Toelichting bij COM(2006)599 - Instelling van de Europese Adviescommissie voor statistische governance

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel


In antwoord op verzoeken van de Raad van 2 juni 2004 en 17 februari 2005 om de statistische governance in Europa te versterken teneinde de onafhankelijkheid, integriteit en verantwoordingsplicht van de nationale bureaus voor de statistiek en Eurostat te verzekeren, heeft de Commissie een strategie uitgevoerd met maatregelen om de kwaliteit van statistische gegevens in de context van de procedure bij buitensporige tekorten te verbeteren en om het operationele vermogen van Eurostat te vergroten. Als derde actiepunt heeft de Commissie op 25 mei 2005 een mededeling en een aanbeveling over de onafhankelijkheid, de integriteit en de verantwoordingsplicht van de nationale en communautaire statistische instanties goedgekeurd, waarin een Praktijkcode Europese statistieken wordt bekendgemaakt die door de nationale bureaus voor de statistiek en Eurostat is voorbereid en die als zelfregulerend instrument door het Comité statistisch programma is bekrachtigd. Om een evenwicht te vinden tussen deze zelfregulering en de verantwoordingsplicht, heeft de Commissie in dezelfde aanbeveling haar voornemen te kennen gegeven om een rapportagesysteem te ontwikkelen teneinde toezicht te houden op de naleving van de code binnen het Europees statistisch systeem[1], dat een extern adviesorgaan kan omvatten dat een actieve rol speelt bij het toezicht op de uitvoering van de code en aldus bij het versterken van de onafhankelijkheid, integriteit en verantwoordingsplicht. Op 8 november 2005 heeft de Raad Ecofin gewezen op het belang van een dergelijk orgaan dat zou bijdragen tot de onafhankelijkheid, integriteit en verantwoordingsplicht van Eurostat en, in de context van de peer-review-beoordeling van de toepassing van de Praktijkcode Europese Statistieken van het ESS, en gaf enkele richtsnoeren voor de samenstelling en de taken ervan. Tegelijkertijd heeft de Raad verklaard dat het beter was een nieuw afzonderlijk orgaan in te voeren dan de rol van het Europees Raadgevend Comité voor statistische informatie op economisch en sociaal gebied in het kader van de hervorming ervan te herdefiniëren. Het voorstel voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad om een Europese Adviescommissie voor statistische governance in te stellen, beantwoordt aan bovenstaande overwegingen en vormt dan ook een aanvulling op de Europese structuur voor de statistische governance.

Bestaande bepalingen op het door het voorstel bestreken gebied


Er bestaan nog geen bepalingen op het door het voorstel bestreken gebied.

Samenhang met andere beleidsgebieden en doelstellingen van de EU


Niet van toepassing.

1.

Raadpleging van belanghebbende partijen en effectbeoordeling



Raadpleging van belanghebbende partijen



Wijze van raadpleging, belangrijkste geraadpleegde sectoren en algemeen profiel van de respondenten


Het voorstel vloeit voort uit overleg met het Comité statistisch programma en het Economisch en Financieel Comité.

Samenvatting van de reacties en hoe daarmee rekening is gehouden


Een van de belangrijkste uitkomsten van het overlegproces was dat bij de opzet van de adviescommissie moet worden gelet op de onafhankelijkheid ervan en op de Ecofin-conclusies van 8 november 2005.

Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid



Er behoefde geen beroep te worden gedaan op externe deskundigheid.

Effectbeoordeling


Als alternatieve mogelijkheid is overwogen, het Europees Raadgevend Comité voor statistische informatie op economisch en sociaal gebied een mandaat te geven om de taken van de adviescommissie te verrichten, waarbij het Comité wezenlijk zou moeten worden hervormd, met name door een vermindering van het aantal leden om de grootte van de adviescommissie na de uitbreiding hanteerbaar te houden.

2.

Juridische elementen van het voorstel



Samenvatting van de voorgestelde maatregel


Dit voorstel heeft tot doel een Europese Adviescommissie voor statistische governance in te stellen om de geloofwaardigheid van de Europese statistieken te vergroten, de Commissie te adviseren en verslag uit te brengen over de uitvoering van de Praktijkcode Europese statistieken door Eurostat.

Rechtsgrondslag


Artikel 285 van het Verdrag verschaft de rechtsgrondslag voor maatregelen die door het Europees Parlement en de Raad worden aangenomen voor de productie van communautaire statistieken en legt de beginselen vast waaraan zij moeten voldoen. De Europese Adviescommissie voor statistische governance moet worden samengesteld uit hooggeplaatste personen die worden benoemd door de Commissie na raadpleging van het Europees Parlement van de Raad, die het Europees statistisch systeem van buitenaf kunnen beoordelen. Om de onafhankelijkheid van de adviescommissie te versterken en als teken van de inzet van de wetgever moet het rechtsinstrument voor de instelling van de Europese Adviescommissie voor statistische governance een besluit van het Europees Parlement en de Raad zijn.

Evenredigheidsbeginsel



Het voorstel is in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel aangezien het betrekking heeft op de activiteiten van de Commissie in verband met de Europese statistiek en met het functioneren van het Europees statistisch systeem in zijn geheel. De adviescommissie is niet bevoegd om de praktijken of instellingen van individuele landen aan de orde te stellen. De taken en activiteiten van de voorgestelde adviescommissie geven het onderliggende doel weer om de onafhankelijkheid, integriteit en verantwoordingsplicht van Eurostat en het Europees statistisch systeem in zijn geheel te vergroten en aldus het vertrouwen van de gebruikers in Europese statistieken te versterken.

De voorgestelde adviescommissie zal overeenkomstig de conclusies van de Raad bestaan uit een zeer klein aantal vooraanstaande deskundigen op statistiekgebied. Artikel 3 bepaalt dat de Commissie, na raadpleging van het Europees Parlement en de Raad, in totaal vijf personen met inbegrip van de voorzitter benoemt. De Commissie wordt als waarnemer vertegenwoordigd.

Keuze van instrumenten



Voorgestelde instrumenten:

Andere instrumenten zouden om de volgende reden(en) ongeschikt zijn. In het werkdocument van 27 juli 2005 (C(2005)2817) getiteld “Framework for Commission's expert groups: horizontal rules and public register” (kader voor groepen van deskundigen: horizontale voorschriften en openbaar register) verklaarde de Commissie dat uit institutioneel oogpunt groepen deskundigen – d.w.z. groepen van nationale deskundigen en/of deskundigen uit de particuliere sector die de Commissie bijstaan bij het uitoefenen van haar recht van initiatief en het toezicht houden op en het coördineren van de lidstaten – bij besluit van de Commissie moeten worden ingesteld. In dit geval moest de Commissie er echter rekening mee houden dat de adviescommissie moest worden ingesteld overeenkomstig het onderliggende doel om de onafhankelijkheid, integriteit en verantwoordingsplicht van Eurostat en het Europees statistisch systeem in zijn geheel te vergroten en aldus het vertrouwen van de gebruikers in Europese statistieken te versterken. Gezien het doel en de inhoud van het voorstel is een besluit van het Europees Parlement en de Raad dan ook het meest geschikte instrument.

3.

Gevolgen voor de begroting



Het voorstel heeft geen gevolgen voor de begroting van de Gemeenschap.

4.

Aanvullende informatie



Europese Economische Ruimte


De voorgestelde maatregel betreft een onderwerp dat onder de EER-overeenkomst valt en moet daarom worden uitgebreid tot de Europese Economische Ruimte.

1. 2006/0199 (COD)