Vragen en antwoorden: nieuwe regels voor kortetermijnverhuur van accommodatie

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op maandag 7 november 2022.
  • Waarom hebben we een verordening nodig inzake het verzamelen en delen van gegevens voor kortetermijnverhuur van accommodatie?

Kortetermijnverhuur van accommodatie ontwikkelt zich snel in de EU, wat voor een groot deel kan worden toegeschreven aan de platformeconomie. Kortetermijnverhuur levert voordelen op voor verhuurders, reizigers en het toeristische ecosysteem in ruimere zin. De verhuur zorgt echter ook voor problemen, met name voor lokale gemeenschappen, die op sommige plekken te kampen hebben met minder betaalbare huisvesting, stijgende prijzen of buitensporige toeristenstromen.

Daarom hebben overheidsinstanties in de hele EU behoefte aan hoogwaardige gegevens over kortetermijnverhuur van accommodatie om degelijk beleid te ontwikkelen en doeltreffend uit te voeren. Overheidsinstanties in de hele EU nemen maatregelen om gegevens te verkrijgen van platforms en verhuurders. Zij verkrijgen echter niet altijd betrouwbare gegevens, aangezien verhuurders niet systematisch hun accommodaties registreren en onlineplatforms om verschillende juridische en technische redenen niet altijd gegevens delen. De versnippering van verschillende initiatieven op het gebied van gegevensverzameling leidt bovendien tot hogere kosten en beperkt het nut van de verschillende verzamelde gegevensverzamelingen.

De onlineplatforms, met name kmo's, en verhuurders hebben behoefte aan een duidelijk, eenvoudig en degelijk rechtskader voor het delen van gegevens met de overheidsinstanties.

Dit voorstel beoogt de invoering van gestroomlijnde gegevensverzameling en verplichtingen voor verhuurders en onlineplatforms omtrent het delen van gegevens. Het zal de huidige uiteenlopende en complexe regels in de lidstaten vervangen door één duidelijk en evenredig kader voor het verzamelen en delen van gegevens in de hele eengemaakte markt van de EU. De nieuwe regels zullen een aanvulling vormen op bestaande instrumenten, zoals de digitaledienstenverordening en de richtlijn administratieve samenwerking op belastinggebied (DAC 7), die overheidsinstanties reeds bepaalde instrumenten en gegevens ter beschikking stellen.

  • Wat zijn de voordelen voor reizigers, het bredere toeristische ecosysteem en de burgers?

Dit voorstel zal de overheidsinstanties relevante gegevens en instrumenten verschaffen om ervoor te zorgen dat alleen legale accommodaties op onlineplatforms kunnen worden gepubliceerd. Dit zal het vertrouwen en de veiligheid van reizigers vergroten. Met preciezere informatie over kortetermijnverhuur in specifieke gebieden zullen overheidsinstanties ook betere diensten kunnen verlenen aan reizigers en lokale gemeenschappen, zoals beter afval- en waterbeheer en vervoersdiensten.

De beschikbaarheid van geanonimiseerde geaggregeerde gegevens zal ten goede komen aan de lokale gemeenschappen en de bredere toeristische sector. Deze omvat veel kmo's die diensten verlenen zoals schoonmaak of vastgoedbeheer, alsook een reeks andere exploitanten zoals restaurants of toeristengidsen. Zij zullen allemaal gegevens kunnen gebruiken om hun activiteiten te plannen en de toeristenstromen beter te begrijpen.

Burgergroepen of verenigingen zullen ook toegang hebben tot geaggregeerde gegevens, waardoor zij beter zullen kunnen bijdragen aan de beleidsvorming en de levenskwaliteit van hun gemeenschap kunnen beschermen.

  • Wat zijn de voordelen voor de verhuurders van kortetermijnaccommodatie?

Verhuurders zullen baat hebben bij eenvoudiger en duidelijker regels voor het registreren en aanbieden van kortetermijnaccommodatie. De bevoegde overheidsinstanties zullen een online en eenvoudig registratieproces voor verhuurders moeten opzetten. De informatie en documentatie die verhuurders moeten verstrekken, moeten noodzakelijk en evenredig zijn. Na het afronden van de registratieprocedure krijgen de verhuurders een uniek registratienummer toegewezen, dat hen toelaat met hun activiteiten te beginnen.

Aangezien de overheidsinstanties de regels voor kortetermijnverhuur op nationale websites beschikbaar zullen moeten stellen, zullen de verhuurders ook baat hebben bij duidelijke informatie en de vereisten die in acht moeten worden genomen. Aangezien de overheidsinstanties meer gegevens zullen ontvangen, kunnen verantwoordelijke verhuurders ook betere regels verwachten voor kortetermijnverhuur en minder illegale publicaties van kortetermijnaccommodatie.

  • Heeft dit voorstel gevolgen voor de bevoegdheid van de overheidsinstanties in de lidstaten om kortetermijnverhuur van accommodatie te reguleren? Zullen de overheidsinstanties verplicht zijn af te zien van hun eigen registratiesysteem?

Nee, het voorstel zal geen afbreuk doen aan de bevoegdheid van de overheidsinstanties om de kortetermijnverhuur van accommodatie te reguleren. Zij zullen hun registratiesysteem enkel moeten aanpassen. Het voorstel is volledig in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel en de bevoegdheden van de overheidsinstanties.

Volgens het voorstel blijven de nationale en lokale overheidsinstanties bevoegd om regels en beleidsmaatregelen inzake kortetermijnverhuur op te stellen, bijvoorbeeld om problemen op het gebied van gezondheid en veiligheid, stedenbouw, beveiliging en belastingen aan te pakken. Daarbij moeten zij de in de EU-dienstenrichtlijn verankerde beginselen van de rechtvaardiging en de evenredigheid in acht nemen.

De op basis van dit voorstel verzamelde gegevens moeten overheidsinstanties in staat stellen de situatie ter plaatse beter te beoordelen en meer gerichte en evenredige regels vast te stellen.

In de nieuwe regels is ook bepaald dat de nationale overheden verantwoordelijk zijn voor het opzetten van een registratiesysteem. Bestaande registratieregelingen op nationaal, regionaal of lokaal niveau kunnen behouden blijven, maar moeten in overeenstemming zijn met de vereisten van dit voorstel. De overheidsinstanties zullen er bijvoorbeeld voor moeten zorgen dat online-registratie mogelijk is en een uniek registratienummer per accommodatie moeten toekennen.

  • Hoe zal het voorstel bijdragen tot meer transparantie bij de registratie van verhuurders en accommodaties?

Deze verordening harmoniseert het registratieproces voor verhuurders en hun accommodaties. Dit zal leiden tot een gemeenschappelijke reeks gegevens. De verhuurders zullen gegevens over zichzelf en hun accommodatie delen met de overheidsinstanties. Op basis van deze online-registratie krijgen de verhuurders automatisch een uniek registratienummer voor de accommodatie.

De platforms zullen de relevante informatie maandelijks moeten delen met overheidsinstanties. Die informatie omvat:

  • gegevens over het aantal verblijven en gasten,
  • het registratienummer, en
  • het internetadres (URL) van de publicaties van accommodatie voor kortetermijnverhuur op het grondgebied van de verzoekende overheidsinstantie.

Deze informatie maakt het mogelijk om publicaties van niet-geregistreerde accommodatie te identificeren en de registratieverplichting te helpen handhaven, waardoor de transparantie verder zal toenemen.

De platforms zullen hun websites ook zo moeten ontwerpen dat de verhuurders er hun registratienummers op kunnen weergeven. De platforms zullen steekproefsgewijze controles moeten uitvoeren om na te gaan of er een registratieverplichting is voor de verhuurder en of de registratienummers geldig zijn.

De overheidsinstanties zullen met de verhuurders kunnen communiceren en een beter overzicht hebben van de accommodaties voor kortetermijnverhuur op hun grondgebied. Hierdoor krijgen zij kennis van de exacte locatie van de verhuur van kortetermijnaccommodatie en hun capaciteit, en weten zij of deze accommodaties deel uitmaken van een hoofdverblijfplaats of een andere woning.

Ten slotte zullen de overheidsinstanties de gegevens op geaggregeerde en geanonimiseerde wijze kunnen delen met onderzoekers, bureaus voor de statistiek en de burgers.

  • Over welke gegevens kunnen de overheidsinstanties beschikken? Hoe worden de persoonsgegevens beschermd?

De overheidsinstanties op lokaal, regionaal of nationaal niveau, kunnen alleen voor hen relevante informatie opvragen. Zij zullen hiertoe toegang krijgen via de nieuwe nationale centrale digitale toegangspunten, waar de platforms deze gegevens beschikbaar zullen stellen.

In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld dat de overheidsinstanties van een stad alleen gegevens over hun stad kunnen opvragen, maar geen toegang krijgen tot de gegevens van verhuurders in een andere stad of in de omliggende regio's.

De overheidsinstanties die persoonsgegevens over verhuurders en hun activiteiten ontvangen, worden naar behoren geïdentificeerd en gemachtigd om deze te ontvangen, met volledige inachtneming van de regels inzake de bescherming van persoonsgegevens, met name de algemene verordening gegevensbescherming.

  • Kunnen de overheidsinstanties meer gegevens opvragen bij onlineplatforms?

De platforms zullen alleen de in het voorstel vermelde gegevens delen.

Zij kunnen echter verplicht zijn andere gegevens te delen krachtens afzonderlijke onderdelen van de EU-wetgeving:

  • Zijn er minder strenge eisen voor micro- en kleine onlineplatforms?

In dit voorstel wordt rekening gehouden met de situatie van kmo's op het gebied van onlineplatforms.

In de regel zullen de platforms gegevens op maandbasis op automatische wijze moeten delen. Micro- en kleine platforms met minder dan gemiddeld 2 500 bezoekers per maand zullen echter kunnen profiteren van een minder strenge regeling. Zij zullen minder regelmatig gegevens moeten delen (driemaandelijks) en hiervoor geen geautomatiseerde middelen moeten gebruiken. Deze platforms mogen handmatig verslag uitbrengen.

  • Hoe zal de nieuwe verordening de verhuurders helpen een beter inzicht te krijgen in de toepasselijke nationale regels en procedures?

De lidstaten zullen er ook voor moeten zorgen dat de regels die van toepassing zijn op kortetermijnverhuur online en gemakkelijk toegankelijk zijn op nationale websites, en ook toegankelijk zijn via Your Europe en de portaalsites van “één digitale toegangspoort”. De onlineplatforms moeten deze informatie ter beschikking stellen op hun website.

Zo zullen de verhuurders op verschillende wijzen toegang hebben tot informatie over de regels die zij moeten naleven om hun activiteiten te starten of uit te voeren.

  • Hoe kunnen de nationale en EU-bureaus voor de statistiek de verzamelde gegevens bekendmaken en hoe zullen deze als input dienen voor de gegevensruimte voor toerisme?

De lidstaten wijzen een entiteit aan voor de aggregatie en toezending van gegevens aan de nationale en EU-bureaus voor de statistiek om deze bekend te maken.

In de toekomst kunnen er ook geaggregeerde gegevens beschikbaar worden gesteld via sectorspecifieke gegevensruimten, die de uitwisseling en het delen van gegevens over kortetermijnverhuur zullen vergemakkelijken.

Meer informatie

Voorstel voor een verordening inzake het verzamelen en delen van gegevens voor kortetermijnverhuur van accommodatie

Persbericht: Commissie neemt maatregelen om transparantie in de sector van de kortetermijnverhuur te bevorderen ten behoeve van alle spelers

Factsheet (EN)

Deeleconomie