Geen stap verder met stikstofplannen - Hoofdinhoud
Aan de supersnelle inhoudelijke reacties van coalitie-Kamerleden te zien, minuten vóór en tijdens het binnenkomen van de 6 (!) brieven is het wel duidelijk dat er van dualisme totaal geen sprake meer is. Pas na het informeren van de coalitie, na verzending van het persbericht en na de persconferentie, ontvingen ook de Tweede Kamerleden (m.u.v. coalitie) een zestal brieven van de regering.
De zes brieven bevatten informatie die wel allemaal op elkaar ingrijpt maar waar geen totaalplan onder lijkt te liggen. Laat staan een concrete uitvoeringsagenda. Totaal 116 pagina’s die feitelijk niets nieuws bevatten.
De beloofde perspectiefbrief is inmiddels omgedoopt tot ‘Kamerbrief Toekomst Landbouw’. De inhoud van de eerdere brief van ex-minister bevatte geen perspectief. Deze toekomstbrief ook niet.
Het enige advies van Remkes wat lijkt overgenomen is dat de menselijke maat meermaals wordt genoemd. Er naar handelen lijkt kennelijk nog te veel gevraagd.
BBB is verbijsterd dat boerengezinnen nog steeds in onzekerheid blijven leven, zonder perspectief op duidelijkheid. Op basis van deze brieven is nu al duidelijk dat er komend jaar niet de, door het Kabinet gewenste, reductie van stikstof gerealiseerd gaat worden. Volgens het kabinet worden we in een separate brief nog geïnformeerd over de aanpak van de emissiereductie van fijnstof uit pluimveehouderij. Nog meer onzekerheid voor die sector. Het houdt niet op.
De landelijke overheid is van plan in gesprek te gaan met piekbelasters. Maar wie dat zijn is nog steeds niet duidelijk. Eerdere lijstjes van het RIVM, die nog steeds fouten bevatten, toonden alleen de top-100 uitstoters, maar dat is wat anders dan piekbelasters. Belasting gaat over dat deel dat mogelijk van invloed is op de kans dat natuur zich kan verbeteren of in goede staat kan blijven. De landelijke overheid wil dus in gesprek gaan, terwijl de provincies, in opdracht van diezelfde landelijke overheid, al volop bezig zijn met het maken van gebiedsplannen. Betekent dit dat ze daarmee moeten stoppen, dat al dit werk voor niets is geweest? Dit terwijl in de alle brieven weer verwijzingen naar die gebiedsplannen bevatten? Wie het snapt mag het zeggen.
Het kabinet wil ook broeikasgasopgaves provinciaal maken, terwijl zo hard is afgesproken dat het een sectordoel is, en geen specifiek doel. Wel positief is dat provincies een sociaaleconomische impactanalyse moeten uitvoeren in de integrale gebiedsprogramma’s. Dit is ook een wettelijke eis voor als zaken ooit bij de rechter komen.
De minister van LNV zal ons in nog weer een aparte brief informeren over de versnelling van de ontwikkeling en toepassing van innovatieve systemen en -bedrijfsvoering. Daarbij wordt tevens ingegaan op het rapport van kwartiermaker Ruud Tijssens. Dat rapport lag al voor de zomer op het bureau van de ministers. Het wordt nu als een oplossingsrichting voor de toekomst van de landbouw gepresenteerd. Maar ze moeten nog mening vormen over hoe en wat. Nog meer informatie die op zich laat wachten.
In de brieven is ook geen enkele tijdslijn te vinden waarin duidelijk gemaakt wordt wanneer er wetswijzigingen naar de Tweede Kamer komen. Terwijl dit wel nodig is, want tot die tijd geldt gewoon de huidige stikstofwet met doelen in 2035. Alles wat nu in de brieven staat moet nog in regelingen en wetten worden verankerd en zit in de categorie ‘plan’, ‘idee’ of ‘wens’. Daar kun je niet mee naar de rechter, maar de praktijk zal wel zijn dat alle bedrijven hierdoor op slot zitten omdat banken eerst willen afwachten wat wettelijk wel of niet mogelijk is in de toekomst. Ook innovaties die juist moeten leiden tot stikstofreductie en duurzamer en energiezuiniger werken staan zo stil.
De stukken stellen nog steeds geen scheiding voor in de stikstofuitstoot tussen NH3 (ammoniak) uit bijvoorbeeld veehouderij en NOx die vooral wordt uitgestoten door industrie, verkeer en luchtvaart. BBB is ervan overtuigd dat als hier schotten tussen komen en extern salderen mogelijk wordt, dat er dan wel snel stappen gemaakt kunnen worden. Dan kunnen PAS-melders worden gelegaliseerd met behulp van stikstof van stoppende of al gestopte boeren. Als we dan ook nog, zoals wij al tijden smeken, met de juiste en actuele cijfers gaan werken in plaats van die van 2018 met fouten in het model, dan zul je zien dat er snel veel resultaat te boeken is.
Het lijkt zelfs zo dat stikstof die een boer bespaart, direct wordt afgepakt… latente ruimte vervalt en intern salderen wordt vergunningplichtig. En stikstof uitstoot gaat belast worden. Hoe dat terugverdiend moet worden is niet duidelijk. Deze benadering geeft nul positieve prikkels om in beweging te komen. BBB wil dat, conform het advies van Remkes, reductie wordt beloond en niet minder wordt bestraft! Deze plannen gaan alleen maar uit van straffen en dreigen met verplichte uitkoop.
De komende periode wordt alles uitgewerkt, ook wat de plannen betekenen voor industrie en andere sectoren. Wat daar moet en gaat gebeuren is nog steeds heel vaag en niet concreet gemaakt. Feitelijk zijn we nog geen stap verder dan bij de presentatie van het rampzalige stikstofkaartje op 10 juni.
Nieuwe regels en wetten zouden moeten leiden tot een beter natuurbeleid, in plaats van tot stikstofbeleid, maar niets is minder waar. BBB verwacht dat ook natuurorganisaties niet enthousiast zullen reageren op de voorliggende stukken. Om in de gebiedsprocessen invulling aan natuurherstel te kunnen geven is een concretisering van deze hoofddoelstelling nodig: wat betekent een gunstige staat van instandhouding en hoe en wanneer bereiken we dit? Het is wat BBB betreft heel treurig dat dit nog steeds niet duidelijk is. Precies wat wij al vragen sinds 31 maart 2021. Maar tot nu toe kregen we steeds als reactie: “doen we niet”, “kan niet”, “moet van Europa”, “mag niet”, “STIKSTOFONTKENNER!”. Maar gelukkig heeft het kabinet dus nu ook het licht gezien.
De provincies moeten de komende maanden via het Nationaal Plan Landelijk Gebied de Vogel- en Habitatrichtlijn, Kader Richtlijn Water en Klimaatakkoord per gebied in beeld brengen wat deze richtlijnen betekenen voor het gebied.
Deze opgaven voor het Nationaal Plan Landelijk Gebied zijn voor de provincies een ruimtelijke puzzel voor ontwikkelruimte. Een puzzel die moet voldoen aan alle ambities en doelstellingen op rijksniveau.
De invulling van de opgaven in de gebieden is volgens de minister een iteratief proces. Dat betekent dat niet alles in één keer af hoeft te zijn en dat een lerende aanpak passend is. De provincies leveren volgens de plannen op 1 juli 2023 een eerste toetsbare versie op. Oftewel, we hebben geen concreet plan. En gaan maar vast wat doen en dan kijken waar we stranden? Een rechter zal gehakt maken van deze vage aanpak wanneer de overheid denkt op basis hiervan ook maar 1 bedrijf te kunnen onteigenen.
Het beschermen van bruikbare landbouwgrond moet in de gebiedsprocessen nadrukkelijk aandacht krijgen volgens het kabinet. Dit is een positief punt en we zijn benieuwd naar de uitgangspunten die hiervoor nog opgesteld moeten worden.
Conclusie: BBB is zeer teleurgesteld dat we feitelijk nog geen stap verder zijn gekomen.
De gewijzigde Wet Natuurbescherming van 16 december 2015 is onhaalbaar gebleken. De doelstellingen bieden geen enkele beweegruimte en de normen zijn veel te hoog. De Nederlandse samenleving staat op het stikstofslot. Daarom moet het kabinet zo snel als mogelijk met een reparatiewet komen. Deze reparatiewet regelt in ieder geval:
-
-het laten vervallen van de resultaatverplichting in artikel 1.12a: dus geen onhaalbare stikstofwaarden (KDW’s) die niets zeggen over de staat van de natuur
-
-het monitoren van de voortgang van het Natuurbeleid door middel van waarnemingen in plaats van rekenmodellen
-
-het borgen van aandacht voor de sociaal-economische gevolgen van het Natuurbeleid in de Wet en
-
-het borgen van het belang van voedselzekerheid en het belang van leefbaarheid van het platteland in de Wet
Over 1,5 week komen we erop terug bij het behandelen van de begroting LNV
Zie ook:
BBB & JA21 lanceren reparatiewet stikstof!
Deel dit artikel