Studie van de Commissie bevestigt positieve gevolgen van handelsovereenkomsten voor de agrovoedingssector - Hoofdinhoud
Volgens een nieuwe, vandaag gepubliceerde studie zou de EU-handelsagenda een algemeen positief effect hebben op de economie en de agrovoedingssector van de EU. Handelsovereenkomsten zullen naar verwachting zorgen voor een aanzienlijke stijging van de uitvoer van landbouwproducten en levensmiddelen uit de EU en een beperktere toename van de invoer, met een positieve handelsbalans als gevolg. De studie bevestigt ook dat de aanpak van de EU om verlaagde invoerrechten toe te kennen voor beperkte hoeveelheden (via tariefcontingenten) het meest geschikt is om specifieke kwetsbare agrovoedingssectoren in de EU te beschermen.
De studie van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek i (Joint Research Centre of JRC) van de Commissie, een update van een studie uit 2016, kijkt naar de cumulatieve effecten van twaalf handelsovereenkomsten op de agrovoedingssector tot 2030. Aan de hand van een theoretische modellering is onderzoek gedaan naar de handelsgevolgen voor de landbouwsector in zijn geheel en naar sectorspecifieke gevolgen voor de handel, de producentenprijzen en de productievolumes.
In een reactie op de studie liet uitvoerend vicevoorzitter en handelscommissaris Valdis Dombrovskis i het volgende optekenen: “De voortdurende inzet van de EU voor open en eerlijke handel heeft onze economie en onze landbouwbedrijven enorme voordelen opgeleverd. Deze studie toont dat we een goed evenwicht hebben gevonden tussen meer uitvoermogelijkheden voor onze landbouwers en bescherming tegen mogelijke schadelijke gevolgen van een stijgende invoer. De ondersteuning van de agrovoedingssector van de EU blijft een essentieel onderdeel van ons handelsbeleid, of het nu gaat om het openen van markten, de bescherming van traditionele levensmiddelen uit de EU of maatregelen tegen dumping en andere vormen van oneerlijke handel.”
Commissaris voor Landbouw Janusz Wojciechowski i: “Het handelssucces van onze landbouwsector geeft blijk van concurrentievermogen. Dit is in hoge mate te danken aan de hervormingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid en aan het feit dat EU-producten wereldwijd bekend staan als veilig, duurzaam geproduceerd, voedzaam en van hoge kwaliteit. Deze studie, met positievere resultaten dan in 2016, bevestigt dat onze ambitieuze handelsagenda landbouwers en voedselproducenten in de EU helpt de kansen in het buitenland ten volle te benutten, terwijl ook voldoende waarborgen worden geboden voor de meest gevoelige sectoren.”
De studie heeft betrekking op vrijhandelsovereenkomsten die de EU recentelijk heeft gesloten of geïmplementeerd en op handelsovereenkomsten die nog op de EU-agenda staan. In de studie worden twee scenario's bekeken: een ambitieus en een conservatiever scenario (volledige tariefliberalisering voor respectievelijk 98,5 % en 97 % van de producten en verlaging van rechten met respectievelijk 50 % en 25 % voor de overige producten). Daarnaast zijn de modellen voor de vijf reeds gesloten vrijhandelsovereenkomsten gebaseerd op het onderhandelingsresultaat, dat is verwerkt in de scenario's. De resultaten van beide scenario's worden vergeleken met een referentiescenario van “business as usual” tot 2030. Milieu- en klimaateffecten, bijvoorbeeld van initiatieven in het kader van de Green Deal, vallen buiten het bereik van de studie van vandaag. De duurzaamheidseffectbeoordelingen ter voorbereiding van de handelsbesprekingen bieden de Commissie al een diepgaande analyse van de potentiële effecten op de economie, de maatschappij, de mensenrechten en het milieu.
Belangrijkste bevindingen
De studie kijkt telkens naar de situatie tot 2030, waarbij de verschillende scenario's worden afgezet tegen het referentiescenario van “business as usual”.
Voor beide scenario's wijzen de resultaten op een positief effect op de handelsbalans van de EU voor agrovoedingsmiddelen tegen 2030. De grotere toegang tot de EU-markt voor de handelspartners van de EU gaat gepaard met een aanzienlijke toename van de uitvoer uit de EU. Ten opzichte van het referentiescenario zou de uitvoer van landbouwproducten en levensmiddelen uit de EU naar de twaalf vrijhandelspartners in het conservatieve en het ambitieuze scenario met 25 respectievelijk 29 % stijgen, terwijl de invoer met 10 respectievelijk 13 % zou toenemen. Dit komt overeen met een stijging van de totale waarde van de uitvoer van landbouwproducten en levensmiddelen met €4,7 miljard (conservatief scenario) respectievelijk €5,5 miljard (ambitieus scenario) en van de invoer met €3,7 miljard respectievelijk €4,7 miljard.
De studie bevestigt dat de EU-handelsagenda voordelig kan zijn voor de landbouwsector in de EU. Uit een vergelijking tussen de impactstudie van 2016 en die van 2021 blijkt dat tariefcontingenten doeltreffend zijn om de gevolgen voor gevoelige sectoren zoals rundvlees, rijst of suiker te verzachten. Net zoals de studie van 2016 nuttig is gebleken voor het bepalen van de strategie bij de Mercosur-onderhandelingen, kan deze update als feitelijke basis dienen om het belang van tariefcontingenten in de lopende handelsbesprekingen te onderstrepen. Bovendien kan een ambitieus toekomstig gemeenschappelijk landbouwbeleid dat innovatie, duurzaamheid en het concurrentievermogen van de EU-landbouwsector ondersteunt, ertoe bijdragen dat de negatieve resultaten van handelsbesprekingen tot een minimum worden beperkt en de positieve resultaten worden versterkt.
De studie bevat verdere details over de beoordeling van de economische impact, waaronder informatie over de methodologie en de beperkingen van de studie.
De resultaten van de studie zijn gisteren tijdens de Raad Landbouw en Visserij voorgesteld aan de EU-ministers en worden vandaag gepresenteerd in de Commissie landbouw en plattelandsontwikkeling van het Europees Parlement.
Meer informatie
Studie naar de cumulatieve effecten van vrijhandelsovereenkomsten op de agrovoedingssector