Pandora Papers: EP roept op tot onderzoeken, maatregelen en nieuwe wetten

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op donderdag 21 oktober 2021.

Het EP heeft donderdag opgeroepen tot een grondig onderzoek naar eventuele wanpraktijken in EU-rechtsgebieden die aan het licht zijn gekomen door de Pandora Papers.

In een resolutie die werd aangenomen met 578 stemmen voor, 28 tegen en 79 onthoudingen, geven de EP-leden aan wat volgens hen de dringendste maatregelen zijn die de EU moet nemen om belastingontwijking, witwaspraktijken en belastingontduiking op grote schaal onmogelijk te maken. De mazen in het systeem moeten worden gedicht. Ze willen ook dat de Commissie juridische stappen onderneemt tegen EU-landen die de bestaande wetgeving niet naar behoren uitvoeren. De EP-leden zijn bovendien bijzonder kritisch over de huidige en voormalige premiers en ministers van EU-lidstaten die vanwege hun activiteiten in de Pandora Papers worden vermeld.

Tijdens een plenair debat dat in oktober werd gehouden - twee dagen na de publicatie van de eerste bevindingen van de Pandora Papers - hadden de EP-leden al hun verontwaardiging geuit.

Onderste steen moet boven

Met de vandaag aangenomen resolutie roept het EP de nationale autoriteiten van de EU op een grondig onderzoek in te stellen naar alle in de Pandora Papers aan het licht gekomen wanpraktijken waarbij hun rechtsgebieden betrokken zijn, waaronder audits van alle genoemde personen. De EP-leden verzoeken de Commissie de onthullingen te analyseren om na te gaan of verdere wetgeving nodig is en of juridische stappen tegen bepaalde lidstaten gerechtvaardigd zijn. Volgens de EP-leden moet de Europese openbare aanklager ook beoordelen of de onthullingen een specifiek onderzoek noodzakelijk maken.

De EP-leden drukken in het bijzonder hun afkeuring uit voor de huidige en voormalige EU-politici Andrej Babiš, de premier van Tsjechië, Nikos Anastasiadis, de president van Cyprus, Wopke Hoekstra i, de Nederlandse minister van Financiën, Tony Blair i, voormalig premier van het Verenigd Koninkrijk, en John Dalli i, voormalig Maltees minister en Eurocommissaris. Zij worden allemaal genoemd in de Pandora Papers. Ilham Aliyev, president van Azerbaijan en Milo Đukanović, president van Montenegro, worden ook bekritiseerd in de resolutie.

Meer over eindbegunstigden en uitvoering van overeengekomen regels

Het EP dringt er bij de lidstaten en de Commissie op aan meer te doen voor de identificatie en uitwisseling van informatie over eindbegunstigden. Dat zijn de personen die uiteindelijk profiteren van lege vennootschappen. De EP-leden wijzen er ook op dat veel lidstaten achterstand hebben opgelopen bij de uitvoering van de bestaande regels die bedoeld zijn om witwaspraktijken en belastingontwijking tegen te gaan. Deze achteropgeraakte landen moeten door de Commissie tot spoed worden aangezet. De Commissie wordt ook verzocht om voorstellen te doen voor de regulering van gouden paspoorten en verblijfsregelingen en om de doeltreffendheid te beoordelen van de identificatie van politiek prominente personen en de toepassing van strengere zorgvuldigheidsverplichtingen.

In de resolutie wordt gesteld dat nieuwe, strengere regels zinloos zullen zijn als er niet op wordt toegezien dat de bestaande wetgeving goed werkt en dat de samenwerking tussen de nationale autoriteiten binnen de EU beter verloopt. Daarom dringen de EP-leden aan op meer middelen en goede wil voor dit beleidsterrein. De Commissie zelf moet beoordelen of de nationale financiële-inlichtingeneenheden over voldoende middelen beschikken.

Zwarte lijst van belastingparadijzen: een “bot instrument”

In de resolutie wordt de huidige Europese zwarte lijst van belastingparadijzen een “bot instrument” genoemd. De lijst is namelijk een ondoeltreffend wapen tegen enkele van de landen die de zwaarste overtredingen begaan. Zo wordt in de resolutie opgemerkt dat de Britse Maagdeneilanden goed zijn voor twee derde van de lege vennootschappen in de Pandora Papers, maar niet op de zwarte lijst van de EU staan. De EP-leden stellen tal van manieren voor om de lijst te verbeteren. Er kunnen bijvoorbeeld meer praktijken worden beschouwd als typerend voor belastingparadijzen en het proces om te beslissen welke rechtsgebieden op de zwarte lijst komen, kan worden hervormd. Eerder in oktober 2021 hebben de EP-leden een meer gedetailleerde resolutie over deze specifieke kwestie aangenomen.