Noord-Cyprus - Hoofdinhoud

De Turkse Republiek Noord-Cyprus is een republiek die alleen door Turkije wordt erkend. Hij ligt op het noordelijke deel van het eiland Cyprus in de Middellandse Zee. Het zuidelijke deel van het eiland is Grieks-Cypriotisch en heet Republiek Cyprus.

Cyprus was vanaf 1925 een Britse kolonie, waar een Turkse en een Griekse gemeenschap woonden. Halverwege de 20e eeuw wilden de Britten Cyprus meer autonomie geven. Vervolgens wilden de Grieks-Cyprioten aansluiting bij Griekenland, waar de Turkse minderheid tegen was.

Na een aantal jaren van geweld werd Cyprus in 1960 dan toch onafhankelijk. De functies van president en vicepresident werden bekleed door respectievelijk een Grieks- en een Turks-Cyprioot. De onafhankelijkheid van Cyprus werd gegarandeerd door Groot-Brittannië, Griekenland en Turkije, die het recht kregen gezamenlijk of individueel op het eiland in te grijpen als de grondwettelijke orde gevaar liep. De vijandelijkheden tussen de Griekse en Turkse gemeenschap draaiden echter in 1963 uit op een burgeroorlog, wat leidde tot de stationering van een VN i-vredesmacht op het eiland.

In 1974 laaiden de gevechten op toen het Griekse kolonelsregime een poging deed Cyprus bij Griekenland in te lijven. Dat was voor Turkije aanleiding over te gaan tot een invasie: zij bezetten het noordelijk deel van het eiland. Turkije installeerde daar de Turkse Republiek van Noord-Cyprus, die alleen door Turkije werd erkend. Honderdduizenden Grieks-Cyprioten vluchtten naar het zuidelijk deel van het eiland. Daar ontstond de Republiek Cyprus. Het gevolg is dat het eiland nu bestaat uit twee volstrekt geïsoleerde delen.

Toen Cyprus in 2004 lid werd van de Europese Unie, werd het hele eiland onderdeel van de EU. Het acquis communautaire i werd in het noorden echter opgeschort. Ook ondertekende Turkije een nieuw protocol van de associatieovereenkomst i waarin de toetreding van de tien nieuwe lidstaten was opgenomen. Tegelijkertijd gaf Turkije te kennen dat dit geen Turkse erkenning van de Republiek Cyprus inhield. De Europese Unie verklaarde later dat jaar nogmaals dat als Turkije lid wil worden, de erkenning van alle lidstaten een noodzakelijk onderdeel binnen het toetredingsproces vormt. Turkije volhardt echter in zijn weigering een douaneverdrag met Cyprus te tekenen, waardoor schepen en vliegtuigen uit Cyprus nog altijd Turkije niet in mogen.

De Turkse premier Erdogan i zei in november 2006 dat de kwestie met Cyprus los zou staan van het onderhandelingsproces. Toch ligt de zaak ingewikkelder. In juli 2011 zorgde de Turkse minister Ahmet Davutoglu (Buitenlandse Zaken) namelijk voor opschudding. Hij zei dat onderhandelingen over Turkse toetreding met aankomend EU-voorzitter Cyprus, dat in de tweede helft van 2012 het voorzitterschap i vervulde, onbespreekbaar zouden zijn.

In 2012 maakte het Europees Parlement i via een resolutie duidelijk de lopende herenigingsonderhandelingen van de VN in Cyprus te ondersteunen. Ook riep het EP Turkije op te beginnen met het terugtrekken van zijn troepen uit Cyprus. Turkije dreigde daarentegen met het bevriezen van de banden met de toen aankomende EU-voorzitter Cyprus als de Noord-Cyprus-kwestie vóór medio 2012 niet werd opgelost. Het EP betreurde deze verklaring van Turkije.

De cultuur van Noord Cyprus heeft veel klassieke invloed. Zo is er een oude acropolis bij de stad Salamis. Ook is er veel overgebleven uit de tijd van de Kruistochten. Uit die tijd zijn er nog vele kastelen en kloosters te vinden. Verder heeft Noord Cyprus een actieve sport gemeenschap, waarbij opvalt dat de sporten die het meeste beoefend worden vechtsporten als taekwondo en karate zijn. Voetbal volgt op een tweede plaats.