Digitaal Decennium: Commissie lanceert actieplan voor herstel en transformatie media- en audiovisuele sector - Hoofdinhoud
Vandaag heeft de Commissie een actieplan aangenomen om het herstel en de transformatie van de media- en audiovisuele sector in de EU te ondersteunen. Deze sectoren zijn hard geraakt door de coronacrisis en zijn van essentieel belang voor de democratie, de culturele diversiteit en digitale autonomie in Europa. Het actieplan is gericht op drie werkterreinen en 10 concrete acties: het herstel van de mediasector na de crisis bespoedigen door de toegang tot financiering te vergemakkelijken en te verruimen, de transformatie van de sector ondersteunen door investeringen te stimuleren die ten goede komen aan de groene en digitale transitie en die de veerkracht van de sector in de toekomst zeker stellen, en de slagvaardigheid van Europese burgers en bedrijven versterken.
Herstel
In het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht moet in elk nationaal plan voor herstel en veerkracht ten minste 20 % van de uitgaven worden uitgetrokken voor digitalisering. Maatregelen om de productie en distributie van digitale inhoud, zoals digitale media, te stimuleren, zullen meetellen voor dit streefdoel. Daarnaast heeft het actieplan de volgende doelstellingen:
-
-
-
1)EU-steun toegankelijker maken door middel van een specifieke tool waarmee mediabedrijven alle voor hen relevante mogelijkheden van EU-financiering kunnen vinden. Deze tool zal hen begeleiden bij het aanvragen van EU-steun, zowel met betrekking tot het meerjarig financieel kader 2021-2027, als tot nationale plannen voor herstel en veerkracht;
-
-
-
-
2)Investeringen in de audiovisuele industrie stimuleren door middel van het nieuwe initiatief MEDIA INVEST, dat tot doel heeft om over een periode van 7 jaar 400 miljoen EUR aan investeringen aan te trekken;
-
-
-
-
3)Een “NEWS”-initiatief lanceren om acties te bundelen en ondersteuning te bieden aan de nieuwsmediasector. Het initiatief omvat een proefproject voor investeringen “NEWS” in samenwerking met stichtingen en andere particuliere partners, toegang tot leningen dankzij de steun van de InvestEU-garantie, subsidies en een Europees nieuwsmediaforum in samenwerking met de sector. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar lokale media.
-
Transformatie
Het actieplan moet de groene en digitale transformatie van de sector ondersteunen:
-
-
-
4)Europese mediagegevensruimten bevorderen met het oog op gegevensuitwisseling en innovatie;
-
-
-
-
5)Een Europese coalitie op het gebied van virtual en augmented reality bevorderen zodat de Europese media voordeel kunnen halen uit deze immersieve technologieën, en een VR-medialab lanceren voor projecten om op nieuwe manieren verhalen te brengen en interactie te creëren;
-
-
-
-
6)Discussies en maatregelen bevorderen om de industrie tegen 2050 klimaatneutraal te maken.
-
Actief en slagvaardig
Centraal in het actieplan staan ook inspanningen om Europese burgers en bedrijven te activeren en slagvaardiger te maken. Acties in dat kader omvatten onder meer:
-
-
-
7)Een dialoog aangaan met de audiovisuele sector om de toegang tot en de beschikbaarheid van audiovisuele inhoud in de hele EU te verbeteren, om de industrie te helpen opschalen en nieuwe doelgroepen te bereiken, en om consumenten te laten genieten van een grote verscheidenheid aan content;
-
-
-
-
8)Europese mediatalenten koesteren, onder meer door diversiteit voor en achter de schermen te bevorderen, en door start-ups in de media te volgen en te ondersteunen;
-
-
-
-
9)Burgers slagvaardiger maken, onder meer door de mediageletterdheid te versterken en onafhankelijke alternatieve nieuwsgaring te ondersteunen;
-
-
-
-
10)De samenwerking versterken tussen regelgevende instanties binnen de Europese Groep van regelgevende instanties voor audiovisuele mediadiensten (ERGA) om de goede werking van de mediamarkt in de EU te waarborgen.
-
Dit actieplan voor de media- en audiovisuele sector gaat hand in hand met het actieplan voor Europese democratie, dat tot doel heeft de vrijheid en pluriformiteit van de media in heel Europa te versterken, met bijzondere aandacht voor de bescherming van journalisten. Dit actieplan is ook volledig in overeenstemming met de komende voorstellen van de Commissie over de wet inzake digitale diensten en de wet inzake digitale markten, waarmee het rechtskader voor digitale diensten in de EU moet worden gemoderniseerd.
Enkele reacties van leden van het college
Margrethe Vestager i, uitvoerend vicevoorzitter voor een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk: “Wij zijn vastbesloten de mediasector te helpen de huidige storm en de uitdagingen als gevolg van de crisis het hoofd te bieden en ervoor te zorgen dat de sector ten volle kan profiteren van de kansen die de digitale transformatie zowel op korte als op lange termijn biedt.”
Věra Jourová i, vicevoorzitter voor Waarden en Transparantie: "De media vormen niet alleen een economische sector, maar zijn ook een hoeksteen van onze democratie. Daarom is dit plan zo belangrijk. Het bouwt voort op onze grootste troeven, de diversiteit en het talent in Europa, en draait rond de bescherming van de vrijheid van meningsuiting en de artistieke vrijheid. Wij vertrouwen erop dat de lidstaten hun steentje bijdragen en gebruikmaken van de instrumenten waarover zij beschikken om de sector te ondersteunen, met volledige inachtneming van de onafhankelijkheid en het pluralisme van de media.”
Thierry Breton i, commissaris voor Interne Markt: “De media- en audiovisuele sector worden zwaar getroffen door de huidige crisis. Er moet dringend actie worden ondernomen. Dit wordt ons stappenplan om het herstel, de transformatie en de veerkracht van de media te versterken. Het zal de industrie de middelen geven om bij te dragen aan de digitale en groene transitie en er de vruchten van te plukken.”
Volgende stappen
Omdat snel handelen essentieel is voor de Europese mediasector, zullen de meeste in het actieplan beschreven acties al in de eerste maanden van 2021 worden gelanceerd. Er zal overleg worden gepleegd met belanghebbenden om de acties zo goed mogelijk af te stemmen op de praktijk.
Achtergrond
Aanslepende problemen, in het bijzonder de versnippering van de markt, hebben de Europese media- en audiovisuele sector verzwakt ten opzichte van mondiale concurrenten. Deze kwetsbaarheden zijn nog vergroot door de coronacrisis, die heeft geleid tot dalende reclame-inkomsten, het instorten van de bioscoopsector (met verliezen die worden geraamd op 100 000 euro per scherm per maand tijdens de lockdown) en producties die op stand-by gingen. Nu onlineplatforms van buiten de EU een groot marktaandeel veroveren, kan deze situatie de strategische autonomie van de media- en audiovisuele sector in de EU in gevaar brengen. Wat nieuwsmedia betreft, zijn de dalende inkomsten (de reclame-inkomsten zijn met 30 % tot 80 % gedaald) en online-desinformatie in combinatie met de opkomst van “nieuwswoestijnen” in bepaalde delen van Europa bijzonder zorgwekkend. Over het algemeen maakt de sector ook weinig gebruik van digitale technologieën.
De Commissie heeft een reeks maatregelen voorgesteld om de economie tijdens de crisis te ondersteunen en heeft de lidstaten opgeroepen deze maatregelen optimaal te benutten om de mediasector te helpen. Een tijdelijk kader voor staatssteun werd snel opgezet en uitgebreid en aanvullende cohesiefinanciering is beschikbaar gesteld via React-EU, waarbij de culturele sector als prioriteit is aangemerkt. Het Europees instrument voor tijdelijke steun om het risico op werkloosheid te beperken in een noodtoestand (SURE) is ook een belangrijk instrument waarmee de lidstaten de negatieve economische en sociale gevolgen van de uitbraak van het coronavirus kunnen bestrijden.https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_20_1872
Tegelijkertijd heeft de Commissie de bestaande instrumenten aangepast, onder meer de mkb-garantiefaciliteit in de culturele en creatieve sectoren, waaronder ook de mediasector valt, om meer flexibiliteit mogelijk te maken bij de aflossing van leningen en de verstrekking van kredieten te vergemakkelijken door de financiële instellingen meer zekerheid te bieden.
Meer informatie
Actieplan voor de Europese media in het digitale decennium
Factsheet over steun aan journalisten en de mediasector
Persbericht over het actieplan voor Europese democratie
Website over auteursrechten
Richtlijn audiovisuele mediadiensten (AVMSD)
Website over de bestrijding van online-desinformatie