BIJLAGE Bijgewerkt stappenplan voor de energie-unie bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITE, HET COMITE VAN DE REGIO'S EN DE EUROPESE INVESTERINGSBANK Tweede verslag over de stand van de energie-unie - Hoofdinhoud

Raad van de Europese Unie

Brussel, 2 februari 2017 (OR. en)

5902/17 ADD 1

ENER 35 CLIMA 21 AGRI 58 COMPET 71 TRANS 43 ENV 96 ECOFIN 65 RELEX 82 TELECOM 29 CONSOM 36

BEGELEIDENDE NOTA

van: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

ingekomen: 2 februari 2017

aan: de heer Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, secretaris-generaal van de

Raad van de Europese Unie

Nr. Comdoc.: COM(2017) 53 final i - ANNEX 1

Betreft: BIJLAGE Bijgewerkt stappenplan voor de energie-unie bij de

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITE, HET COMITE VAN DE REGIO'S EN DE EUROPESE INVESTERINGSBANK Tweede verslag over de stand van de energie-unie

Hierbij gaat voor de delegaties document COM(2017) 53 final i - ANNEX 1.

Bijlage: COM(2017) 53 final i - ANNEX 1

EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 1.2.2017 COM(2017) 53 final i

ANNEX 1

BIJLAGE

Bijgewerkt stappenplan voor de energie-unie

bij de

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITE, HET COMITE

VAN DE REGIO'S EN DE EUROPESE INVESTERINGSBANK

Tweede verslag over de stand van de energie-unie

Bijgewerkt stappenplan voor de energie-unie – Stand van zaken: 1 februari 2017

Legende: CEV = continuïteit energievoorziening / IEM = interne energiemarkt / EE = energie-efficiëntie / BKG = broeikasgassen / O&I = onderzoek en innovatie

Dit stappenplan is opgenomen in de bijlage bij de mededeling van de Commissie "Een kaderstrategie voor een schokbestendige energie-unie met een toekomstgericht beleid inzake klimaatverandering" die op 25 februari 2015 is uitgebracht (COM(2015) 80 i) en in november 2015 is geactualiseerd in het kader van de eerste stand van de energie-unie (COM(2015) 572 i). De nieuwe informatie in deze tabel is de laatste kolom die een update bevat met betrekking tot de initiatieven die reeds zijn vastgesteld of waarvan het tijdschema is gewijzigd. De tabel bevat geen nieuwe informatie over initiatieven die oorspronkelijk voor 2017 of later waren voorzien.

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Infrastructuur

Daadwerkelijk behalen van het Commissie 2015-20 X X X Vastgesteld op 25 februari 10 %-streefcijfer voor 2015 (COM(2015) 82 i)

elektriciteitsinterconnecties Lidstaten

Nationale regelgevende instanties

Transmissiesyste embeheerders

Tweede lijst projecten van Commissie 2015 X X X Gedelegeerde handeling gemeenschappelijk belang – vastgesteld op 18 november Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V bijlage bij COM(2015) 80 i)

resulterend in gedelegeerde Lidstaten 2015 (C(2015) 8052) handeling van de Commissie

In 2017 wordt een evaluatie

uitgevoerd van de

uitvoering van de projecten

van gemeenschappelijk

belang en de verordening

betreffende richtsnoeren

voor de trans-Europese

energie-infrastructuur

De publicatie van de derde lijst van projecten van gemeenschappelijk belang is gepland voor Q4/2017

Mededeling betreffende de Commissie 2016 X X Gepland voor 2017; wordt voortgang naar de voltooiing van samen met de derde lijst de lijst van de meest cruciale van projecten van energie-infrastructuren en gemeenschappelijk belang betreffende de maatregelen die uitgebracht in Q4/2017 nodig zijn om het interconnectiestreefcijfer van 15 % tegen 2030 te bereiken

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Oprichting van een Forum inzake Commissie 2015 X X Eerste bijeenkomst Forum

energie-infrastructuur Lidstaten inzake energieinfrastructuur

op 9-10 november 2015 in Kopenhagen; een tweede bijeenkomst vond plaats op 23-24 juni 2016

Elektriciteit

Initiatief betreffende marktopzet Commissie 2015-2016 X X X X Consultatieve mededeling en regionale elektriciteitsmarkten, uitgebracht op 15 juli 2015 en coördinatie van capaciteiten (COM(2015) 340 i) om de voorzieningszekerheid te

waarborgen, grensoverschrijdende Wetgevingsvoorstellen handel te bevorderen en integratie aangenomen op 30 van hernieuwbare energie te november 2016 vergemakkelijken (COM(2016) 861 i

(elektriciteitsverordening) en COM(2016) 864 i (elektriciteitsrichtlijn))

Eindverslag van het sectoronderzoek naar capaciteitsmechanismen

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

aangenomen op 30 november 2016 (COM(2016) 752 i)

Herziening van de richtlijn inzake Commissie 2016 X X X Wetgevingsvoorstellen maatregelen om de aangenomen op 30 elektriciteitsvoorziening veilig te november 2016 stellen (COM(2016) 862 i)

Kleinhandel

"New Deal" voor Commissie 2015-2016 X X X X Mededeling uitgebracht op energieverbruikers: consumenten 15 juli 2015 (COM(2015)

mondig maken; ontwikkeling van Lidstaten 339)

vraagrespons; gebruik van slimme

technologieën; koppeling van Wetgevingsvoorstellen groot- en kleinhandelsmarkten; inzake geleidelijke uitbanning van consumentenaangelegenhed gereguleerde tarieven; en opgenomen in de begeleidende maatregelen om voorstellen inzake de kwetsbare afnemers te beschermen nieuwe opzet van de

elektriciteitsmarkt (zie hierboven)

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Gas

Herziening van de verordening Commissie 2015-2016 X X Wetgevingsvoorstellen inzake veiligstelling van de aangenomen op 16 februari aardgasvoorziening 2016 (COM(2016) 52 i)

Interinstitutionele onderhandelingen aan de gang; politieke sturing door de Raad Energie begin december 2016; standpunt goedgekeurd in ITRE- commissie van het EP; afronding van trialoogonderhandelingen gepland in de eerste helft van 2017

Strategie voor vloeibaar aardgas Commissie 2015-2016 X Mededeling uitgebracht op en aardgasopslag 16 februari 2016

(COM(2016) 49 i)

Regelgevingskader

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Herziening van de bevoegdheden Commissie 2015-16 X X X Behandeld in consultatieve van het Agentschap voor de mededeling van 15 juli samenwerking tussen 2015 (COM(2015) 340 i) energieregulators (ACER) en van

het regelgevingskader voor energie Wetgevingsvoorstellen

aangenomen op 30 november 2016 (COM(2016) 863 i)

Hernieuwbare energie

Pakket hernieuwbare energie: Commissie 2015-2017 X X X Richtsnoeren betreffende nieuwe richtlijn betreffende beste praktijken inzake hernieuwbare energie voor 2030; eigen verbruik van beste praktijken bij eigen verbruik hernieuwbare energie van hernieuwbare energie en vastgesteld op 15 juli 2015 steunregelingen; (SWD(2015) 141) duurzaamheidsbeleid voor bioenergie

Wetgevingsvoorstellen

aangenomen op 30 november 2016 (COM(2016) 767 i)

Mededeling betreffende energie uit Commissie 2016 X X Mededeling uitgebracht op 26 januari 2017

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

afval (COM(2017) 34 i)

Klimaatactie

Wetgevingsvoorstel om het EU- Commissie 2015 X X X Voorstel aangenomen op 15 emissiehandelssysteem te herzien, juli 2015 (COM(2015) 337 i) 2021-2030

Interinstitutionele onderhandelingen aan de gang; volgende stap in de Raad is een standpunt overeenkomen; volgende stap in het EP is een stemming in de plenaire vergadering, naar verwachting in februari 2017

Aanneming van het wetgevingsvoorstel inzake de reikwijdte van het EU- emissiehandelssysteem voor de luchtvaart gepland in 2017

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Wetgevingsvoorstellen inzake het Commissie 2016 X Wetgevingsvoorstellen besluit betreffende het delen van aangenomen op 20 juli de inspanning en de opname van 2016 (COM(2016) 482 i landgebruik, verandering in (niet-ETS)); COM(2016) landgebruik en bosbouw 479 (LULUCF)) (LULUCF) in het klimaat- en energiekader voor 2030

Vervoer

Eerlijke en efficiënte prijsstelling Commissie 2016 X X Gepland voor 2017; voor duurzaam vervoer – uitvoering van de strategie herziening van de Eurovignetvoor emissiearme mobiliteit richtlijn en kader om Europese elektronisch tolheffing te bevorderen

Herziening van de regels voor Commissie 2016 X X Gepland voor 2017; markttoegang tot het wegvervoer uitvoering van de strategie om de energie-efficiëntie daarvan voor emissiearme mobiliteit te verbeteren

Masterplan voor de uitrol van Commissie 2016 X X X Mededeling uitgebracht op

samenwerkende intelligente Lidstaten 30 november 2016

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

vervoersystemen Industrie (COM(2016) 766 i)

Herziening van de verordeningen Commissie 2016-2017 X X X Gepland voor 2017; betreffende uitvoering van de strategie emissieprestatienormen teneinde voor emissiearme mobiliteit streefcijfers voor de uitstoot van auto's en bestelwagens voor de periode na 2020 vast te stellen

Vaststelling van een monitoring Commissie 2016-2017 X X X Gepland voor 2017; en rapportagesysteem voor zware uitvoering van de strategie wegvoertuigen (vrachtwagens en voor emissiearme mobiliteit autobussen) met het oog op betere voorlichting van de aankoper

Herziening van de richtlijn Commissie 2017 X X Gepland voor 2017; betreffende de bevordering van uitvoering van de strategie schone en energie-efficiënte voor emissiearme mobiliteit voertuigen voor het wegvervoer

Mededeling betreffende het Commissie 2017 X X X Mededeling betreffende de koolstofarm maken van de Europese strategie voor vervoerssector, inclusief een emissiearme mobiliteit actieplan inzake biobrandstoffen aangenomen op 20 juli van de tweede en derde generatie

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

en andere alternatieve duurzame 2016 (COM(2016) 501 i) brandstoffen

Onderdeel met betrekking tot brandstoffen is gedeeltelijk opgenomen in het op 30 november 2016 aangenomen wetgevingsvoorstel (COM(2016) 767 i (richtlijn hernieuwbare energie))

Energie-efficiëntie

Herziening van de energie Commissie 2016 X X X X Wetgevingsvoorstellen efficiëntierichtlijn aangenomen op 30

november 2016 (COM(2016) 761 i)

Werkdocument van de diensten van de Commissie over goede praktijken op het gebied van energieefficiëntie (SWD(2016) 404)

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Herziening van de richtlijn Commissie 2016 X X X X Wetgevingsvoorstellen betreffende de energieprestatie van aangenomen op 30 gebouwen, met inbegrip van het november 2016 initiatief "Slimme financiering (COM(2016) 765 i); voor slimme gebouwen"

Slimme financiering voor slimme gebouwen maakt deel uit van het initiatief voor gebouwen (bijlage 1 van Mededeling COM(2016) 860 i)

Herziening van het energie Commissie 2015 X X X X Voorstel voor verordening efficiëntiekader voor producten energie-etikettering (energie-etiketteringsrichtlijn en aangenomen op 15 juli richtlijnen betreffende ecologisch 2015 (COM(2015) 341 i) ontwerp)

In de trialoog is overeenstemming bereikt over alle belangrijke vraagstukken; openstaande procedurele vraagstukken worden naar verwachting in de eerste helft van 2017

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

opgelost

Werkplan ecologisch ontwerp vastgesteld op 30 november 2016 (COM(2016) 773 i); op hetzelfde moment werden acht maatregelen vastgesteld

Versterking van het gericht Commissie 2015- X X Mededeling "Europa gebruik van investeert weer – Balans financieringsinstrumenten om van het investeringsplan investeringen in energie-efficiëntie voor Europa en volgende te bevorderen stappen" uitgebracht op 1

juni 2016 (COM(2016) 359).

Mededeling "Stimuleren van Europese investeringen voor banen en groei: naar een tweede fase van het Europees Fonds voor strategische investeringen en een nieuw Europees

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

extern investeringsplan" uitgebracht op 14 september 2016 (COM(2016) 581 i)

Wetgevingsvoorstel inzake de verlenging van de geldigheidsduur van de verordening betreffende het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) (COM(2016) 597 i)

Wetgevingsvoorstel inzake de herziening van het Financieel Reglement en een aantal sectorale verordeningen voor verdere vereenvoudiging en flexibiliteit, met inbegrip van een doeltreffender gebruik van financieringsinstrumenten (COM(2016) 605 i)

Zie ook de ondersteunende Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update

ke instantie (overeenkomstig V bijlage bij

COM(2015) 80 i)

maatregelen, waaronder het

initiatief voor gebouwen,

die zijn opgenomen in het

pakket "Schone energie

voor alle Europeanen" van

30 november 2016

(COM(2016) 860 i, bijlage 1)

Verwarming en koeling

EU-strategie voor verwarming en Commissie 2015 X X X X X Mededeling uitgebracht op koeling – de bijdrage van 16 februari 2016 verwarming en koeling voor de (COM(2016) 51 i) verwezenlijking van de energie- en

klimaatdoelstellingen van de EU Opgenomen in de

wetgevingsvoorstellen die deel uitmaakten van het pakket "Schone energie voor alle Europeanen" van 30 november 2016

Extern energie- en klimaatbeleid

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

EU-diplomatie voor het energie Commissie 2015 X X X X Conclusies van de Raad

en klimaatbeleid Hoge over klimaatdiplomatie op vertegenwoordiger 20 juli 2015 aangenomen

/vicevoorzitter door de Raad Buitenlandse Zaken (11029/15)

Lidstaten Conclusies van de Raad over energiediplomatie op 20 juli 2015 aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken (10995/15)

Conclusies van de Raad over Europese klimaatdiplomatie na COP21 op 15 februari 2016 aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken (6061/16)

Conclusies van de Raad over energie en ontwikkeling op 28 november 2016 aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

(Ontwikkeling) (14839/16)

Conclusies van de Raad over de versterking van de synergieën tussen EU- energie en klimaatdiplomatie – gepland voor de Raad Buitenlandse Zaken van 6 maart 2017

Herziening van het besluit Commissie 2016 X X Mededeling uitgebracht op betreffende het informatieuitwisselingsmechanisme

in Hoge

16 februari 2016

verband met intergouvernementele vertegenwoordiger

(COM(2016) 53 i)

overeenkomsten tussen lidstaten /vicevoorzitter Politiek compromis bereikt

en derde landen op het gebied van in trialoog in december energie 2016

Nieuwe en versterkte Commissie 2015- X X X X X Aan de gang energiedialoog met landen die

belangrijk zijn voor het Hoge

energiebeleid van de EU vertegenwoordiger /vicevoorzitter

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Intentieverklaring betreffende een Commissie 2015 X X Ondertekend tijdens de top versterkt strategisch partnerschap

met Oekraïne Hoge

EU-Oekraïne van 24

vertegenwoordiger november 2016

/vicevoorzitter

Europees Parlement

Raad

Trilaterale intentieverklaring Commissie 2015 X X Verklaring van Asjchabad betreffende de trans-Kaspische

pijpleidingen met Azerbeidzjan en Hoge

van Turkmenistan, Turkije,

Turkmenistan vertegenwoordiger

Azerbeidzjan en Georgië

/vicevoorzitter ondertekend op 1 mei 2015; er worden geen verdere

Europees onderhandelingen gevoerd Parlement over een trilaterale

Raad intentieverklaring

Initiatief ter versterking van de Commissie 2015 X X Belangrijke beslissingen

Energiegemeenschap Partijen bij de genomen op de

Energiegemeensch ministerraad van de

ap Energiegemeenschap in oktober 2015 en september

Hoge 2016

vertegenwoordiger Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update

ke instantie (overeenkomstig V bijlage bij

COM(2015) 80 i)

/vicevoorzitter Gemeenschappelijke handeling inzake

continuïteit energievoorziening volgt

Versterking van de Euromed Commissie 2015-2016 X X Platform inzake gas in juni samenwerking op het gebied van 2015 gelanceerd

gas, elektriciteit, energie Hoge efficiëntie en hernieuwbare vertegenwoordiger Regionaal platform inzake

energie /vicevoorzitter elektriciteitsmarkt in oktober 2015 gelanceerd

Platform inzake hernieuwbare energie en energie-efficiëntie in 2016 gelanceerd

Vaststelling en ondertekening van Commissie 2015 X X De Europese Commissie een nieuw Internationaal

Energiehandvest namens de EU Hoge

heeft op de conferentie op

en Euratom vertegenwoordiger

20-21 mei 2015 in Den

/vicevoorzitter Haag het Internationaal Energiehandvest mede

ondertekend.

Industrieel

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

concurrentievermogen

Een nieuwe Europese O&I-aanpak Commissie 2015-2017 X Mededeling betreffende het inzake energie om de plan voor strategische transformatie van het energietechnologie (SET) energiesysteem te versnellen, uitgebracht op 15 bestaande uit: september 2015 (C(2015)

6317)

• - 

  een geïntegreerd plan voor

strategische energietechnologie Platform voor slimme

(SET) specialisatie inzake energie

• - 

  een strategische O&I-agenda is in 2015 gelanceerd

voor het vervoer Mededeling "Versnelling

van de innovatie op het gebied van schone energie" aangenomen op 30 november 2016 (COM(2016) 763 i)

Een strategische onderzoeks- en innovatieagenda voor vervoer is gepland voor 2017

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Analyse van energieprijzen en - Commissie 2016 en X Verslag aangenomen op 30 kosten (inclusief belastingen en vervolgens om de november 2016 subsidies) 2 jaar (COM(2016) 769 i)

Initiatief betreffende het mondiale Commissie 2015-2016 X X X Gekoppeld aan de technologie- en versnelling van de innovatie innovatieleiderschap van de EU op op het gebied van schone het vlak van energie en klimaat energie (zie hierboven) teneinde groei en werkgelegenheid te bevorderen

Versterkt handelsbeleid om de Commissie 2015-2019 X X X Aan de gang uitvoer van EU-technologieën te bevorderen

Transversale maatregelen

Herziening van de richtsnoeren Commissie 2017-2019 X X X X X inzake staatssteun voor milieubescherming en energie

Verslag betreffende de Europese Commissie 2015-2016 X X X X X Verslag (werkdocument) strategie voor energiezekerheid, aangenomen op 18 inclusief een platform en een november 2015 Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update

ke instantie (overeenkomstig V bijlage bij

COM(2015) 80 i)

stappenplan voor Euromed en (SWD(2015) 404) strategieën voor LNG,

energieopslag en de zuidelijke Mededeling betreffende gascorridor LNG en opslag uitgebracht

op 16 februari 2016 (COM(2016) 49 i)

Data, analyse en inlichtingen voor Commissie 2016 X X X X X Aan de gang de energie-unie: initiatief ter

bundeling en ter Verordening vergemakkelijking van de toegang (EU) 2016/1952 betreffende tot alle relevante kennis in de Europese statistieken over Commissie en de lidstaten de prijzen van aardgas en

elektriciteit vastgesteld

Kernenergie

Verordening van de Raad ter Commissie 2015 X X Gepland voor 2017 actualisering van de informatieeisen overeenkomstig artikel 41 van het Euratom-Verdrag in het licht van de Europese strategie voor energiezekerheid

Acties Verantwoordelij Tijdschema CE IEM EE BKG O&I Opmerkingen/update ke instantie (overeenkomstig V

bijlage bij COM(2015) 80 i)

Mededeling betreffende een Commissie 2015 X X Mededeling uitgebracht op indicatief programma op het 4 april 2016 ter gebied van kernenergie raadpleging van het overeenkomstig artikel 40 van het Europees Economisch en Euratom-Verdrag Sociaal Comité (EESC) (COM(2016) 177 i)

Aanneming van de definitieve versie, rekening houdend met het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC), is gepland voor 2017

Met de EU Monitor volgt u alle Europese dossiers die voor u van belang zijn en bent u op de hoogte van alles wat er speelt in die dossiers. Helaas kunnen wij geen nieuwe gebruikers aansluiten, deze dienst zal over enige tijd de werkzaamheden staken.

De EU Monitor is ook beschikbaar in het Engels.