Terugtrekkingsakkoord: Europese Commissie stuurt Verenigd Koninkrijk aanmaningsbrief wegens niet nakomen verplichtingen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 1 oktober 2020.

De Europese Commissie heeft het Verenigd Koninkrijk vandaag een aanmaningsbrief gestuurd wegens het niet nakomen van zijn in het terugtrekkingsakkoord vastgestelde verplichtingen. Daarmee gaat een formele inbreukprocedure tegen het Verenigd Koninkrijk van start. Het VK heeft een maand de tijd om op de brief te reageren.

In artikel 5 van het terugtrekkingsakkoord is bepaald dat de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk alle passende maatregelen moeten nemen om de naleving van de uit het terugtrekkingsakkoord voortvloeiende verplichtingen te garanderen en dat zij zich moeten onthouden van maatregelen die de verwezenlijking van de doelstellingen van het akkoord in gevaar zouden kunnen brengen. Beide partijen zijn verplicht te goeder trouw samen te werken bij de uitvoering van de taken die uit het terugtrekkingsakkoord voortvloeien.

Op 9 september 2020 heeft de regering van het Verenigd Koninkrijk een wetsontwerp (“United Kingdom Internal Market Bill” oftewel “Wet betreffende de Britse interne markt") ingediend dat, indien aangenomen, een ernstige schending van het Protocol inzake Ierland/Noord-Ierland zou betekenen.

De Britse autoriteiten zouden hierdoor immers de juridische gevolgen van de materiële bepalingen van het protocol uit hoofde van het terugtrekkingsakkoord kunnen negeren. Vertegenwoordigers van de Britse regering hebben deze schending erkend en verklaard dat deze tot doel heeft haar in staat te stellen permanent af te wijken van de verplichtingen die voortvloeien uit het protocol. Hoewel de Europese Unie de Britse regering meermaals heeft verzocht de omstreden onderdelen van het wetsvoorstel in te trekken, is dat niet gebeurd.

Het VK is zijn verplichting om te goeder trouw te handelen, zoals bepaald in artikel 5 van het terugtrekkingsakkoord, dus niet nagekomen. Bovendien heeft het VK een proces in gang gezet dat — als de wet wordt aangenomen — de uitvoering van het terugtrekkingsakkoord zou belemmeren. Als gevolg daarvan is de Commissie vandaag in overeenstemming met de bepalingen van het terugtrekkingsakkoord begonnen met een inbreukprocedure.

Volgende stappen

Het Verenigd Koninkrijk heeft tot het einde van deze maand de tijd om zijn opmerkingen over de aanmaningsbrief in te dienen. Na onderzoek van deze opmerkingen of indien geen opmerkingen zijn ingediend, kan de Commissie zo nodig een met redenen omkleed advies uitbrengen.

Achtergrond

Het terugtrekkingsakkoord is zowel door de EU als door het VK geratificeerd. Het is op 1 februari 2020 in werking getreden en heeft naar internationaal recht juridische gevolgen.

Nadat de Britse regering op 9 september 2020 het ontwerp van de "United Kingdom Internal Market Bill" ("Wet betreffende de Britse interne markt") bekend heeft gemaakt, heeft vicevoorzitter van de Europese Commissie Maroš Šefčovič i om een buitengewone vergadering van het Gemengd Comité EU-VK gevraagd om de Britse regering te verzoeken haar voornemens nader toe te lichten en in te gaan op de ernstige zorgen van de EU. Aan die vergadering, die op 10 september in Londen plaatsvond, namen Michael Gove, kanselier van het hertogdom Lancaster, en vicevoorzitter Maroš Šefčovič deel.

Tijdens de vergadering verklaarde vicevoorzitter Maroš Šefčovič dat indien het wetsvoorstel zou worden aangenomen, dit een uiterst ernstige schending van het terugtrekkingsakkoord en van het internationaal recht zou betekenen. Hij riep de Britse regering op deze maatregelen zo spoedig mogelijk en in ieder geval uiterlijk eind september uit het wetsontwerp te verwijderen.

Tijdens de reguliere vergadering van het Gemengd Comité op maandag 28 september 2020 heeft vicevoorzitter Maroš Šefčovič er bij de Britse regering opnieuw op aangedrongen de omstreden maatregelen uit de wet te verwijderen. De Britse regering heeft bij deze gelegenheid bevestigd van plan te zijn om door te gaan met de ontwerpwetgeving.

In het terugtrekkingsakkoord is bepaald dat het Hof van Justitie van de Europese Unie tijdens de overgangsperiode bevoegd is en dat de Commissie de bevoegdheden heeft die het recht van de Unie haar met betrekking tot het Verenigd Koninkrijk verleent, ook wat betreft de uitlegging en de toepassing van dat akkoord.

Meer informatie

Verklaring van de Europese Commissie en brief van vicevoorzitter Maroš Šefčovič na de buitengewone vergadering van het Gemengd Comité EU-VK

Persverklaring van vicevoorzitter Maroš Šefčovič na de derde reguliere vergadering van het Gemengd Comité EU-VK

Meer informatie over inbreukprocedures

President von der Leyen's press statement is available here