Besluit Actieprogramma bescherming financiële belangen - Hoofdinhoud

Titel

Voorstel

voor een besluit van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een communautair actieprogramma ter bevordering van acties op het gebied van de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap

Datum Raadsdocument

9 juli 2003

Nr Raadsdocument

11237/03

Nr Commissiedocument

COM(2003)278 def

Eerstverantwoordelijk ministerie

FIN i.o.m. BZ, JUST

Behandelingstraject in Brussel

Raadswerkgroep fraudebestrijding

Achtergrond, korte inhoud en doelstelling van het voorstel

Het voorstel is het gevolg van het nieuwe Financieel Reglement dat per 1 januari van dit jaar van kracht is. In dit Financieel Reglement wordt bepaald dat voor de besteding van middelen uit de EU-begroting een rechtsbasis nodig is (een zogenaamd basisbesluit), behalve in een aantal uitzonderingsgevallen. Subsidies die voorheen door de Commissie in het kader van de eigen administratieve uitgaven werden verleend vallen niet onder deze uitzonderingen waardoor de Commissie thans met voorstellen moet komen om deze rechtsbases te creëren.

Doel van het voorstel is de vaststelling van een actieprogramma, HERCULE-programma genaamd, ter bevordering van acties op het gebied van de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap gedurende een periode van vijf jaar (2004­2008). Het algemene doel van het voorstel bestaat erin de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap aan te scherpen en te verbeteren.

In de afgelopen vijftien jaar hebben de Gemeenschap en de lidstaten hun inspanningen ter bestrijding van fraude en alle andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Gemeenschap worden geschaad, aanzienlijk opgevoerd. Van haar kant heeft de Gemeenschap daaraan met name bijgedragen door de oprichting van het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF), alsmede door de vaststelling van een hele reeks wetgevende besluiten betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap.

Daarnaast subsidieert de Gemeenschap tevens diverse activiteiten op het gebied van de bescherming van de financiële belangen van de Gemeenschap. Het proces tot hervorming van de Cie geven aanleiding tot de vaststelling van basisbesluiten voor een reeks subsidies die tot dusver gefinancierd werden zonder voor de toekenning ervan een specifiek basisbesluit bestond. Met het vaststellen van het communautaire actieprogramma «HERCULE» zal voortaan aan het vereiste van een basisbesluit worden voldaan.

Naast het bovengenoemde vereiste dienen de begunstigden van deze subsidies te voldoen aan bepaalde voorwaarden. Zij moeten met name gevestigd zijn in een van de lidstaten van de Unie of in andere Europese of naburige landen waarmee de Gemeenschap akkoorden heeft gesloten die de financiële belangen van de Gemeenschap kunnen raken.

Rechtsbasis van het voorstel

Artikel 280, lid 4 EG-Verdrag

Besluitvormingsprocedure en rol Europees Parlement:

Raad: gekwalificeerde meerderheid, EP: co-decisie

Instelling nieuw Comitologie-comité

geen

Subsidiariteit en proportionaliteit

Subsidiariteit

Positief, betreft subsidies van de Commissie voor organisaties die bijdragen aan het bevorderen van de Europese dimensie van gelijke kansen voor mannen en vrouwen, onderwijs en opleiding, jeugdbeleid etc.

Proportionaliteit

Positief, het voorstel is nodig om een rechtsgrondslag te creëren voor de financiering van het actieprogramma.

Consequenties voor de EU-begroting

De voor dit programma uitgetrokken bedragen zijn gebaseerd op de bedragen die in het kader van de begroting van de Europese Gemeenschappen voor 2003 ter beschikking zijn gesteld en die in totaal 3 375 000 vertegenwoordigen. Om rekening te houden met de uitbreiding, die normaliter moet leiden tot een verhoging van het aantal acties en organisaties die voor subsidiëring in aanmerking komen, wordt voorgesteld te voorzien in een gemiddeld jaarlijks bedrag van 4 297 000, hetgeen neerkomt op een totale financiële enveloppe van 21 485 000 over vijf jaar (2004­2008).

Financiële, personele en administratieve consequenties voor de rijksoverheid, decentrale overheden en/of bedrijfsleven en burger

geen

Consequenties voor nationale en decentrale regelgeving/beleid, (informatie over het inschakelen van nationale agentschappen / zelfstandige bestuursorganen e.d., implementatie en uitvoering, notificatie en handhaving en/of sanctionering)

n.v.t.

Voorgestelde implementatietermijn (bij richtlijnen) dan wel voorgestelde datum inwerking treding (bij verordeningen en beschikkingen) met commentaar t.a.v. haalbaarheid

Ten tijde van het vaststellen van het nieuwe Financieel Reglement hebben Raad, EP en Commissie de gezamenlijke wilsverklaring uitgesproken om voor het einde van 2004 een akkoord te bereiken over de nieuwe rechtsbases. In het kader van de begrotingsprocedure 2004 zullen Raad en EP naar alle waarschijnlijkheid uitspreken dat er uiterlijk eind oktober een positie van zowel Raad als EP moet liggen zodat ten tijde van de Ecofin (begrotings-) Raad in november een gezamenlijk politiek akkoord kan worden bereikt over deze rechtsbases. Op deze manier zullen de kredieten voor de verschillende subsidies ook in de begroting voor 2004 door Raad en EP kunnen worden opgenomen. Op deze manier, dus het een keer gezamenlijk bereiken van een akkoord, moet de gestelde termijn van uiterlijk eind 2004 haalbaar zijn.

Nederlandse belangen en eerste algemene standpuntbepaling

Nederland is net als de Commissie van mening dat de bepalingen van het nieuwe Financieel Reglement ertoe leiden dat er rechtsbases moeten worden gecreëerd voor deze subsidies die voorheen rechtstreeks door de Commissie werden verleend. Voorts moeten de regelingen ten aanzien van het verlenen van subsidies zoals in ditzelfde Financieel Reglement vastgelegd volledig worden toegepast. Dit betekent onder andere dat er:

• - 

  een publicatie moet plaatsvinden voor oproepen om voor een subsidie in aanmerking te komen;
• - 

  terugvorderingsbepalingen moeten worden opgenomen indien de subsidieontvanger niet voldoet aan de eisen die zijn verbonden aan het ontvangen van dergelijke subsidie;
• - 

  sprake moet zijn van een aflopende subsidiebedrag (degressief percentage) voor de betrokken subsidieontvanger, behalve de uitzonderingsbepalingen voor instellingen die met name genoemd worden, en
• - 

  in beginsel sprake moet zijn van minimaal 20% eigen bijdrage van de subsidieontvanger aan het doel waarvoor subsidie wordt ontvangen.