Hoorzittingen Commissie-Von der Leyen - Hoofdinhoud
Van 30 september tot en met 8 oktober 2019 hield het Europees Parlement een reeks hoorzittingen om de 27 kandidaat-commissarissen voor de nieuwe Europese Commissie i, de Commissie von der Leyen i, te beoordelen. De Britse regering droeg geen commissaris aan vanwege hun geplande vertrek uit de Europese Unie op 31 januari 2020. Al voor de officiële hoorzittingen begonnen, werden de Roemeense Rovana Plumb i en de Hongaarse Laszlo Trocsanyi i afgewezen na een onderzoek naar hun financiële belangen. De Franse Sylvie Goulard i overtuigde niet in haar hoorzitting en ook na het ‘herexamen’ daarna kreeg ze onvoldoende steun.
Traditiegetrouw verhoort het EP de beoogde eurocommissarissen drie uur lang over hun bekwaamheid en kennis van zaken. Tijdens de hoorzittingen wordt gekeken of de persoon geschikt is als commissaris en zo ja, ook voor de beoogde post.
De nieuwe Commissie ging vertraagd van start door de hoorzittingen. De vervangers van de afgewezen Eurocommissarissen moesten eerst langs het Europees Parlement. De Franse en Roemeense kandidaat werden na hun hoorzitting goedgekeurd, maar de Hongaarse kandidaat Oliver Várhelyi moest een schriftelijke herkansing afleggen en kreeg pas daarna groen licht.
Na het opstappen van Phil Hogan i werden voor de twee kandidaten Mairead McGuinness i en Valdis Dombrovskis i in oktober 2020 eveneens hoorzittingen gehouden.
Inhoudsopgave
Iedere hoorzitting kent dezelfde opzet:
Voorafgaand
Sinds 2019 vindt er voorafgaand aan de hoorzittingen een onderzoek door de commissie juridische zaken (JURI) plaats. De kandidaat-commissarissen dienen hiervoor een declaratie van financiële belangen in bij het Europees Parlement. De commissie JURI onderzoekt daarop of belangenverstrengeling plaatsvindt met de toekomstige portefeuille van de kandidaat-commissaris. De juridische commissie kan hierop aanbevelingen voor het oplossen van mogelijke conflicten formuleren of de commissie aanbevelen een kandidaat, voor de hoorzittingen beginnen, in te trekken.
De hoorzitting
De kandidaat-commissaris verschijnt voor de parlementaire commissies van zijn of haar toegekende portefeuille. Zo werd een kandidaat-commissaris voor handel gehoord door de Commissie Internationale Handel. Wanneer een commissarispost meerdere commissies betreft, vond er een gezamenlijke hoorzitting plaats.
Elke hoorzitting duurt drie uur. In het eerste kwartier houden de kandidaat-commissarissen een openingsverklaring.
Hierna worden ongeveer 25 vragen gesteld door leden van de commissie. Deze vragen zijn vooraf schriftelijk ingediend bij de commissie. De uiteindelijke vragen in de hoorzitting zijn verdeeld over de commissieleden op basis van het aantal leden van de fractie, expertise en positie in de commissie. De vraag mag vervolgens maximaal één minuut duren en de kandidaat-commissaris moet in drie minuten antwoorden. Alleen de vraagsteller zelf mag hierop een vervolgvraag stellen. Deze mag dertig seconden duren, waarop de kandidaat binnen één minuut moet antwoorden.
De vragen gaan zowel over de algemene competentie van de beoogde commissaris als de geschiktheid voor de portefeuille. Zo wordt er gekeken naar de onafhankelijkheid van de kandidaat en zijn of haar toewijding aan Europa, maar worden er ook vragen gesteld over de hoofdprioriteiten, de samenwerking met het parlement en de mogelijke wetsvoorstellen. De kandidaat-commissaris mag na dit vragenvuur afsluiten met een slotverklaring.
Na de hoorzitting
Direct na de hoorzittingen vindt er voor de camera een evaluatie plaats. De kandidaat moet een twee derde meerderheid van de parlementscommissie halen om de hoorzitting te doorstaan. Als deze twee derde meerderheid niet wordt gehaald kan de commissie om aanvullende schriftelijke informatie vragen, of een tweede en kortere hoorzitting van anderhalf uur inplannen. Binnen 24 uur wordt er ook een evaluatie naar de conferentie van voorzitters gestuurd.
Nu de hoorzittingen zijn afgerond, stemt het Parlement over de gehele nieuwe commissie. De planning is dit in de laatste week van november gebeurt, waarna de Commissie op 1 december van start gaat zonder Britse commissaris. De commissie moet zowel met een meerderheid in het parlement worden aangenomen, als ook met een gekwalificeerde meerderheid in de Europese Raad.
Omdat de Roemeense Rovana Plumb i en de Hongaarse Laszlo Trocsanyi i al afgewezen waren voordat de hoorzittingen begonnen, werden de betreffende hoorzittingen afgelast. De Poolse Janusz Wojciechowski i, de Zweedse Ylva Johansson i en de Franse Sylvie Goulard i wisten bij de eerste hoorzitting de parlementariërs niet te overtuigen. De Zweedse kandidaat-commissaris werd na het beantwoorden van extra schriftelijke vragen alsnog goedgekeurd.
De Poolse en Franse genomineerden moesten voor een tweede kortere hoorzitting in het Europees Parlement verschijnen. Hier wist de Poolse Wojciechowski i de landbouw- en milieucommissie te overtuigen, maar de Franse Goulard i werd alsnog afgewezen.
Na afwijzing van de Roemeense, Hongaarse en Franse kandidaat, kandideerden de betreffende lidstaten allen een nieuwe Eurocommissaris. Zij verschenen op 14 november voor het Europees Parlement. De uitslag daarvan was, dat de Hongaarse kandidaat Oliver Várhelyi op herkansing moest. Ook hij kreeg uiteindelijk op 18 november groen licht.
Omdat Eurocommissaris Phil Hogan i in 2020 gedwongen moest opstappen, moest er voor hem een vervanger worden gezocht. Valdis Dombrovskis i nam de post Handel van Hogan over. Hierdoor ontstond er een vacature voor de post van Financiële zaken, die door Ierland moest worden opgevuld. Ierland droeg vervolgens Mairead McGuinness i voor. Zowel Dombrovskis als McGuinness zijn door het Europees Parlement gehoord. Dit gebeurde op vrijdag 2 oktober 2020.
(klik op de naam van de eurocommissaris om de opname te bekijken)