Raad Buitenlandse Zaken, 18 oktober 2021 - Voornaamste resultaten

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op maandag 18 oktober 2021, 22:00.

De buitenlandministers bespraken de Golfregio, het Oostelijk Partnerschap, Ethiopië, Nicaragua en actuele kwesties

Voornaamste resultaten

Golfregio

De Raad hield een strategisch debat over de aanpak van de EU ten aanzien van de Golf en over versterking van de EU-aanwezigheid in de regio.

De ministers onderkenden de sleutelrol die de partners van de Golf kunnen spelen op het vlak van het buitenlands beleid, zoals bij de crisis in Afghanistan. Het is nodig de positieve dynamiek in de regio actief te ondersteunen en te begeleiden om zo vertrouwen te winnen en tegelijk bij te dragen tot de mondiale agenda van de EU (bv. groene transitie, digitale zaken, handel). Er moet ook steun gaan naar sociaal-economische hervormingen, en kwesties waarover geen eensgezindheid bestaat - zoals de mensenrechten - moeten openlijk kunnen worden besproken.

Het debat moet als input dienen voor een gezamenlijke mededeling over een "Partnerschap met de Golf", die wordt verwacht in het eerste kwartaal van 2022. Begin 2022 vindt er ook een Gezamenlijke Raad EU/GCC plaats.

Oostelijk Partnerschap

De ministers wisselden van gedachten over de EU-betrekkingen met het Oostelijk Partnerschap, ter voorbereiding van de ministeriële bijeenkomst in november en de top van het Oostelijk Partnerschap in december in Brussel.

Ze bogen zich over de moeilijke geopolitieke context van sommige partnerlanden in de regio en kwamen overeen dat de EU zal blijven aandringen op fundamentele waarden zoals democratie, mensenrechten, rechtsstatelijkheid en corruptiebestrijding. De EU zal zich tevens blijven richten op duurzaam en inclusief sociaal-economisch herstel op lange termijn, met concrete resultaten voor de mensen.

Ook zal de EU de partners steunen met vaccins, vaccinatie­certificaten en de bestrijding van desinformatie.

Ethiopië

Tijdens de lunch kwamen de recente ontwikkelingen in Ethiopië en de regio Tigray aan bod, een jaar na het begin van het conflict.

Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

In Tigray worden de mensenrechten systematisch geschonden door gewapende groepen die oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid als wapen hanteren. Humanitaire hulp wordt tegengehouden. Met het oog op het mensenrechten­rapport van de Verenigde Naties, dat op 1 november wordt verwacht, treffen wij voorbereidingen voor een adequate respons, bijvoorbeeld het opleggen van sancties. Ik geef mijn diensten opdracht hier werk van te maken zodra het rapport uit is.

Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid

De ministers kwamen overeen verdere humanitaire hulp te verlenen aan Ethiopië en steunen de aanstaande missie van Jutta Urpilainen, de EU-commissaris voor Internationale Partnerschappen. Samen met Annette Weber, de speciale EU-vertegenwoordiger voor de Hoorn van Afrika, reist zij naar Ethiopië om duidelijk te maken dat er eindelijk een staakt-het-vuren moet komen, en een politiek proces waarbij alle actoren worden betrokken.

Nicaragua

Ook de situatie in Nicaragua werd tijdens de lunch besproken. Sinds 2018 zijn ten minste 328 mensen omgekomen door de gewelddadige onderdrukking van protest.

De ministers gingen in op een eventuele aanpassing van het EU-beleid met het oog op de algemene verkiezingen in het land op 7 november 2021. De kans lijkt immers klein dat deze geloofwaardig en legitiem zullen verlopen.

De EU zal blijven hameren op kwesties in verband met democratie, mensenrechten en rechtsstatelijkheid, zoals de vrijlating van politieke gevangenen of de terugkeer van internationale mensenrechten­organisaties en de organisatie van vrije en eerlijke verkiezingen.

Actuele kwesties

De buitenlandministers bespraken de verslechterende humanitaire en economische situatie in Afghanistan. Ze besloten dat een minimale EU-aanwezigheid in Kabul nodig is om het Afghaanse volk te ondersteunen en om voor veilige doorgang te zorgen voor Afghanen die gevaar lopen, zonder dat de EU daarmee het regime erkent.

Ook de recente ontwikkelingen in Tunesië werden belicht. De ministers benadrukten dat het democratische acquis in stand moet worden gehouden, met scheiding der machten en een terugkeer naar de institutionele normaliteit. De recente benoeming van een nieuwe regering is een eerste positieve stap die de EU nauwlettend zal blijven volgen.

Vervolgens kwam de Westelijke Balkan aan bod, na de recente top in Brdo en de recente spanningen in het noorden van Kosovo. De EU zal sterk politiek betrokken blijven in de regio, gevolg geven aan de belangrijke opdrachten van de top voor het buitenlands en veiligheidsbeleid, en de dialoog over normalisatie van de betrekkingen tussen Kosovo en Servië faciliteren.

In de aanloop naar de volgende klimaatconferentie van de Verenigde Naties (COP26) boog de Raad zich over klimaatdiplomatie. Er werd op gewezen dat alle landen onverwijld mitigatie­plannen en langetermijn­strategieën voor klimaatneutraliteit moeten indienen.

Vervolgens werden de ministers geïnformeerd over de jongste ontwikkelingen rond Varosha. Ze betuigden hun sterke solidariteit met Griekenland en Cyprus in verband met de Turkse interventies tegen vaartuigen in hun exclusieve economische zones. Volgens de hoge vertegenwoordiger is de enige duurzame oplossing een regeling van de kwestie-Cyprus conform de desbetreffende resoluties van de VN-Veiligheidsraad en de grondbeginselen van de EU.

Er volgde ook een lange bespreking over Belarus, dat migranten naar zijn grens met de EU drijft. De ministers waarschuwden tegen het politieke gebruik van migranten door het regime van Belarus. Ze onderstreepten dat de contacten met de landen van herkomst en doorreis worden voortgezet en dat de EU blijft werken aan een passende reactie.

Het laatste punt op de agenda was Mali. Er werd gekeken met welke financiële en politieke hefbomen de EU de inspanningen van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (Ecowas) kan ondersteunen. In lijn met de conclusies van de Europese Raad van mei zou de EU bijvoorbeeld sancties kunnen treffen tegen degenen die de transitieagenda tegenwerken.

Conclusies van de Raad

De Raad nam conclusies aan over Bosnië en Herzegovina/EUFOR-operatie Althea.

Conclusies van de Raad over Bosnië en Herzegovina/Operatie EUFOR Althea

Informatie over de zitting

Zitting nr. 3819

Luxemburg

18 oktober 2021

Vooraf (documenten)

Voorlopige agenda

Voorlopige lijst van A-punten, Niet-wetgevingswerkzaamheden Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN

Voorlopige lijst van A-punten, toevoeging 2 Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN

Lijst van A-punten, Niet-wetgevingswerkzaamheden Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN

Achtergrondnota Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN FR

Na afloop (documenten)

Resultaten van de Raadszitting Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN FR

Deelnemerslijst Dit document is momenteel alleen beschikbaar in de volgende talen:

EN