EU versterkt bescherming tegen economische dwang - Hoofdinhoud
De Europese Commissie heeft vandaag een nieuw instrument voorgesteld om het gebruik van economische dwang door derde landen tegen te gaan. Dit rechtsinstrument is een reactie op het feit dat de EU en haar lidstaten de laatste jaren het doelwit van economische druk zijn geworden. Het versterkt het instrumentarium van de EU en zal haar in staat stellen zich op het wereldtoneel beter te verdedigen.
Het doel is te voorkomen dat landen handel of investeringen beperken of ermee dreigen dat te doen om een beleidswijziging in de EU teweeg te brengen op gebieden als klimaatverandering, belastingen of voedselveiligheid. Het antidwanginstrument is ontworpen om te de-escaleren en om, als eerste stap, door een dialoog de afschaffing van specifieke dwangmaatregelen teweeg te brengen. Eventuele tegenmaatregelen van de EU zouden slechts een laatste redmiddel zijn, als geen andere aanpak mogelijk is van economische intimidatie, die vele vormen kan aannemen. Deze variëren van landen die tegen de EU expliciete dwang en handelsbeschermingsinstrumenten aanwenden, over selectieve grenscontroles of voedselveiligheidscontroles op goederen uit een bepaald EU-land, tot boycots van goederen van een bepaalde oorsprong. Het doel is het legitieme recht van de EU en de lidstaten om beleidskeuzen te maken en besluiten te nemen in stand te houden en ernstige inmenging in de soevereiniteit van de EU of haar lidstaten te voorkomen.
Uitvoerend vicevoorzitter en commissaris voor Handel Valdis Dombrovskis zei daarover: “In deze tijd van toenemende geopolitieke spanningen wordt handel steeds meer als een wapen gebruikt, en worden de EU en haar lidstaten het doelwit van economische intimidatie. Wij hebben de juiste instrumenten nodig om daartegen te reageren. Met dit voorstel geven wij een duidelijk signaal dat de EU haar belangen daadkrachtig zal verdedigen. Het voornaamste doel van het antidwanginstrument is afschrikking, maar we beschikken nu ook over andere middelen als we gedwongen worden om actie te ondernemen. Dit instrument zal ons in staat stellen de geopolitieke uitdagingen van de komende decennia aan te gaan en Europa sterk en waakzaam te houden.”
Met dit nieuwe instrument zal de EU op gestructureerde en uniforme wijze kunnen reageren op gevallen van economische dwang. Een specifiek wetgevingskader zorgt voor voorspelbaarheid en transparantie; het onderstreept dat de EU ook op internationaal vlak vasthoudt aan een op regels gebaseerde aanpak.
De EU zal rechtstreeks met het betrokken land overleggen om de economische intimidatie een halt toe te roepen. Als de economische intimidatie niet onmiddellijk ophoudt, zal het nieuwe instrument de EU in staat stellen snel en doeltreffend te reageren, nu het op maat gesneden en evenredige antwoorden biedt op elke situatie, gaande van het opleggen van douanerechten en het beperken van de invoer uit het land in kwestie, over beperkingen op diensten of investeringen tot maatregelen om de toegang van het land tot de interne markt van de EU te beperken.
Achtergrond
Het voorstel van de Commissie vloeit voort uit verzoeken van het Europees Parlement en een aantal lidstaten. Dit werd erkend in een Gemeenschappelijke verklaring van de Commissie, de Raad en het Europees Parlement van 2 februari over een instrument om dwingend optreden van derde landen te voorkomen en tegen te gaan. Het voorstel is ontwikkeld na een diepgaande openbare raadpleging op EU-niveau (met inbegrip van een effectbeoordeling), waarin belanghebbenden — met name bedrijven, brancheorganisaties en denktanks — het probleem van economische intimidatie en dwang tegen EU-belangen in grote lijnen hebben gesignaleerd en zich hebben uitgesproken voor een afschrikkingsinstrument op EU-niveau.
Volgende stappen
Het voorstel moet nu worden besproken en goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Het zal worden behandeld volgens de gewone wetgevingsprocedure, waarbij het Parlement en de Raad elk intern hun standpunt zullen bepalen alvorens met de hulp van de Commissie in trialoogbesprekingen met elkaar te onderhandelen. In de komende twee maanden kunnen belanghebbenden en burgers verdere feedback geven, waarover de Commissie verslag zal uitbrengen aan de Raad en het Parlement.
Meer informatie
Voorstel van de Commissie voor een antidwanginstrument
Uitleg over de procedure inzake het antidwanginstrument
Effectbeoordeling - Samenvatting
Advies van de Raad voor regelgevingstoetsing:
Antidwangwebsite van DG HANDEL
Feedback van belanghebbenden na goedkeuring
Website van het Europees Parlement betreffende de voortgang van wetgeving