Verordening 2022/868 - Europese datagovernance en tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1724 (Datagovernanceverordening) - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 152/1

Het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) voorziet in de totstandbrenging van een interne markt en de invoering van een systeem waardoor wordt verzekerd dat de mededinging binnen de interne markt niet wordt vervalst. De vaststelling van gemeenschappelijke regels en praktijken in de lidstaten met betrekking tot de ontwikkeling van een kader inzake datagovernance draagt bij tot het bereiken van die doelstellingen, met volledige inachtneming van de grondrechten. Het moet ook de versterking van de open strategische autonomie van de Unie waarborgen, en tegelijk het internationale vrije verkeer van gegevens bevorderen.

De afgelopen tien jaar hebben digitale technologieën de economie en de samenleving ingrijpend veranderd en een impact gehad op alle economische sectoren en ons dagelijks leven. Gegevens zijn de hoeksteen van die transformatie: datagestuurde innovatie zal zowel de burgers van de Unie als de economie enorme voordelen brengen, bijvoorbeeld door te zorgen voor betere geneeskunde en medische behandelingen op maat, door nieuwe mobiliteit aan te bieden en door bij te dragen aan de mededeling van de Commissie van 11 december 2019 over de Europese Green Deal. Om de datagestuurde economie inclusief te maken voor alle burgers van de Unie, moet bijzondere aandacht worden besteed aan het verkleinen van de digitale kloof, het stimuleren van de participatie van vrouwen in de data-economie en het bevorderen van geavanceerde Europese expertise in de technologiesector. De data-economie moet zo worden opgezet dat ondernemingen, met name kleine, middelgrote en micro-ondernemingen (kmo's, ook wel midden- en kleinbedrijf (mkb) genoemd) zoals gedefinieerd in de bijlage bij Aanbeveling 2003/361/EG van de Commissie (3), alsook start-ups, kunnen floreren, waarbij de neutraliteit van de toegang tot en de overdraagbaarheid en interoperabiliteit van gegevens moeten worden gewaarborgd en lock-in-effecten moeten worden vermeden. In haar mededeling van 19 februari 2020 over een Europese datastrategie (de “Europese datastrategie”) schetste de Commissie haar visie op een gemeenschappelijke Europese gegevensruimte, te weten een interne gegevensmarkt waarin gegevens kunnen worden gebruikt ongeacht de plaats in de Unie waar ze zijn opgeslagen in overeenstemming met het toepasselijke recht, hetgeen onder meer van cruciaal belang zou kunnen zijn voor de snelle ontwikkeling van technologieën op het gebied van artificiële intelligentie.

De Commissie pleit tevens voor een vrije en veilige stroom van gegevens van en naar derde landen, met inachtneming van de uitzonderingen en beperkingen voor de openbare veiligheid, de openbare orde en andere legitieme beleidsdoelstellingen van de Unie, in lijn met alle internationale verplichtingen, ook wat betreft de grondrechten. Om die visie in de praktijk te brengen, heeft de Commissie voorgesteld domeinspecifieke gemeenschappelijke Europese gegevensruimten voor het delen en bundelen van gegevens op te zetten. Zoals voorgesteld in de Europese datastrategie kunnen dergelijke gemeenschappelijke Europese gegevensruimten domeinen zoals gezondheid, mobiliteit, industrie,...