Commissie verwelkomt politiek akkoord over de faciliteit voor herstel en veerkracht

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 18 december 2020.

De Europese Commissie i verwelkomt het politieke akkoord dat het Europees Parlement i en de Raad i hebben bereikt over de faciliteit voor herstel en veerkracht.

De faciliteit is het sleutelinstrument dat centraal staat in NextGenerationEU, het plan van de EU i om sterker uit de huidige crisis te komen. Het instrument zal 672,5 miljard euro aan leningen en subsidies beschikbaar stellen ter ondersteuning van de hervormingen en investeringen die de lidstaten verrichten. Het zal een cruciale rol spelen om de economische en sociale gevolgen van de coronapandemie te verzachten en de Europese economieën en samenlevingen duurzamer en veerkrachtiger te maken en beter voor te bereiden op de groene en digitale transitie.

Voornaamste elementen van het akkoord

Volgens het akkoord, dat definitief moet worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad, zal het toepassingsgebied van de faciliteit voor herstel en veerkracht worden gestructureerd rond zes pijlers: de groene transitie; de digitale transformatie; slimme, duurzame en inclusieve groei en banen; sociale en territoriale samenhang; gezondheid en veerkracht; en beleidsmaatregelen voor de volgende generatie, kinderen en jongeren, waaronder onderwijs en vaardigheden.

De Europese Unie heeft zich ertoe verbonden tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken en de Europese Raad i heeft afgelopen week zijn goedkeuring gehecht aan het voorstel van de Commissie om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 te verminderen met 55 % ten opzichte van het niveau van 1990. De lidstaten moeten daarom prioriteit verlenen aan hervormingen en investeringen die de klimaattransitie ondersteunen. Het akkoord bepaalt dat ten minste 37 % van de uitgaven voor investeringen en hervormingen in elk nationaal plan voor herstel en veerkracht de klimaatdoelstellingen moet dienen. Voorts moet bij alle investeringen en hervormingen het beginsel “geen ernstige afbreuk doen” in acht worden genomen, wat garandeert dat geen noemenswaardige schade aan het milieu wordt aangebracht.

De lidstaten moeten bij het definiëren van de hervormingen en de investeringen ook een grote ambitie tonen om de digitale transitie deel te laten uitmaken van hun plannen voor herstel en veerkracht. Ten minste 20 % van de uitgaven voor investeringen en hervormingen in elk nationaal plan moet de digitale transitie ondersteunen.

De plannen voor herstel en veerkracht zouden ook een bijdrage moeten zijn om op doeltreffende wijze de uitdagingen aan te pakken die zijn aangewezen in de toepasselijke landspecifieke aanbevelingen van het Europees Semester. Dit is het kader waarin het economisch en sociaal beleid in de hele Unie wordt gecoördineerd.

Met het akkoord wordt aan het Europees Parlement een sterke rol toebedeeld in de governance van de faciliteit. Door middel van een regelmatige “dialoog over herstel en veerkracht” zal het Parlement de Commissie kunnen uitnodigen om een aantal punten met betrekking tot de faciliteit te bespreken.

Er zal een scorebord worden opgesteld en openbaar beschikbaar worden gesteld dat informatie moet verstrekken over de vorderingen bij de tenuitvoerlegging van de faciliteit en van de nationale plannen.

De lidstaten moeten krachtige maatregelen nemen om de financiële belangen van de Unie te beschermen, vooral om fraude, corruptie en belangenconflicten te voorkomen.

Ook is overeengekomen dat 13 % van het totale bedrag dat aan de lidstaten is toegewezen, beschikbaar zal worden gesteld in de vorm van voorfinanciering zodra de plannen voor herstel en veerkracht zijn goedgekeurd. Zo zullen de geldstromen zo snel mogelijk op gang komen om het ontluikende herstel van de economie te stutten.

Enkele reacties van commissarissen:

Voorzitter van de Europese Commissie i Ursula von der Leyen i: “We hebben een ongekend financieel pakket - de EU-begroting en ons herstelplan NextGenerationEU - om onze economieën aan te drijven. De faciliteit voor herstel en veerkracht zal de kern van NextGenerationEU vormen. Ik verwelkom het akkoord van vandaag als een mijlpaal in de financiering van de investeringen en hervormingen die we nodig hebben om het economisch herstel te ondersteunen, om de fundamenten te leggen voor een sterker, veerkrachtiger Europa.”

Valdis Dombrovskis i, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: “De drie belangrijkste instellingen van de EU hebben nu een politiek akkoord bereikt over de faciliteit voor herstel en veerkracht, waarmee het pad wordt geëffend voor 672,5 miljard euro aan leningen en subsidies. Deze faciliteit zal nationale hervormingen en investeringen ondersteunen die het herstel zullen schragen en de Europese economieën zullen helpen zich om te vormen, door ze groener en digitaler te maken met een inclusieve en sociaal rechtvaardige aanpak. De lidstaten hebben nu de zekerheid die zij nodig hebben om hun nationale plannen af te ronden, zodat zij toegang krijgen tot deze nooit eerder geziene financiering. Wij zullen hen steunen bij elke stap die zij ondernemen om er het beste uit te halen. Nu komt het erop aan de geldstromen op gang te brengen voor wie het geld het hardst nodig heeft, en ervoor te zorgen dat de EU haar collectief herstel op de rails zet.”

Paolo Gentiloni i, commissaris voor Economie: “Met de faciliteit voor herstel en veerkracht ligt voor Europa de weg open, niet alleen om zijn economie na de pandemie herop te bouwen, maar ook voor een grondige hervorming daarvan. Ik wil de onderhandelaars van het Duitse voorzitterschap en van het Europees Parlement danken voor hun bijdrage aan dit robuuste akkoord. We hebben nu een unieke kans om onze verbintenissen voor het milieu te realiseren, om de digitale transitie te versnellen, om onze vaardigheden op te vijzelen en om de ongelijkheid aan te pakken. Om dit tot een succes te laten uitgroeien, moeten de Commissie en de nationale autoriteiten de handen in elkaar slaan om een reeks ambitieuze en geloofwaardige nationale plannen snel goedgekeurd te krijgen en en dan doeltreffend uit te voeren. Nu dit akelige jaar op zijn einde loopt, moeten we met optimisme en vastberadenheid vooruitkijken naar 2021.”

Volgende stappen

De tekst van de verordening moet nu op technisch niveau worden afgewerkt. Het Europees Parlement en de Raad moeten de tekst dan formeel goedkeuren zodat de verordening zo snel mogelijk van kracht kan worden.

Zodra de verordening van kracht is, kunnen de lidstaten hun plannen voor herstel en veerkracht indienen en een samenhangend pakket van hervormingen en investeringsprojecten opstellen.

Achtergrond

Op 10 november 2020 hebben het Europees Parlement, de EU-lidstaten in de Raad en de Commissie een politiek akkoord bereikt over de volgende langetermijnbegroting van de EU en NextGenerationEU. Als volgende stap is het nu dringend het MFK-pakket wettelijk vast te stellen en het eigenmiddelenbesluit te ratificeren.

Na de goedkeuring zullen de langetermijnbegroting van de EU en het initiatief NextGenerationEU (een tijdelijk instrument dat als katalysator fungeert voor het herstel in Europa) samen het grootste stimuleringspakket vormen dat ooit via de EU-begroting is gefinancierd. In totaal gaat het om 1,8 biljoen euro voor de heropbouw van Europa na COVID-19. Het zal een groener, digitaler en veerkrachtiger Europa zijn.

Meer informatie

Webpagina van de Commissie over de faciliteit voor herstel en veerkracht

Voorstel van de Commissie tot vaststelling van een faciliteit voor herstel en veerkracht