Mr. H.D. (Herman) Tjeenk Willink

foto Mr. H.D. (Herman) Tjeenk Willink
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: privecollectie
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Politicus van PvdA-huize met veel gezag als topadviseur en kritisch beschouwer van politiek en bestuur. Topambtenaar ministerie van Algemene Zaken, die optrad als secretaris van achtereenvolgende kabinetsformateurs en jarenlang adviseur was van de minister-president. Regeringscommissaris reorganisatie rijksdienst. Hoogleraar bestuurswetenschappen. Als PvdA'er lid en voorzitter van de Eerste Kamer. Bepleitte een actievere rol voor de Eerste Kamer bij de bewaking van de kwaliteit van de wetgeving, ook Europees. Bijna vijftien jaar vicepresident Raad van State i en in die positie de voornaamste adviseur van de koningin bij kabinetsformaties en zelf informateur in 1994 i, 1999 i, 2010 i, 2017 i en opnieuw in 2021 i. Is sinds 2012 minister van staat i.

PvdA
in de periode 1987-2012: lid Eerste Kamer, voorzitter Eerste Kamer, vicepresident Raad van State

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Herman Diederik (Herman)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 23 januari 1942

2.

Partij/stroming

partij(en)
PvdA (Partij van de Arbeid)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/10)

  • ambteloos, van 1 oktober 1986 tot 23 juni 1987 (wachtgeld)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 23 juni 1987 tot 11 maart 1997
  • voorzitter Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 11 juni 1991 tot 11 maart 1997
  • stage bij de Raad van State, van 1 april 1997 tot 1 juli 1997
  • vicepresident Raad van State, van 1 juli 1997 tot 1 februari 2012

ambtstitel
  • minister van staat, vanaf 21 december 2012

(in)formateurschap(pen) (4/7)
  • informateur, van 26 juni 2010 tot 5 juli 2010
  • informateur, van 7 september 2010 tot 13 september 2010
  • informateur, van 30 mei 2017 tot 27 juni 2017
  • informateur, van 6 april 2021 tot 30 april 2021

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties

vorige (2/27)
  • lid Nationaal Comité 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden, van 5 juli 2011 tot 19 januari 2016
  • lid Raad van Toezicht Anne Frank Stichting

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


afgeleide functies, presidia etc. (2/3)
  • voorzitter Huishoudelijke Commissie (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 10 juni 1991 tot 11 maart 1997
  • voorzitter Afdeling advisering (Raad van State), van 1 september 2010 tot 1 februari 2012

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was voor hij Eerste Kamervoorzitter werd woordvoerder binnenlandse zaken en financiën van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Hield zich ook bezig met justitie.
  • Bevorderde tijdens zijn Eerste Kamervoorzitterschap een actieve rol van de Eerste Kamer zowel wat controle als medewetgeving betrof, ook Europees
  • Tijdens zijn voorzitterschap vond (in 1995/1996) een grootscheepse restauratie van de vergaderzaal van de Eerste Kamer plaats

opvallend stemgedrag (0/3)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als (in)formateur (3/7)
  • Kreeg op 7 september 2010 het verzoek op de kortst mogelijke termijn te informeren over de thans [in de formatie] ontstane situatie en de stappen die genomen moeten worden. In zijn eindverslag adviseerde hij mr. I.W. Opstelten opnieuw te belasten met een onderzoek naar spoedige totstandkoming van een stabiel kabinet van VVD en CDA met steun van de PVV, dat kan rekenen op vruchtbare samenwerking met de Staten-Generaal.
  • Kreeg op 30 mei 2017 als informateur de opdracht om, met inachtneming van het eindverslag van informateur Schippers, de mogelijkheid te onderzoeken van een kabinet dat in voldoende mate op steun in de volksvertegenwoordiging kan rekenen, hierin zowel de mogelijkheden van een meerderheidskabinet als een minderheidskabinet in welke vorm dan ook mee te nemen, daarbij aan te geven op welke wijze dit tot stand kan komen en hierover verslag uit te brengen aan de Kamer met een advies over de voortgang van de kabinets(in)formatie. Adviseerde op 27 juni 2017 VVD'er Gerrit Zalm te benoemen tot formateur van een kabinet van VVD, D66, CDA en ChristenUnie.
  • Kreeg op 6 april 2021 als informateur de opdracht om in gesprekken met vertegenwoordigers van alle fracties te verkennen op welke wijze de vorming van een kabinet kan plaatsvinden en hierbij in het bijzonder te onderzoeken of en, zo ja, onder welke voorwaarden er voldoende vertrouwen tussen partijen bestaat of weer kan ontstaan om een breed gedragen weg uit de ontstane impasse te vinden; hierover binnen uiterlijk drie weken verslag uit te brengen aan de Tweede Kamer. Adviseerde op 30 april 2021 in zijn eindverslag om een inhoudelijke formatie te starten dat uit zou moeten monden in een coalitieakkoord op hoofdlijnen.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Voerde in februari 1983 als regeringscommissaris in de Tweede Kamer het woord bij de behandeling van de begroting Binnenlandse Zaken
  • Werd in 1991 met 64 van de 75 stemmen tot Eerste Kamervoorzitter gekozen. In 1995 werd hij met 71 van de 75 stemmen herkozen.
  • In januari 2022 riep de Raad van State ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag de Herman Tjeenk Willink-lezing in het leven. De eerste lezing sprak hij zelf uit.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • G. van der Wal, "Adviseur, maar niet zo'n snelle", in: De Volkskrant: 28 juni 1997
  • K. van der Malen, "Van Stille knecht tot onderkoning", in NRC Handelsblad 30 juni 1997

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.