Toekomst van Europese ontwikkelingssamenwerking - Hoofdinhoud
Morgen wordt er in de plenaire gestemd over mijn rapport over het Europees ontwikkelingssamenwerkingbeleid voor de komende zeven jaar. De afgelopen twee jaar heb ik onderhandeld met de Raad en de Europese Commissie over de verordening die als basis dient voor dit beleid en morgen zal deze onderhandelingsronde worden afgesloten met de plenaire stemming.
Vandaag vond het debat plaats over het toekomstige buitenland beleid van de Europese Unie en tijdens dit debat sprak ik over het nieuwe ontwikkelingssamenwerkingbeleid.
"Voorzitter,
Vandaag herdenkt Zuid-Afrika Nelson Mandela.
Vandaag is het wereld mensenrechtendag.
En wij besluiten hier deze week welke rol de Europese Unie hoort te spelen in de wereld.
Het is mijn diepe overtuiging, en het fundament van mijn inzet in het Europees parlement, dat de EU haar toegevoegde waarde kan bewijzen door de kansen van mensen wereldwijd te vergroten, met politieke invloed, met handel, met investeringen en met hulp. De EU heeft tot taak om zich in te spannen voor een wereldorde gebaseerd op rechten en vrijheden van mensen, op gelijke rechten, in een duurzame ontwikkeling, met respect voor natuur, milieu en grondstoffen.
Vijf van de tien snelst groeiende economieen zitten in Afrika. Dat is deels te danken aan de hulp - zonder langdurige investeringen van donoren uit de hele wereld, Europa voorop, in onderwijs, gezondheid, infrastructuur en bestuur was die groei niet mogelijk geweest. De wereldkaart van armoede verandert. Ondertussen zijn er pijnlijk scherpe contrasten tussen rijk en arm, in ontwikkelingslanden en in onze eigen regio. De groei is er niet voor iedereen en de meest kwetsbare groepen, zoals minderheden en mensen met handicaps blijven buitengesloten.
Ontwikkelingssamenwerking maakt een diepgaande paradigma-verandering door. Het gaat nu meer en meer om inclusieve groei, toegang voor iedereen: toegang tot onderwijs, toegang tot gezondheidszorg, toegang tot financiële diensten, toegang tot kansen voor kleine ondernemers, zoals boeren. Met gelijke kansen, in vrijheid, zonder discriminatie, krijgen mensen wereldwijd de mogelijkheid hun dromen en ambities te verwezenlijken.
Daarom heeft het Instrument voor Ontwikkelingssamenwerking straks meer mogelijkheden voor combinaties van leningen en subsidie, voor kleine ondernemers en boeren.
Inclusieve groei zal niet lukken zonder aanspreekbare regeringen, met transparant bestuur, gekozen door hun hele volk. Zolang de stem van de armsten niet gehoord wordt in hun hoofdsteden, zolang zal armoede blijven bestaan.
Daarom investeert de EU straks meer in maatschappelijke organisaties, in lokaal bestuur, en in het versterken van parlementen.
Daarnaast horen duurzaamheid, en het tegengaan van de gevolgen van klimaatverandering in het ontwikkelingsbeleid verweven te worden.
Daarom investeert Europa in duurzame energie, in maatregelen die armoede tegengaan en die tegelijk goed zijn in de strijd tegen de gevolgen van de opwarming van de aarde. Boeren in de Sahel bijstaan is er een voorbeeld van.
Voorzitter, het spreekt vanzelf dat de hulp meer en meer zal gaan naar de landen die zich nog niet hebben ontworsteld uit de meest schrijnende armoede. De lijst van landen met bilaterale programma's wordt bijna gehalveerd. Toch blijft de EU actief in landen als India, bijvoorbeeld om organisaties te ondersteunen die zich inzetten voor de meest kwetsbaren onder de bevolking, de Dalit.
De amendementen van het Parlement zijn grotendeels overgenomen. De mensenrechtenbenadering is aanzienlijk versterkt, er komt meer voor eerlijke groei en werk, meer voor voedselzekerheid, en en iets minder focus op energie. Minstens 20% van dit budget zal gaan naar basale sociale diensten, zoals onderwijs, gezondheid en water. Zo kwam er meer evenwicht in de financiële keuzes.
Er komt ook meer nadruk op de verbinding tussen noodhulp enerzijds en ontwikkelingsbeleid anderzijds.
De resultaten van de hulp moeten in de toekomst beter meetbaar worden, zoals ook de resultaten van de andere beleidsinstrumenten van de EU. Heldere doelen met meetbare indicatoren horen daarbij en die komen er dus, systematisch.
Natuurlijk is dit onderhandelingsresultaat een compromis. Het Parlement krijgt minder precies toezicht op strategische keuzes van de Europese Commissie dan wij voor ogen hadden. Democratische controlemogelijkheden krijgt niemand cadeau, ook Europese burgers niet. Het wordt des te belangrijker dat dit Huis de uitvoering van het ontwikkelingsbeleid beter, actiever en kritischer gaat volgen en daarin meer energie steekt dan in het schrijven van allerlei opinies en resoluties. De strategische dialoog over de keuzes van de Commissie bieden daarvoor een kans. Het hangt van onszelf af hoe serieus we die mogelijkheid aangrijpen. Dit parlement hoort niet alleen ten eerste een wetgever te zijn, hoort niet alleen ten tweede de stem van de kiezers te laten horen, maar hoort ook zijn derde taak in de toekomst beter op zich te nemen: die van het kritisch volgen van de uitvoering van het beleid. De Raad heeft die mogelijkheid willen inperken, nu komt het dus des te meer aan op de actieve inzet van dit parlement, om het beleid kritisch te volgen en de resultaten ervan boven tafel te krijgen.
Ik ben, als rapporteur, trots op het ondanks dit toch evenwichtige van de onderhandelingen tussen Parlement en Raad, op basis van het uitstekende ontwerpvoorstel van de Commissie.
De kernwaarden van ontwikkeling, waar de Europese Unie zich op zal richten, die waarden zijn rechten, vrijheid, democratie en duurzaamheid. De Europese ontwikkelingssamenwerking zal de komende zeven jaar door dat besef gekenmerkt worden."