoersvolume is gestegen.

Spoorwegen verbinden mensen, regio's en bedrijven in de hele EU. Bovendien is het spoor een toonbeeld van Europese technische expertise en behoort het tot het Europees cultureel erfgoed.

Waarom 2021?

Het Europees Jaar van de spoorwegen zal bijdragen tot een snellere modernisering van de spoorwegen. Dat is nodig om van het spoor een populair alternatief voor minder duurzame vervoerswijzen te maken.

2021 is het eerste volledige jaar waarin de regels die in het kader van het vierde spoorwegpakket zijn overeengekomen, in de hele EU worden toegepast. In 2021 viert het spoor ook een aantal belangrijke verjaardagen: de 20e verjaardag van het eerste spoorwegpakket, de 175e verjaardag van de eerste spoorverbinding tussen twee hoofdsteden van de EU (Parijs en Brussel), 40 jaar TGV en 30 jaar ICE.

Het internationale kunstenfestival Europalia heeft de spoorwegen al gekozen als thema voor 2021 en zal actief bijdragen tot het brede scala van activiteiten die in het Europees Jaar van het spoor plaatsvinden.

Achtergrond

In haar mededeling van 11 december 2019 heeft de Europese Commissie i een Green Deal voor de EU en haar burgers bekendgemaakt, met als doel in 2050 klimaatneutraal te worden. Vervoer is verantwoordelijk voor een kwart van de broeikasgasemissies in de EU. De sector speelt dan ook een cruciale rol in de Green Deal: tegen 2050 moet de uitstoot met 90 % worden verlaagd.

In het kader van de Europese Green Deal werkt de Commissie aan een strategie voor duurzame en slimme mobiliteit om de uitstoot van alle vervoerswijzen aan te pakken. Een modal shift is prioritair. Nu gebeurt 75 % van het binnenlands goederenvervoer over de weg. Een aanzienlijk deel daarvan moet via het spoor en de binnenwateren gaan verlopen.

Het voorstel van de Commissie om 2021 uit te roepen tot het Europees Jaar van de spoorwegen moet nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad.

Meer informatie

Voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad over een Europees Jaar van de spoorwegen (2021)

Factsheet: 2021 - Europees Jaar van de spoorwegen

Een Europese Green Deal

Europese Jaren