Vragen en antwoorden; Mondiale gezondheidsstrategie van de EU - Hoofdinhoud
Waarom hebben we een nieuwe mondiale gezondheidsstrategie nodig?
De ervaring van de afgelopen jaren, met name sinds de COVID-19-pandemie, heeft - zoals nooit eerder het geval was - duidelijk gemaakt dat gezondheid een mondiale aangelegenheid is. Het welzijn en het leven van burgers, de welvaart en stabiliteit van samenlevingen en economieën, en duurzame ontwikkeling zijn allemaal afhankelijk van de aanpak van gezondheidszorg vanuit dit perspectief.
Mondiale gezondheid is opnieuw een prioriteit geworden, met nieuwe uitdagingen en een complexe geopolitieke context, maar ook met nieuwe kansen op gebieden als onderzoek of digitalisering. Een nieuwe mondiale gezondheidsstrategie is nodig om te komen tot een nieuw, samenhangend, doeltreffend en gericht gezondheidsbeleid van de EU dat deze snel veranderende omstandigheden weerspiegelt.
De uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, zijn aanzienlijk. Er is een omvangrijke onvoltooide agenda op het gebied van mondiale gezondheid, en de vooruitgang in de richting van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen op het gebied van gezondheid in veel landen is zelfs omgeslagen. Tegelijkertijd is het essentieel de wereldwijde bescherming van de gezondheid snel en alomvattend te versterken, toekomstige pandemieën en andere bedreigingen beter te voorkomen en de weerbaarheid te vergroten.
De leidende rol van de EU bij de bestrijding van de COVID-19-pandemie heeft aangetoond dat zij met de Team-Europa-aanpak een belangrijke bijdrage kan leveren aan de mondiale doelstellingen.
Waarom is een sterkere coördinatie in de EU essentieel voor het welslagen van de strategie?
De verwezenlijking van de doelstellingen van deze strategie vereist meer coördinatie tussen de Commissie, de lidstaten en de partners, om twee redenen:
-
-Ten eerste wordt de mondiale gezondheid steeds meer bepaald door tal van beleidsmaatregelen (zoals op het gebied van klimaat, milieu, energie, voeding, voedselzekerheid, sociale bescherming, demografie, onderwijs, onderzoek, humanitaire hulp, financiën, handel, industrie of buitenlands en veiligheidsbeleid) die van invloed zijn op de gezondheid of oplossingen mogelijk maken om gezondheidsuitdagingen aan te pakken. De verwezenlijking van de prioriteiten van deze strategie en de uitvoering van een echte governance inzake “gezondheid op alle beleidsgebieden” - een nieuwigheid van de strategie - vraagt daarom om een betere coördinatie tussen alle betrokkenen.
-
-Ten tweede vereist de aard van de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd een belangrijke collectieve inspanning van de EU en haar lidstaten. Dit is alleen mogelijk als we verder voortbouwen op de Team Europa-aanpak om met één krachtige stem te spreken. Dit omvat het waarborgen van synergieën tussen nationale en Europese wereldwijde gezondheidsstrategieën en een nauwe coördinatie met de lidstaten, zodat politieke maatregelen en financiële middelen nauw verbonden zijn met de nieuwe prioriteiten.
In de tweede helft van 2023 zal de Commissie, in de geest van Team Europa, een coördinatiesysteem met de EU-lidstaten opzetten om te zorgen voor een krachtige stem en leiderschap van de EU op het gebied van mondiale gezondheid.
Hoe zal de nieuwe strategie het risico op een nieuwe pandemie helpen beperken?
De strategie heeft tot doel de risico's van een nieuwe pandemie op verschillende niveaus en op verschillende schalen te helpen beperken.
-
-Ten eerste zullen we gezondheidsbedreigingenin eigen land uitgebreider bestrijden. Dit zal mogelijk worden gemaakt door de nieuwe verordening inzake grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid en de sterkere mandaten van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding en het Europees Geneesmiddelenbureau. Het werk van de nieuwe Autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA) met betrekking tot vaccins en andere medische tegenmaatregelen zal ook cruciaal zijn, evenals een "één gezondheid"-netwerk om door middel van geïntegreerd toezicht op te treden tegen alle pathogene bedreigingen.
-
-Ten tweede zullen we de huidige en toekomstige gezondheidsbedreigingen die zich in het buitenland voordoen, bestrijden met een nieuwe focus op meer rechtvaardigheid bij de toegang tot vaccins en andere tegenmaatregelen door de lokale productiecapaciteit te stimuleren en de gezondheidsstelsels te versterken. Met de “één gezondheid”-benadering wordt de complexe koppeling tussen mensheid, klimaat, milieu en dieren aangepakt. De strategie ondersteunt ook een meer doeltreffende wereldwijde ziektesurveillance en sterkere internationale regels en samenwerkingsmechanismen op het gebied van gezondheid.
-
-Ten derde is de strategie door sterkere partnerschappen met partnerlanden en de versterking van de regionale capaciteit gericht op het vergroten van de kracht van netwerken voor gezondheidsbeveiliging.
-
-Ten vierde roept de strategie op tot betrokkenheid op mondiaal niveau door middel van mondiale gezamenlijke inspanningen. Dit omvat een sterke betrokkenheid bij het pandemiefonds als oprichtende donor en belangrijke speler in de raad van bestuur, een sterke betrokkenheid bij de onderhandelingen over een toekomstige pandemieovereenkomst en de herziening van de Internationale Gezondheidsregeling.
Hoe zal de strategie de billijkheid verbeteren, ook op het gebied van vaccins?
De wereldwijde respons op de pandemie heeft in recordtijd plaatsgevonden, in niet geringe mate dankzij het leiderschap van de EU op het gebied van de ontwikkeling, productie en distributie van vaccins, die naar partners over de hele wereld zijn uitgevoerd. Toch is er nog steeds behoefte aan een meer eerlijke verdeling bij de ontwikkeling van en de toegang tot vaccins en andere tegenmaatregelen. We kunnen ook onze voorbereiding niet uitstellen tot het volgende “pathogeen X” toeslaat. In de strategie wordt daarom voorgesteld een permanent platform voor vaccins en tegenmaatregelen op te richten, dat gebruik zou maken van de ervaring met ACT-A en andere instrumenten om te komen tot een meer eerlijke verdeling.
Het ondersteunen van een hogere vaccinatiegraad tegen kinderziekten en het in toenemende mate ondersteunen van de gezondheid van volwassenen, onder meer door krachtige steun te verlenen aan de vaccinalliantie Gavi die zich inzet om een rechtvaardig en duurzaam gebruik van vaccins te bevorderen. De strategie zal ervoor zorgen dat innovatieve vaccins, behandelingen en diagnostiek worden ontwikkeld en gebruikt. De strategie is gericht op de opbouw van doeltreffende, veerkrachtige en toegankelijke gezondheidsstelsels in al hun fundamentele aspecten (gezondheidswerkers, gezondheidsinformatiesystemen, toegang tot essentiële geneesmiddelen, financiering en leiderschap/governance). En de strategie zal een rechtvaardige universele gezondheidszorg bevorderen.
Het verbeteren van de capaciteit voor pandemiepreventie, -paraatheid en -respons en het opsporen van gezondheidsbedreigingen is cruciaal om bedreigingen wereldwijd terug te dringen. Dit zal gebeuren door regionale en nationale inspanningen ter versterking van de farmaceutische systemen en de productiecapaciteit voor vaccins en andere medische producten en technologieën te ondersteunen om de kwaliteit, veiligheid, billijke toegang en soevereiniteit op het gebied van gezondheidszorg te verbeteren.
De EU zal investeren in de versterking van de markten voor gezondheidszorg en de ondersteuning van aanbestedingssystemen en het beheer van de toeleveringsketen, met inbegrip van transparantie en monitoring, onder meer door gebruik te maken van bedrijfsondersteunende netwerken om matchmaking te bevorderen en uitwisselingen tussen markten en dialoog tussen industriële actoren te faciliteren.
Hoe zal de EU het voortouw nemen op het gebied van mondiale gezondheid?
De EU heeft via de Team Europa-aanpak wereldwijd een sleutelrol gespeeld in de strijd tegen de COVID-19-pandemie. Het versterken van dit leiderschap van de EU is essentieel om de impact van onze collectieve bijdrage aan de mondiale gezondheid te vergroten en een nieuwe, op fundamentele waarden gebaseerde mondiale gezondheidszorg tot stand te brengen. Dit vergt nauwere coördinatie, waardoor de besluitvorming via de bestaande wettelijke kanalen wordt vergemakkelijkt.
Deze strategie bouwt voort op ideeën van de EU-lidstaten en stelt praktische manieren voor om de coördinatie te verbeteren. Dit omvat het vergemakkelijken van de uitwisseling van informatie en inlichtingen tussen de EU en de lidstaten en het versterken van de voorafgaande coördinatie tussen de lidstaten in G7-, G20- en OESO-fora. Er moeten allianties worden opgebouwd om ervoor te zorgen dat de standpunten van de EU in internationale organisaties worden gehoord. Er moet worden gezorgd voor synergieën tussen nationale en Europese wereldwijde gezondheidsstrategieën, waarbij de externe communicatie met “Team Europa” als standaardbenadering verder wordt uitgebouwd.
Met welke middelen wordt de strategie gefinancierd? Komen er nieuwe middelen ter beschikking om de strategie uit te voeren?
De ambities van deze strategie vereisen belangrijke politieke toezeggingen en toewijzingen van middelen wereldwijd. Doeltreffende financiering is daarom een essentieel onderdeel van de strategie. Samen behoren de EU en haar lidstaten tot de grootste financiers van de mondiale gezondheidszorg, of het nu gaat om de financiering van mondiale goederen (financiering van internationale organisaties en mondiale gezondheidsinitiatieven), ontwikkelingshulp of humanitaire hulp. De financiële bijdrage van de EU zal voornamelijk afkomstig zijn uit de begrotingen NDICI - Europa in de wereld en EU4Health, maar ook uit andere begrotingen, zoals het derde programma van het Partnerschap voor klinische proeven tussen Europese en ontwikkelingslanden (ECDCP3) via een benadering van gezondheid op alle beleidsterreinen.
De strategie moedigt het gebruik van innovatieve financiële instrumenten aan en bouwt voort op het Europees Fonds voor duurzame ontwikkeling+ (EFDO+), dat de toegang tot gemengde financiering en begrotingsgaranties vergemakkelijkt. Een specifiek segment voor menselijke ontwikkeling in het kader van de open architectuur van het EFDO+ biedt mogelijkheden om verdere investeringen in gezondheid aan te trekken.
Samen met de Europese Investeringsbank en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling is de Commissie voornemens een kader voor wereldwijde financiering van gezondheidszorg te ontwikkelen. Dit moet worden afgestemd op onze prioriteiten en die van onze partnerlanden, en in voorkomend geval de deelname van particuliere investeerders aanmoedigen.
In de strategie wordt prioriteit gegeven aan mede-investeringsinitiatieven met lokale partners en aan gezamenlijke financiering met andere internationale belanghebbenden. De Commissie zal ook helpen bij het mobiliseren van binnenlandse middelen in partnerlanden.
De Commissie zal pleiten voor meer toegankelijke financiering voor landen via multilaterale leningen van ontwikkelingsbanken en voor meer duurzame financiering, bijvoorbeeld door speciale trekkingsrechten op leningen om bij te dragen aan het trustfonds voor armoedebestrijding en groei (Poverty Reduction and Growth Trust) en het trustfonds voor veerkracht en duurzaamheid (Resilience and Sustainability Trust) van het IMF.
Samen met de lidstaten zal de EU nieuwe financieringsmethoden bevorderen, waaronder schuldomruil of buy-down-leningen om schulden om te zetten in investeringen in hervormingen van het zorgstelsel en nieuwe levensreddende programma's.
Hoe zal de strategie gebruikmaken van digitalisering om de gezondheidsdoelstellingen te verwezenlijken?
Digitalisering is fundamenteel voor een betere gezondheid voor iedereen. Daarom stellen we een digitale actie voor wereldwijde gezondheid voor, waarin drie belangrijke gebieden worden aangepakt.
-
-Met een initiatief van Team Europa op het gebied van digitale gezondheid zal de strategie de onderinvesteringen aanpakken in digitale gezondheidszorg en zorg in lage- en middeninkomenslanden. Dit zal resulteren in een verbetering van de universele gezondheidszorg, de eerstelijnsgezondheidszorg, de paraatheid voor en respons op pandemieën, verbeterde diagnoses en gepersonaliseerde geneeskunde met een zorgcontinuüm. De strategie zal ook de vaststelling van nationale en regionale strategieën ondersteunen, zoals de verwachte digitale gezondheidsstrategieën van de Afrikaanse Unie/ Afrikaanse centra voor ziektepreventie en ‑bestrijding.
-
-Voortbouwend op de baanbrekende inspanningen van de EU op het gebied van de regulering van gezondheidsgegevens of digitale certificaten, zal de EU het potentieel van gezondheidsgegevens wereldwijd benutten in overeenstemming met de beginselen van de geplande Europese ruimte voor gezondheidsgegevens. Hierdoor zal het gebruik van nieuwe technologieën, waaronder artificiële intelligentie, worden bevorderd om diagnoses en behandelingen wereldwijd te verbeteren.
-
-De strategie zal helpen het digitale gezondheidsecosysteem wereldwijd vorm te geven (regels, normen, standaarden, interoperabiliteit), door - waar passend of relevant - gebruik te maken van Europese voorbeelden en beste praktijken zoals het digitale EU-covidcertificaat, en internationale regels te ondersteunen die verenigbaar zijn met het EU-kader en persoonsgerichte governance en bescherming van gezondheidsgegevens vergemakkelijken.
Hoe zal de strategie het probleem van de tekorten aan bekwame arbeidskrachten aanpakken?
Door middel van een actie voor gezondheidswerkers zal de strategie zowel de noodzakelijke ontwikkeling van vaardigheden als het probleem van de tekorten aanpakken. Voortbouwend op de ervaring die is opgedaan bij het ondersteunen van partnerlanden bij de ontwikkeling van personele middelen, zal een geïntegreerde langetermijnaanpak en samenwerking tussen landen nodig zijn. Het is belangrijk ook te erkennen dat de problemen in de verpleeg- en zorgsector ernstiger zijn en dat vrouwen hierdoor het vaakst onevenredig zwaar worden getroffen.
De actie heef tot doel de internationale samenwerking te verbeteren en de naleving van internationale verbintenissen te bevorderen. Met de actie worden betrouwbare monitoring en gegevensverzameling ontwikkeld, beroepsonderwijs en -opleiding gestimuleerd en wederzijds voordelige mobiliteitsregelingen met partners bevorderd in een context van personeelstekorten. Partnerlanden zullen worden ondersteund bij het opleiden, aanwerven en in dienst nemen van gezondheidswerkers.
Hoe zal de nieuwe strategie de internationale samenwerking en de soevereiniteit op gezondheidsgebied in de partnerlanden bevorderen?
Onze internationale partnerschappen zullen worden uitgebreid in het kader van Global Gateways, ter bevordering van gedeelde verantwoordelijkheid met het oog op soevereiniteit op gezondheidsgebied voor meer veerkracht en autonomie. Een goed voorbeeld hiervan zijn de Team Europa initiatieven voor de lokale productie van en toegang tot vaccins in Afrika, maar nu ook in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, die bijdragen tot de zelfvoorziening en autonomie van onze partnerlanden op het gebied van de farmaceutische productie en die bestaande regionale inspanningen ondersteunen.
De partnerschappen zullen met name gericht zijn op de meest behoevende landen en gemeenschappen, waar wij van oordeel zijn dat onze inzet de grootste impact kan hebben wat betreft de gelijkheid op gezondheidsgebied en de verbetering van de gezondheidsresultaten en welzijn.
Hoe zal de strategie de WHO ondersteunen om haar leiderschap in de mondiale gezondheidsgemeenschap te versterken?
Mondiale governance zal een nieuwe focus vereisen om een sterk en responsief multilateraal systeem in stand te houden, met als kern de WHO die zowel duurzaam wordt gefinancierd als verantwoordelijk en doeltreffend is. Er moet een consensus worden bereikt door middel van nauwere samenwerking via de G7, de G20 en andere mondiale, regionale en bilaterale partners.
De pandemie heeft duidelijk gemaakt dat we een sterker mondiaal systeem van instellingen en actoren nodig hebben om de mondiale gezondheidsbeveiliging te waarborgen. De eerste les is dat de onmisbare instelling in de kern van dit systeem - de WHO - moet worden versterkt. De strategie ondersteunt een duurzamere financiering van de WHO, waarbij hervormingen van de WHO worden bevorderd met het oog op een versterking van haar governance en efficiëntie en een grotere verantwoordingsplicht. De strategie heeft ook tot doel de aandacht van de WHO te vestigen op haar rol om te onderhandelen over en toezicht te houden op de mondiale gezondheidsregels en -procedures. In het kader van deze strategie streeft de EU ernaar de samenwerking met de WHO te versterken door te streven naar een formele waarnemersstatus met volledige participatierechten.
De EU moet de drijvende kracht zijn achter het essentiële proces om de bestaande lacunes in de mondiale governance op te vullen. Deze lacunes betreffen het gebrek aan alomvattende regels inzake pandemieën, de noodzaak om een permanent platform op te zetten voor de ontwikkeling van en de toegang tot vaccins en andere tegenmaatregelen voor toekomstige pandemieën, de noodzaak om een permanent verband te leggen tussen mondiale gezondheid en financiële middelen, en een aanhoudende aandacht van de hoogste politieke leiders. Er moet een consensus over deze vraagstukken worden bereikt door middel van nauwere samenwerking via de G7, de G20 en andere mondiale, regionale en bilaterale niveaus.
Wat is de “één gezondheid”-benadering?
De “één gezondheid”-benadering erkent dat de gezondheid van mensen, huisdieren en wilde dieren, planten en het milieu in ruimere zin (met inbegrip van ecosystemen) allemaal nauw met elkaar verbonden en van elkaar afhankelijk zijn. Op het gebied van gezondheid wordt daarom een geïntegreerde, uniforme aanpak gevolgd die gericht is op een duurzaam evenwicht en optimalisering van de gezondheid van mensen, dieren en ecosystemen.
Met andere woorden de “één gezondheid”-benadering is een geïntegreerde, uniforme aanpak die gericht is op een duurzaam evenwicht en optimalisering van de gezondheid van mensen, dieren en ecosystemen.
Met de “één gezondheid”-benadering worden meerdere sectoren, disciplines en gemeenschappen gemobiliseerd om samen te werken. Samen kunnen zij het welzijn doeltreffender bevorderen en bedreigingen voor de gezondheid en ecosystemen aanpakken, en tegelijkertijd tegemoetkomen aan de behoefte aan schoon water, energie en lucht, veilig en voedzaam voedsel, actie ondernemen tegen klimaatverandering en bijdragen tot duurzame ontwikkeling.
Alleen met deze aanpak kunnen we bedreigingen voor de gezondheid volledig bestrijden.
Wat is de benadering van “gezondheid op alle beleidsgebieden”?
“Gezondheid op alle beleidsgebieden” is een benadering van openbare beleidsvorming. Bij de ontwikkeling van beleid wordt in deze aanpak systematisch rekening gehouden met de gezondheidsimplicaties van dit beleid. Hierbij wordt gestreefd naar synergieën tussen verschillende beleidsterreinen en worden schadelijke gezondheidseffecten voorkomen om de volksgezondheid en de gelijkheid in de gezondheidszorg te verbeteren. Een benadering van “gezondheid op alle beleidsgebieden”, soms ook wel “overheidsbrede” aanpak van gezondheid genoemd, is een doeltreffende manier om de volksgezondheid te verbeteren en de gelijkheid op gezondheidsgebied te vergroten.
Hoe zullen we onze financiële steun een grotere impact geven?
De EU zal ernaar streven te investeren in mondiale gezondheid op een voorspelbare en duurzame manier die in verhouding staat tot de behoeften en ambities. Belangrijk is dat de resultaten afhangen van de structuur van de financiering en niet alleen van het bedrag van de uitgetrokken middelen.
Om onze investeringen doeltreffender te maken, wordt in de strategie prioriteit gegeven aan mondiale gezondheid in alle relevante financieringsprogramma's van de EU-begroting, waaronder NDICI - Europa in de wereld, EU4Health-programma, Horizon Europa, het instrument voor pretoetredingssteun en het instrument voor technische bijstand en de uitwisseling van informatie.
De strategie sluit aan bij de toezeggingen van de Commissie om mondiale gezondheid te financieren in het kader van het meerjarig financieel kader en beoogt een maximaal effect te bereiken door de middelen van de EU en de lidstaten te bundelen met een doeltreffende Team Europa-aanpak.
De EU zal de EU-lidstaten ook verzoeken de financiering voor mondiale gezondheidszorg te verhogen, prioriteit te geven aan mede-investeringsinitiatieven met lokale partners en financiering te bundelen met andere internationale belanghebbenden. In de strategie wordt gepleit voor meer toegankelijke financiering voor landen door middel van multilaterale leningen van ontwikkelingsbanken en voor meer duurzame financiering.
Samen met de lidstaten zal de EU nieuwe financieringsmethoden bevorderen, waaronder schuldomruil of buy-down-leningen om schulden om te zetten in investeringen in hervormingen van het zorgstelsel en nieuwe levensreddende programma's.
Meer informatie
Mondiale gezondheidsstrategie van de EU
Persbericht over de mondiale gezondheidsstrategie van de EU
Factsheet over de mondiale gezondheidsstrategie van de EU
Verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied
Persbericht over het verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied
Verklaring — Naar een nieuwe mondiale gezondheidsstrategie van de EU