Groener, eerlijker, en robuuster Europees landbouwbeleid - Hoofdinhoud

Het toekomstige landbouwbeleid van de EU moet flexibeler, duurzamer en crisisbestendiger zijn, zodat landbouwers kunnen blijven zorgen voor voedselzekerheid in de hele EU.

Vrijdag hebben de leden van het Europees Parlement i hun standpunt aangenomen over de herziening van het Europese landbouwbeleid voor na 2022. Het onderhandelingsteam van het EP is nu klaar om met de EU-ministers in gesprek te gaan.

De weg naar een prestatiegericht beleid

De EP-leden staan achter een verschuiving in het Europese landbouwbeleid, dat beter afgestemd moet zijn op de behoeften van de afzonderlijke lidstaten. Tegelijkertijd dringen ze aan op het behoud van een gelijk speelveld in de hele Unie. De nationale regeringen moeten strategische plannen opstellen, waarin ze in detail toelichten hoe ze de EU-doelstellingen willen verwezenlijken op het terrein. De Commissie moet deze vervolgens goedkeuren. Bovendien zal zij niet alleen nagaan of de plannen in overeenstemming zijn met de Europese voorschriften, maar ook de prestaties ervan beoordelen.

Betere milieuprestaties bevorderen in Europese landbouwbedrijven

De doelstellingen van de strategische plannen zullen worden nagestreefd in lijn met het klimaatakkoord van Parijs, zeggen EP-leden.

Het Parlement heeft de zogeheten conditionaliteitsregel aangescherpt. Landbouwers moeten nu meer klimaat- en milieuvriendelijke praktijken toepassen om rechtstreekse steun te kunnen krijgen. Daarnaast willen de Parlementsleden minstens 35 % van de begroting voor plattelandsontwikkeling vrijmaken voor allerhande maatregelen op het gebied van milieu en klimaat. Ten minste 30 % van het budget voor rechtstreekse betalingen moet naar ecoregelingen gaan. Dit zijn vrijwillige milieuprogramma’s die het inkomen van de landbouwers kunnen verhogen.

De leden dringen erop aan dat elke lidstaat adviesdiensten voor landbouwers opzet en dat ten minste 30 % van hun EU-middelen wordt toegekend om landbouwers te helpen de klimaatverandering te bestrijden, natuurlijke hulpbronnen duurzaam te beheren en de biodiversiteit te beschermen. Ze roepen de lidstaten ook op om landbouwers aan te moedigen 10 % van hun grond te gebruiken voor landschapsarchitectuur die de biodiversiteit ten goede komt, zoals hagen, niet-productieve bomen en vijvers.

Minder betalingen aan grotere landbouwbedrijven ter ondersteuning van kleine en jonge landbouwers

De Parlementsleden stemden om rechtstreekse jaarlijkse betalingen aan landbouwers boven de 60 000 EUR geleidelijk te verminderen en te beperken tot 100 000 EUR. De landbouwers zouden wel de helft van hun landbouwinkomsten in mindering kunnen brengen op het totale bedrag vóór de beperking. Volgens de EP-leden moet ten minste 6 % van de nationale rechtstreekse betalingen worden gebruikt om kleine en middelgrote landbouwondernemingen te ondersteunen, maar als de lidstaten daartoe meer dan 12 % gebruiken, dan kunnen zij zelf beslissen of zij de genoemde beperking toepassen.

De lidstaten zouden minstens 4 % van hun budget voor rechtstreekse betalingen kunnen gebruiken om jonge landbouwers te helpen. Daarnaast kan er ook steun worden verleend uit de fondsen voor plattelandsontwikkeling, waarbij investeringen in jonge landbouwers prioriteit zouden kunnen krijgen, zeggen EP-leden.

De EP-leden benadrukken dat de EU-subsidies moeten worden voorbehouden voor degenen die ten minste een minimumniveau aan landbouwactiviteiten verrichten. Exploitanten van luchthavens, spoorwegdiensten, waterwerken, vastgoeddiensten en permanente sport- en recreatiegebieden moeten automatisch worden uitgesloten.

Veggie burgers and tofu steaks: geen verandering in de etikettering van plantaardige producten

EP-leden verwerpen alle voorstellen om vlees-gerelateerde termen exclusief voor te behouden voor vleesproducten. Niets veranderd voor plantaardige producten en hun huidige benaming wanneer ze verkocht worden.

Landbouwers helpen bij het aanpakken van risico’s en crises

Het Parlement dringt aan op meer maatregelen om landbouwers te helpen beter bestand te zijn tegen risico’s en toekomstige crises. De EP-leden pleiten voor een transparantere markt en een interventiestrategie voor alle landbouwproducten. Daarnaast willen ze dat praktijken om hogere normen vast te stellen op het gebied van milieu, diergezondheid of dierenwelzijn, worden uitgesloten van de mededingingsregels. Verder willen ze dat de ad-hocreserve voor crisissituaties, die landbouwers helpt om te gaan met prijs- of marktinstabiliteit, een permanent instrument wordt, met een eigen begroting.

Strengere sancties voor herhaaldelijke schendingen en klachtenmechanisme van de EU

Het Parlement wil strengere sancties voor landbouwers die de Europese voorschriften herhaaldelijk niet naleven (bijv. op het gebied van milieu en diergezondheid). Zij zouden hierdoor 10 % minder steun moeten krijgen (ten opzichte van 5 % vandaag).

De Parlementsleden pleiten ook voor de oprichting van een Europees ad-hocmechanisme voor klachten. Dit mechanisme zou gericht zijn op landbouwers en begunstigden op het platteland die oneerlijk of minder gunstig behandeld worden bij de toekenning van EU-subsidies, als de nationale regeringen er niet in slagen gevolg te geven aan hun klacht.

Uitslag van de stemming en meer informatie

De verordening strategische plannen werd goedgekeurd met 425 stemmen voor, 212 tegen en 51 onthoudingen.

De verordening gemeenschappelijke marktordening werd goedgekeurd met 463 stemmen voor, 133 tegen en 92 onthoudingen.

De verordening over de financiering, het beheer en de monitoring van het GLB werd goedgekeurd met 434 stemmen voor, 185 tegen en 69 onthoudingen.

Meer informatie over de goedgekeurde teksten is te vinden in de achtergrondnota.

Verklaringen van de voorzitter van de landbouwcommissie en de drie rapporteurs zijn hier beschikbaar.

Achtergrond

Het landbouwbeleid van de EU werd in 1962 vastgesteld en is sinds 2013 niet herzien.

De huidige voorschriften inzake het GLB lopen op 31 december 2020 af. Ze moeten worden vervangen door overgangsbepalingen, totdat het Parlement en de Raad overeenstemming bereiken over de herziening van het GLB en deze vervolgens goedkeuren.

In de begroting van de EU voor 2020 is 34,5 % bestemd voor het GLB (58,12 miljard EUR). Ongeveer 70 % van de GLB-begroting dient als inkomenssteun voor zes tot zeven miljoen landbouwbedrijven in de EU.