Lijst van vragen over de Nota Deelnemingenbeleid Rijksoverheid 2022 (Kamerstuk 28165-370) - Deelnemingenbeleid Rijksoverheid - Hoofdinhoud

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2

Vergaderjaar 2021-2022

28 165

Deelnemingenbeleid Rijksoverheid

Nr.

LIJST VAN VRAGEN

Vastgesteld … 2022

De vaste commissie voor Financiën heeft over een brief van de minister van Financiën inzake de Nota Deelnemingenbeleid Rijksoverheid 2022 (Kamerstuk 28165, nr. 370) de navolgende vragen ter beantwoording aan de minister voorgelegd.

De vragen zijn op 14 juli 2022 aan de minister gezonden en bij brief van ... beantwoord.

De voorzitter van de commissie,

Tielen

De griffier van de commissie,

Schukkink

Nr

Vraag

Bijlage

Blz. (van)

t/m

• - 

  Waarop is het verschil in status tussen de klimaat- en energietransitie in het deelnemingenbeleid met andere cruciale ontwikkelingen (voedselzekerheid, medicijnenontwikkeling, cyberveiligheid) gebaseerd?

• - 

  Wat verstaat u onder ‘economische veiligheid’?

• - 

  Waarom is het publieke belang ‘economische veiligheid’, buiten een algemene opmerking in de inleiding, nergens in de Nota uitgewerkt?

• - 

  Hoe worden gevolgen van het niet-doorgaan van een investering gemeten?

• - 

  Vergroot de staat zijn risicoblootstelling bij het breed bezien van de risico-rendementsafweging?

• - 

  Is er bij de deelneming in Holland Casino sprake van behoefte aan meer of andere invloed dan in wet- en regelgeving is vast te leggen en zo ja, waarom?

• - 

  Is er bij de deelneming in Nederlandse Loterij sprake van behoefte aan meer of andere invloed dan in wet- en regelgeving is vast te leggen en zo ja, waarom?

• - 

  Hoe is de aanbeveling uit de beleidsdoorlichting om de criteria voor het aangaan van een deelneming te expliciteren opgevolgd?

  6

• - 

  Kunt u per kabinetsperiode vanaf kabinet-Balkenende I aangeven hoeveel staatsdeelnemingen er per kabinetsperiode werden afgestoten?

  9

• - 

  Hoeveel staatsdeelnemingen zijn nieuw aangekocht in de periode 2017-2021 en hoeveel zijn er in deze periode afgestoten?

  9

• - 

  Welke beleidsommezwaai of welke reden heeft het dat het aantal staatsdeelnemingen vanaf 2017 van 33 naar 41 is gegroeid?

  9

• - 

  Welk financieel risico loopt de Nederlandse staat als 100 procent aandeelhouder wanneer De Nederlandsche Bank (DNB) een forse afschrijving moet nemen op de obligaties die vanwege opkoopprogramma’s van de Europese Centrale Bank (ECB) op zijn balans staan en wanneer DNB deze obligaties als gevolg van een nieuw programma met verlies zou moeten verkopen?

  11

• - 

  Wat zijn de netto opbrengsten/verliezen voor het Rijk van de zeven afgestoten staatsdeelnemingen in de periode 2013-2022?

  15

• - 

  Kan een overzicht worden gegeven van de ontvangen dividenden per deelneming in de afgelopen tien jaar?

  15

• - 

  Welke deelnemingen zijn sinds 2013 aangegaan?

  17

• - 

  In de nota staat: “het kabinet continueert het beleid om terughoudend te zijn bij het aangaan van deelnemingen”; wat is de algemene lijn bij het afstoten van deelnemingen?

  18

• - 

  Op basis waarvan is het initiële besluit genomen om een minderheidsbelang van precies negen procent te nemen in Air France-KLM?

  21

• - 

  Kan per deelneming in de huidige portefeuille worden aangegeven sinds wanneer de staat hierin participeert als aandeelhouder?

  21

• - 

  Wat is de keuze geweest om bij bijvoorbeeld Thales Nederland B.V. een belang van één procent aan te gaan? Op welke manier wordt hierin het publieke belang geborgd?

  21

• - 

  Welke deelnemingen vallen onder de voormalige categorie niet-permanent en zijn in 2022 nog altijd niet afgestoten?

  22

• - 

  Welke deelnemingen zijn naar aanleiding van een periodieke evaluatie waaruit bleek dat de deelneming niet meer aan de voorwaarden voldoet in het verleden afgestoten?

  22

• - 

  Waarom wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen niet-permanente deelnemingen en reguliere deelnemingen? In hoeverre heeft dit te maken met de ontwikkelingen bij de deelnemingen ABN AMRO en Volksbank?

  22

• - 

  Hoe verhoudt de uitzondering dat “niet alle aspecten van deze Nota even relevant [zijn] voor een beleidsdeelneming” zich tot de aanbeveling (uit de beleidsdoorlichting) om het beleid voor staatsdeelnemingen en beleidsdeelnemingen gelijk te houden?

  24

• - 

  Is voorzien dat de herbeoordeling van deelnemingen (op basis van het afwegingskader) iedere zeven jaar voor iedere deelneming met de Kamer zal worden gedeeld?

  24

• - 

  Kan de opbrengst van een deelneming voor het Rijk een overweging zijn om een deelneming niet af te stoten?

  24

• - 

  Waarom is gekozen voor een termijn van zeven jaar voor het (periodiek) evalueren van deelnemingen?

  24

• - 

  Kan per staatsdeelneming worden aangegeven wanneer de volgende evaluatie plaatsvindt?

  24

• - 

  Wat zijn de verschillen in benoemingsprocedures tussen staatsdeelnemingen waardoor de staat als aandeelhouder meer invloed kan uitoefenen op benoemingen?

  28

• - 

  Welke privacywaarborgen verwacht de staat als aandeelhouder rondom het benoemingenbeleid?

  28

• - 

  Kunt u garanderen dat sollicitanten nooit gedwongen worden hun seksuele geaardheid, etniciteit of andere zeer persoonlijke informatie te overleggen omwille van diversiteitsbeleid?

  28

• - 

  Betekent de opmerking dat “het beloningsbeleid voor de raden van bestuur de afgelopen periode voor staatsdeelnemingen tot de gewenste uitkomst heeft geleid” dat het beloningsbeleid van alle beleidsdeelnemingen en Air France-KLM ook tot een gewenste uitkomst heeft geleid volgens het kabinet?

  30

• - 

  Bent u voornemens op een later moment terug te komen op de aanbeveling uit de beleidsdoorlichting ten aanzien van het beloningsbeleid van commissarissen?

  30

• - 

  Op welke manier wordt gemonitord of staatsdeelnemingen voldoende in staat blijven om gekwalificeerde commissarissen aan te trekken?

  30

• - 

  Is het standpunt dat het kabinet de huidige beloningsniveaus passend vindt ook van toepassing op de bonus voor de CEO van Air France-KLM? Zo nee, waarom niet?

  30

• - 

  Wat is de reden dat het kabinet een verhoging van de vergoeding van commissarissen in de huidige omstandigheden niet gepast vindt?

  30

• - 

  Hoe verhoudt de evenredigheid van de man-vrouw-verdeling bij staatsdeelnemingen zich tot bedrijven in de peer-group van deelnemingen?

  31

• - 

  Op welke manier ondersteunt en/of stuurt de staat de deelneming om de vooraf gestelde MVO-doelstellingen te behalen?

  31

• - 

  Sinds wanneer geldt deelname aan de SBTi-standaard (Science Based Targets initiative) als “verwacht” voor staatsdeelnemingen?

  32

• - 

  Nemen alle staatsdeelnemingen deel aan de SBTi-standaard? Zo nee, welke niet en waarom niet?

  32

• - 

  Kan van elk van de zes standaarden worden aangegeven welke nu al moeten worden toegepast door deelnemingen en welke nieuw zijn?

  32

• - 

  Grijpt de staat in wanneer een deelneming de MVO-doelstellingen structureel niet haalt?

  32

• - 

  Wordt in het gesprek met het beleidsdepartement voorafgaand aan een strategieherijking ook aandacht besteed aan de noodzakelijke omvang van het aandeel van de staat in een deelneming? Zo nee, waarom niet?

  34

• - 

  Kan voor iedere staatsdeelneming worden benoemd waarom zij een voorbeeldrol heeft in de eigen sector ten aanzien van MVO-beleid? Zo nee, op welke manier wordt de voorbeeldrol van een staatsdeelneming ten aanzien van MVO-beleid afgedwongen?

  34

• - 

  Waren alle investeringen die staatsdeelnemingen sinds 2013 hebben gedaan in lijn met het publieke belang dat met de deelneming is gemoeid?

  37

• - 

  Beoordeelt de staat, naast het oordeel over of de investeringen van de deelneming in lijn zijn met de voorbeeldrol die van de deelneming mag worden verwacht, ook of de deelneming voldoende investeert om aan de voorbeeldrol die van een deelneming mag worden verwacht invulling te geven?

  37

• - 

  Hoe wordt voorkomen dat de staat in zijn rollen als aandeelhouder en wetgever in een belangenconflict komt bij investeringsbesluiten die voor de rendabiliteit een aanpassing van wetgeving vragen?

  38

• - 

  Welke aanbevelingen van de beleidsdoorlichting deelnemingenbeleid 2020 zijn niet opgevolgd en waarom niet?

  43

• - 

  Blijven de criteria die verbonden waren aan de coronasteun die KLM ontving, en waar de staatsagent op toeziet, geldig nu deze steun is terugbetaald?

  46

  17