Commissie publiceert eerste strategisch prognoseverslag: de koers naar een veerkrachtiger Europa

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 9 september 2020.

De Europese Commissie i heeft vandaag haar allereerste strategisch prognoseverslag aangenomen. Zij brengt daarin nieuwe uitdagingen en kansen in kaart om beter sturing te kunnen geven aan de strategische keuzes van de Europese Unie. Strategische prognoses zullen als input dienen voor belangrijke beleidsinitiatieven. Deze aanpak helpt de Commissie bij het uitstippelen van toekomstbestendig beleid en toekomstbestendige wetgeving, als antwoord op de huidige behoeften en de verwachtingen op langere termijn van de Europese burgers. In het verslag van dit jaar wordt uiteengezet welke rol prognoses spelen bij de beleidsvorming van de EU en wordt de veerkracht van de EU als breed concept geïntroduceerd.

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen i: “In deze uitdagende tijden hebben politieke leiders een brede en vooruitziende blik nodig. Dit verslag laat zien hoe belangrijk veerkracht is voor een krachtig en blijvend herstel. We streven ernaar op duurzame, eerlijke en democratische wijze sturing te geven aan de noodzakelijke transities.”

Vicevoorzitter Maroš Šefčovič i, belast met interinstitutionele betrekkingen en prognoses: “De pandemie brengt niet alleen onze kwetsbaarheden duidelijk aan het licht, maar heeft ook geleid tot kansen die de EU niet mag missen. Eens te meer is gebleken dat we ons beleid moeten baseren op feiten. Toekomstbestendigheid en veerkracht zijn cruciaal. We kunnen er niet van uitgaan dat het er in de toekomst rustiger aan toe zal gaan: nieuwe trends en nieuwe schokken zullen ons leven blijven beïnvloeden. Dit allereerste strategische prognoseverslag zet de koers uit naar een veerkrachtiger Europa door onze open strategische autonomie te versterken en aan een eerlijkere, klimaatneutrale en digitaal soevereine toekomst te bouwen.”

In het licht van het ambitieuze herstelplan voor Europa wordt in het strategische prognoseverslag 2020 de veerkracht van de EU beoordeeld vanuit vier invalshoeken: sociaal en economisch, geopolitiek, groen en digitaal. Voor elke invalshoek worden in het verslag capaciteiten, kwetsbaarheden en kansen genoemd die door de coronacrisis aan het licht zijn gekomen en die op de middellange tot lange termijn moeten worden aangepakt.

Strategische prognoses integreren in de beleidsvorming van de EU

Strategische prognoses dragen bij tot een betere opzet van het beleid en tot de ontwikkeling van toekomstbestendige strategieën. Zij zorgen ervoor dat maatregelen voor de korte termijn in overeenstemming zijn met de doelstellingen voor de lange termijn. De Commissie werkt al vele jaren met prognoses, maar streeft er nu naar de strategische waarde ervan op alle beleidsgebieden te benutten. Een eerste voorbeeld is de recente mededeling over kritieke grondstoffen - prognoses helpen in dat verband de open strategische autonomie van de EU te versterken. De prognoses zullen worden gemainstreamd door:

  • systematisch voor alle belangrijke beleidsinitiatieven prognoses uit te voeren,
  • jaarlijks toekomstgerichte strategische prognoseverslagen te publiceren, waarin nieuwe trends en uitdagingen worden geanalyseerd met het oog op de beleids- en besluitvorming,
  • de capaciteit voor het opstellen van prognoses bij overheidsdiensten van de EU en de lidstaten te ontwikkelen, en
  • op het gebied van prognoses op inclusieve wijze samen te werken met EU-instellingen en internationale instellingen en partners.

Veerkracht meten

In het strategisch prognoseverslag 2020 worden prototypes voorgesteld voor dashboards om de veerkracht in het oog te houden. Daarmee wordt de aanzet gegeven tot een discussie tussen lidstaten en andere grote belanghebbenden over de vraag hoe de veerkracht het best kan worden gemeten. De discussie kan bijdragen tot het identificeren en beoordelen van sterke en zwakke punten op het niveau van de EU en de lidstaten met het oog op opkomende megatrends en verwachte uitdagingen. Een en ander kan bijdragen aan het antwoord op de vraag of de veerkracht van de EU door ons beleid en onze herstelstrategie wordt versterkt.

Volgende stappen

  • Het strategisch prognoseverslag 2020 en de vervolgverslagen zullen input leveren voor de jaarlijkse Staat van de Unie van voorzitter Von der Leyen en het werkprogramma van de Commissie. Ook zullen deze verslagen en rol spelen bij de komende interinstitutionele onderhandelingen over onze allereerste meerjarenprogrammering.
  • De overkoepelende agenda voor strategische prognoses zal betrekking hebben op de politieke prioriteiten van de EU, de belangrijkste initiatieven in het werkprogramma van de Commissie en belangrijke horizontale kwesties, zoals de open strategische autonomie van de EU met betrekking tot nieuwe mondiale structuren, het toekomstige potentieel van groene banen en de daarvoor vereiste vaardigheden, en de snijpunten van de groene en digitale transities op allerlei beleidsgebieden.
  • De jaarlijkse conferentie van het Europees systeem voor strategische en beleidsanalyse (ESPAS) in november 2020 is een goede gelegenheid om het thema van het strategisch prognoseverslag van volgend jaar te bespreken en een EU-breed prognosenetwerk op te zetten.
  • De ontwikkeling van gemeenschappelijke referentiescenario's voor prognoses moet als basis dienen voor het toekomstige beleidsdebat, zorgen voor de samenhang tussen beleidsterreinen en fungeren als gemeenschappelijk, toekomstgericht kader voor beleidsvoorstellen. Hiermee kan ook een bijdrage worden geleverd aan de conferentie over de toekomst van Europa.

Meer informatie

Vragen en antwoorden: eerste jaarlijks strategisch prognoseverslag - naar een veerkrachtiger Europa

Website over strategische prognoses

Strategisch prognoseverslag 2020

Website over de coronamaatregelen van de Commissie