Waarom demonstreren bij een privéjet best logisch is (maar geen oplossing) - Hoofdinhoud

Lees het artikel in nederlandsdagblad

Opeens is de privéjet in beeld. Er waren de acties van Extenction Rebellion en Greenpeace tegen de privéjets op Schiphol, er was verontwaardiging over het toenemende gebruik van privéjets eerder deze zomer in Frankrijk, en ook in Nederland is er toenemend gebruik van privéjets, bleek uit recent onderzoek van CE Delft. Uit dat onderzoek bleek ook dat passagiers in een privévliegtuig, door de lage bezettingsgraad, vijf tot zeven keer meer uitstoten dan een passagier op een commerciële vlucht.

Dit maakt wat het CDJA betreft duidelijk dat het klimaatprobleem aan andere problemen in onze samenleving raakt, zoals ongelijkheid, egocentrisme en het wegkijken bij problemen. Zo staan die privéjets synoniem voor nóg een ander probleem, tekortkomingen in de realisatie van het principe ‘de vervuiler betaalt’.

Er zijn te weinig financiële prikkels om excessen aan te pakken, terwijl met bijvoorbeeld het Europese emissiehandelssysteem is aangetoond dat beprijzing van de uitstoot een effectief middel kan zijn in goed klimaatbeleid. Daar staan wij niet alleen in, ook de De Nederlandsche Bank (DNB) betoogt dat. Zij schreven al eerder dat de ontwikkeling naar een klimaatneutrale economie te langzaam gaat. Volgens hen is de belangrijkste reden hiervoor dat vervuilers te weinig betalen voor de maatschappelijke kosten van hun uitstoot en dat heeft gevolgen, aldus de DNB. ‘Daardoor krijgen bedrijven en burgers wereldwijd te weinig financiële prikkels om te verduurzamen en zo hun uitstoot te verminderen. CO2-beprijzing is daarvoor een oplossing. Als overheden dit invoeren, betalen uitstoters voor hun impact op het klimaat. En stappen ze sneller over op groene alternatieven.’ Daarbij zocht de DNB ook uit wat de invloed ervan op de economie is, volgens haar zijn er geen grote negatieve gevolgen.

Zoals hiervoor kort benoemd, voor het CDJA is klimaatverandering een solidariteitsprobleem. Uit onderzoek van Oxfam Novib bleek vorig jaar al dat de rijkste één procent van de wereldbevolking twee keer meer CO2 uitstoot dan de armste vijftig procent. In getallen betekent dit dat zeventig miljoen mensen twee keer meer uitstoten dan de armste 3,5 miljard. Het is in deze context niet meer dan logisch dat er momenteel bij de klimaattop in het Egyptische Sharm-El-Sheikh toenemend naar de beprijzing van klimaatschade wordt gekeken.

Onderbouwd met de hiervoor benoemde argumenten heeft het CDJA op het CDA-congres twee weken geleden de resolutie ‘een eerlijke prijs voor de energietransitie’ ingediend, deze werd met brede steun van de leden aangenomen. In die resolutie roept het CDJA op om in internationaal verband, bijvoorbeeld via het internationale economische samenwerkingsverband OESO, aan de slag te gaan om de kosten van de uitstoot van broeikasgassen te verhalen op de vervuiler. Over de internationale winstbelasting zijn eerder ook succesvol afspraken gemaakt tussen 136 landen in OESO-verband. Wanneer er afspraken worden gemaakt tussen zoveel landen is er sprake van een gelijk speelveld en is het minder risicovol voor de concurrentiepositie van een individueel land of regio. Maak deze afspraken op een eerlijke manier, dus verleen bijvoorbeeld geen vrijstellingen meer voor de grootindustrie of bijvoorbeeld op het gebruik van kerosine.

En zo is een privévliegtuig wat ons betreft een uitwas van een systeem dat kapot is. Daarom is het best logisch dat recent de privévliegtuigen op Schiphol het mikpunt werden van een protestactie, een demonstratie. Maar demonstreren is ergens zonde. Want willen we echt meters maken in de energietransitie, dan moeten we aan de bak. Als de wetgevers zorgen dat de excessen in de markt worden gereguleerd, kan onze generatie aan de bak voor de energietransitie, de overgang naar emissiearme en daarmee duurzame vormen van energieproductie. Er is nog onwijs veel werk te verzetten, er zijn heel veel talenten van alle opleidingsniveaus en achtergronden nodig om van die energietransitie een succes te maken. Voor een wereld die we door kunnen geven! <

Derek Groot en Jonathan Mol zijn beide landelijk bestuurslid bij het CDJA, de CDA-jongeren