Van Apeldoorn: gemiste kansen bij het redden van KLM

Met dank overgenomen van Socialistische Partij (SP) i, gepubliceerd op dinsdag 7 juli 2020.

SP-senator Bastiaan van Apeldoorn is uiterst kritisch op de politieke keuzes die de regering maakt in het bestrijden van de coronacrisis, waaronder de 3,4 miljard voor KLM. 'Terwijl de huurders geen huurstop en de zorgmedewerkers geen salarisverhoging tegemoet mogen zien, reserveert dit kabinet wel miljarden aan belastinggeld voor de redding van particuliere bedrijven. Dat wat kennelijk wegens grote publieke belangen niet failliet mag gaan, hoort dus ook niet in de vrije markt thuis. Nationalisatie van KLM zou daarom uiteindelijk voor ons de meest logische weg zijn.’

Volgens van Apeldoorn is de redding van een privaat bedrijf met publiek geld alleen gerechtvaardigd als dit noodzakelijk is vanwege grote publieke belangen. ‘Dat publieke belang is voor de SP-fractie in de eerste plaats het behoud van de werkgelegenheid, het behoud van de banen van de mannen en vrouwen die KLM maken tot wat het is. Dat zijn de mensen, die vaak voor hele bescheiden salarissen, werken bij de bagageband of het onderhoud, of als steward of stewardess het bedrijf elke dag draaiende houden. Dat gedwongen ontslagen niet uitgesloten zijn, is voor de SP onaanvaardbaar.’

Verder moeten aan de overheidssteun ook strengere voorwaarden worden verbonden met betrekking tot duurzaamheid. ‘De klimaatcrisis en de noodzakelijke overgang naar een duurzame economie zijn misschien wel de grootste uitdaging van onze tijd en als de luchtvaartsector één ding niet is dan is het duurzaam. We gaan als samenleving bijna 3,5 miljard euro opzijzetten voor het redden van een bedrijf uit een van de meest vervuilende sectoren en grijpen niet die kans aan om althans de Nederlandse luchtvaarmaatschappij echt een stuk schoner te laten vliegen.’

Veel van wat er door de regering met KLM is afgesproken, bijvoorbeeld over gedwongen ontslagen, blijft geheim. Volgens van Apeldoorn een zeer slechte zaak. ‘Wij in het parlement, met ons budgetrecht, moeten het doen met een brief van zes en een half kantje. Per kantje wordt er een half miljard uitgegeven. Wat er precies is afgesproken met KLM krijgen wij niet te weten. Noch op basis van welke informatie en cijfers dit besluit tot het redden van KLM in deze vorm precies genomen is. Het, althans dat nemen wij aan, staat allemaal keurig op papier. Maar die documenten worden niet met ons gedeeld. Geheim. Hoe kunnen wij dan een goede, zorgvuldige afweging maken?’