Naar een duurzaam pensioenstelsel

Met dank overgenomen van A. (André) Postema i, gepubliceerd op dinsdag 8 oktober 2013, 17:03.

De Eerste Kamerfractie van de Partij van de Arbeid ziet een aantal voordelen op de korte termijn door de via de belasting ondersteunde pensioenopbouw te verlagen. Daarmee kunnen we de koopkracht van gezinnen aanzienlijk verbeteren. Op de lange termijn verzekeren we ons hiermee van een duurzaam pensioenstelsel en gezondere overheidsfinanciën.

Ik heb nog wel een aantal vragen. Over de langere termijn en de plannen met het aanvullend pensioen.

Laat ik eerst kort stilstaan bij de voordelen op korte termijn. Natuurlijk gaat de overheid minder uitgeven door te besparen op belastingfaciliteiten, maar voor de PvdA is het minstens zo belangrijk dat we hiermee koopkracht voor burgers en bedrijven naar voren halen. Zodat gezinnen wat meer geld in de portemonnee hebben en ondernemingen kunnen investeren. Precies de koopkracht die zo nodig is om de economische groei weer te bevorderen.

Toch zijn er ook een paar opmerkingen met het oog op de langere termijn. Onder de huidige omstandigheden zouden de maatregelen kunnen leiden tot een lagere pensioenopbouw, ten gunste van het netto-inkomen. Daarom is het belangrijk dat mensen goed gebruik maken van de verruimde opbouwperiode voor pensioen. Het CPB heeft berekend dat in dat geval de pensioenopbouw gelijk kan zijn aan de situatie van vandaag de dag.

Wij willen wel graag van de staatssecretaris weten hoe de regering ervoor gaat zorgen dat de voorgestelde belastingmaatregelen samengaan met een premieverlaging voor degene die het pensioen opbouwt: de PvdA vindt dat minder fiscale ondersteuning ook moet leiden tot lagere premies. Ik maak me er zorgen over dat het voorstel onder de huidige voorwaarden juist premie-verhogend zou kunnen werken. En deze kritiek is nog onvoldoende weerlegd. Daarom lijkt het de PvdA goed dat de regering opnieuw met de sociale partners om tafel gaat, om dat effect te bespreken.

De regering wil niet alleen de ‘gewone’ pensioenopbouw veranderen, maar heeft ook plannen voor het aanvullend pensioen. Bij die plannen heeft onze Eerste Kamerfractie een aantal kanttekeningen. In onze ogen zijn ze in deze vorm uitermate complex, erg duur in de uitvoering en zeker voor inkomens beneden de 100.000 euro op jaarbasis niet effectief. Het kabinet erkent dat de plannen ingewikkeld zijn. Ik ga de staatssecretaris vragen of het kabinet deze plannen - in samenspraak met de sociale partners - wil heroverwegen. Er zijn al alternatieven aangedragen.

Vanuit de Eerste Kamer is bijvoorbeeld het plan gekomen voor een vrijwillige regeling, die ook open staat voor ZZP’ers. De regering lijkt deze optie tot mijn vreugde serieus in overweging te nemen. Ander voordeel van dit idee is dat ook een groter deel van de beschikbare middelen uit het sociaal akkoord van 250 miljoen euro ten goede komt aan de inkomens onder de 100.000 euro. Daar is het de PvdA om te doen. Wij willen dan ook graag van de staatssecretaris weten hoe de regering deze optie zou kunnen realiseren.