Volg Nederland niet: Ruissen over de Nederlandse euthanasiepraktijk - Hoofdinhoud

"Volg Nederland niet" was de oproep van Bert-Jan Ruissen, Europarlementariër namens de SGP, aan zijn collega-Europarlementariërs op woensdag 21 mei 2025 in het Europees Parlement. Ruissen sprak daar over de Nederlandse euthanasiepraktijk, naar aanleiding van de recente wijzigingen op dit vlak in Frankrijk. Lees hieronder ook zijn speech (oorspronkelijk gehouden in het Engels):

Dames en heren,

U hebt vast allemaal wel eens gehoord van het 'hellend vlak', ook wel de 'glijdende schaal'. Waarbij één gebeurtenis kan leiden tot een kettingreactie, met een ongewenst einde tot gevolg. Als er in de politiek één controversiële wet is aangenomen, kan dat tot meer leiden.

De critici zeggen dat die glijdende schaal helemaal niet bestaat. En die critici, die zijn vaak progressief. Maar wij, conservatieven, weten dat dit hellend vlak wel degelijk bestaat. En we beseffen ook hoe gevaarlijk dit hellend vlak is. Want we weten dat wat waardevol is, vaak ook heel kwetsbaar is. Dat is de reden waarom wij als conservatieven de noodzaak van bescherming benadrukken. Het zit in ons DNA. Vooral als het om menselijk leven gaat.

Als christen zou ik willen zeggen: Het leven is een geschenk van God. Dames en heren, de Heere is de bron van het leven en ons doel. De Bijbel vertelt ons dat we naar Zijn beeld zijn geschapen en van alle schepselen zijn wij degenen die God verkoos om op Hem te lijken. Aan het feit dat we naar Zijn gelijkenis geschapen zijn, ontlenen we onze menselijke waardigheid.

De praktijk van euthanasie staat haaks op deze conservatieve en christelijke waarde van menselijke waardigheid. Als christelijk politicus probeer ik te benadrukken dat we de menselijke waardigheid alleen kunnen handhaven door lief te hebben en te zorgen voor ouderen, zieken en kwetsbaren.

Dit gezegd hebbende, dames en heren, laten we het hellend vlak in Nederland nader bekijken.

Nederland was het eerste land ter wereld dat euthanasie legaliseerde, in 2002.Euthanasie is legaal, mits aan strenge criteria wordt voldaan. Een belangrijk criterium is: euthanasie is alleen toegestaan bij uitzichtloos en ondraaglijk lijden.

Nu 23 jaar later zijn deze criteria er nog steeds, maar de interpretatie ervan wordt steeds verder opgerekt. Want wat is uitzichtloos en ondraaglijk lijden? In 2002 was dit duidelijk beperkt tot lichamelijk lijden. Maar nu 23 jaar later wordt euthanasie ook steeds meer geaccepteerd in gevallen van psychisch lijden.

En als we kijken naar het aantal euthanasiegevallen? In 2002/ 2003 hadden we ongeveer 2.000 gevallen per jaar in Nederland. In 2024 ongeveer 10.000 gevallen. We zien dus een enorme toename.

In Nederland wordt het steeds gebruikelijker voor ouderen om een wilsverklaring of levenstestament op te stellen: hierin geef je aan wat je medische wensen zijn als je jezelf niet meer kunt uiten. Hierin staan ook bepalingen over euthanasie en onder welke voorwaarden je euthanasie wilt. Ik verwacht dat deze trend ook zal leiden tot een verdere toename van het aantal euthanasiegevallen.

Een andere zorgwekkende trend is de toename van de vraag voor euthanasie onder jongeren. Voornamelijk voor psychisch lijden.

Dames en heren, de liberalen zijn nog steeds niet tevreden. Voor hen is deze regeling nog steeds te conservatief. De liberalen in Nederland dringen aan op een zogenaamde ‘voltooid-levenwet’. Als deze wet wordt aagenomen, zou iedereen van 75 jaar of ouder kunnen beslissen of zijn of haar leven als voltooid kan worden beschouwd of niet.

En als dat zo is, kan euthanasie worden uitgevoerd. Een voorstel dat volledig gebaseerd is op het idee van zelfbeschikking: Ik beslis over mijn eigen leven, ook over het einde van mijn leven. Dezelfde liberalen dringen ook aan op een standaard euthanasiegesprek voor patiënten die de diagnose beginnende dementie krijgen.

Dit is dus het hellend vlak zoals we dat in Nederland zien. En andere Europese landen moeten zeker niet ons voorbeeld volgen. In plaats van euthanasie te normaliseren, moeten we ons richten op palliatieve, waardige zorg aan het einde van het leven. En zorg voor mensen: voor onze ouderen; voor onze kwetsbaren. Maar óók voor onze jongeren die lichamelijk of psychisch lijden. Waarom? Omdat het leven van grote waarde is, van het prille begin tot het einde.