Commissie verlengt en verruimt tijdelijke kaderregeling om bedrijven met aanzienlijke omzetverliezen verder te ondersteunen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op dinsdag 13 oktober 2020.

De Europese Commissie heeft besloten de tijdelijke kaderregeling inzake staatssteun, die op 19 maart 2020 is aangenomen om de economie te ondersteunen in de context van de uitbraak van het coronavirus, te verlengen en het toepassingsgebied ervan te verruimen. Alle punten van de tijdelijke kaderregeling worden met zes maanden verlengd, tot en met 30 juni 2021, en het punt over steun voor herkapitalisaties wordt met drie maanden verlengd, tot en met 30 september 2021.

Uitvoerend vicevoorzitter Margrethe Vestager i, belast met het mededingingsbeleid: “De tijdelijke kaderregeling heeft de lidstaten ondersteund bij hun inspanningen om met de gevolgen van deze crisis om te gaan. Vandaag verlengen we de tijdelijke kaderregeling om tegemoet te komen aan de aanhoudende behoeften van bedrijven en tegelijkertijd de eengemaakte markt van de EU te beschermen. Wij voeren ook een nieuwe maatregel in om de lidstaten in staat te stellen ondernemingen met aanzienlijke omzetverliezen te ondersteunen door bij te dragen aan een deel van hun niet-gedekte vaste kosten. Tot slot introduceren we nieuwe mogelijkheden voor een exit van de Staat uit geherkapitaliseerde ondernemingen waarbij zijn eerdere belang in die ondernemingen wordt behouden en de concurrentieverstoringen worden beperkt.”

Verlenging van de tijdelijke kaderregeling

De tijdelijke kaderregeling zou aanvankelijk aflopen op 31 december 2020, met uitzondering van de herkapitalisatiemaatregelen, die tot 30 juni 2021 kunnen worden toegekend. Met de wijziging van vandaag worden de bestaande bepalingen van de tijdelijke kaderregeling met behoud van de huidige drempels verlengd met zes maanden tot 30 juni 2021, met uitzondering van de herkapitalisatiemaatregelen die worden verlengd met drie maanden tot 30 september 2021.

Doel is het voor de lidstaten mogelijk te maken bedrijven te ondersteunen in de context van de coronacrisis, in het bijzonder wanneer de tijdelijke kaderregeling tot dusver nog niet volledig kon of moest worden gebruikt, en tegelijkertijd het gelijke speelveld te beschermen. Vóór 30 juni 2021 zal de Commissie evalueren en bestuderen of de tijdelijke kaderregeling verder moet worden verlengd of gewijzigd.

Steun voor niet-gedekte vaste kosten van ondernemingen

Met de wijziging van vandaag wordt ook een nieuwe maatregel ingevoerd om de lidstaten in staat te stellen ondernemingen te ondersteunen waarvan als gevolg van de uitbraak van het coronavirus de omzet tijdens de in aanmerking komende periode met ten minste 30 % is gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2019. De steun zal bijdragen tot een deel van de vaste kosten van de begunstigden die niet door hun inkomsten worden gedekt, met een maximumbedrag van 3 miljoen EUR per onderneming. De ondersteuning van deze bedrijven door tijdelijk aan een deel van hun kosten bij te dragen heeft tot doel een verslechtering van hun kapitaalpositie te voorkomen, hun bedrijfsactiviteit te behouden en hun een stevig platform voor herstel te bieden. Zo kan meer doelgerichte steun worden verleend aan ondernemingen die dergelijke steun aantoonbaar nodig hebben.

Exit van de Staat uit vroegere staatsbedrijven

De Commissie heeft ook de voorwaarden aangepast voor herkapitalisatiemaatregelen op grond van de tijdelijke kaderregeling, met name voor de exit van de Staat uit de herkapitalisatie van ondernemingen waarvan de staat vóór de herkapitalisatie een bestaande aandeelhouder was. Met deze wijziging kan de Staat zijn eigenvermogensbelang in dergelijke ondernemingen via een onafhankelijke waardering afstoten en daarbij zijn eerdere belang herstellen en daadwerkelijke mededinging op de eengemaakte markt blijven waarborgen.

Verlenging van de tijdelijke schrapping van alle landen van de lijst van landen met verhandelbare risico's in het kader van de mededeling over de kortlopende exportkredietverzekering

Gezien het aanhoudende algemene gebrek aan voldoende particuliere capaciteit om alle economisch verantwoorde risico's te dekken voor de uitvoer naar landen op de lijst van landen met verhandelbare risico's, bevat de wijziging tot slot een verlenging tot en met 30 juni 2021 van de tijdelijke schrapping van alle landen van de lijst van landen met verhandelbare risico's in het kader van de mededeling over de kortlopende exportkredietverzekering.

Achtergrond van de tijdelijke kaderregeling en lopende werkzaamheden ter ondersteuning van de faciliteit voor herstel en veerkracht

Op 19 maart 2020 heeft de Commissie een nieuwe tijdelijke kaderregeling aangenomen inzake staatssteun ter ondersteuning van de economie vanwege de uitbraak van het coronavirus, met als rechtsgrondslag artikel 107, lid 3, onder b), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. De tijdelijke kaderregeling is op 3 april 2020 een eerste maal gewijzigd. Daardoor kregen overheden meer mogelijkheden om steun te verlenen voor onderzoek naar, tests en de aanmaak van producten om de uitbraak van het coronavirus te bestrijden, banen te beschermen en de economie verder te stutten. Zij werd verder gewijzigd op 8 mei 2020 om herkapitalisaties en achtergestelde schuld mogelijk te maken, en op 29 juni 2020 om micro- en kleine ondernemingen en start-ups verder te ondersteunen en particuliere investeringen aan te moedigen.

In de tijdelijke kaderregeling wordt erkend dat de hele EU-economie momenteel ernstig wordt verstoord. Zij biedt de lidstaten de mogelijkheid om maximaal gebruik te maken van de flexibiliteit die de staatssteunregels bieden om de economie te stutten. Tegelijkertijd houdt zij de negatieve gevolgen voor het gelijke speelveld in de eengemaakte markt beperkt.

Nu Europa overschakelt van crisisbeheer naar economisch herstel, zal het staatssteuntoezicht bovendien de tenuitvoerlegging van de faciliteit voor herstel en veerkracht begeleiden en vergemakkelijken. In dat verband zal de Commissie:

  • samenwerken met de lidstaten om ervoor te zorgen dat investeringsprojecten die door de faciliteit voor herstel en veerkracht worden ondersteund, verenigbaar zijn met de staatssteunregels. Bepaalde infrastructuurinvesteringen en rechtstreekse steun aan burgers vallen immers volledig buiten de staatssteunregels en veel maatregelen hoeven niet te worden aangemeld omdat zij onder groepsvrijstellingen vallen;
  • richtsnoeren verstrekken aan de lidstaten met betrekking tot de vlaggenschipinvesteringsprojecten, onder meer door het verstrekken van modellen; en
  • vaart zetten achter de herziening van de belangrijkste staatssteunregels tegen eind 2021 om rekening te houden met de groene en digitale transities.

Daarnaast zal de Commissie beoordelen op welke gebieden de staatssteunregels verder kunnen worden gestroomlijnd met het oog op de verwezenlijking van de hersteldoelstellingen. De Commissie zal alle aanmeldingen van staatssteun die zij van de lidstaten ontvangt in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht, als prioriteit behandelen.