Hervormingsproces moet onderlinge afhankelijkheid EU-Turkije reflecteren - Hoofdinhoud
Turkije moet meer vooruitgang boeken in zijn hervormingen om een noodzakelijke, nieuwe impuls te geven aan de relatie tussen de EU en Turkije. Dat staat in een resolutie, die het EP donderdag heeft aangenomen. EP-leden dringen er daarin bij Turkije op aan meer te doen om de rechterlijke macht te hervormen en de burgerlijke vrijheden te beschermen. Zorgen worden geuit over de talrijke processen tegen journalisten en wetten die mediavrijheid beperken.
Ria OOMEN-RUIJTEN i (EPP, NL), rapporteur van het Parlement over Turkije, zei voorafgaand aan de stemming: "De onderlinge afhankelijkheid tussen de EU en Turkije, benadrukt door onze resolutie, kan alleen positieve resultaten opleveren in een context van wederzijdse inzet. Voor Turkije betekent dat concrete resultaten in het hervormingsproces en verbetering van de bilaterale betrekkingen met de buurlanden. Van de EU zijn hernieuwde inspanningen nodig om de juiste voorwaarden te scheppen voor de opening van de hoofdstukken".
Burgerlijke vrijheden en grondrechten
In de resolutie worden zorgen geuit over de verslechtering van persvrijheid en wetten die de vrijheid van meningsuiting in Turkije beperken. Ook de vele rechtszaken tegen journalisten en te lange periodes van voorlopige hechtenis worden aan de kaak gesteld.
Het Parlement benadrukt dat hervormingen die resulteren in een moderne, onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke macht de juiste voorwaarden scheppen voor het openen van de onderhandelingen over justitie, grondrechten en binnenlandse zaken. Het EP steunt de nieuwe aanpak van de Commissie, die deze hoofdstukken vroeg in het onderhandelingsproces opent, en pas aan het einde weer sluit.
Hervorming op het gebied van vrijheid van gedachte is van vitaal belang, benadrukken de leden van het EP. Er wordt dan ook opgeroepen tot gelijke behandeling van alle religieuze gemeenschappen. Gelijke rechten voor vrouwen zijn ook nodig, net als nultolerantie van geweld tegen vrouwen en kinderen en een zo breed mogelijke toegang tot onderwijs.
Steun voor "positieve agenda"
Het Parlement steunt de "verse, positieve agenda" van de Commissie die een nieuwe dynamiek nastreeft in de betrekkingen tussen de EU en Turkije. De strategische rol van Turkije in de regio wordt genoemd en de resolutie stelt dat de EU en Turkije hun samenwerking moeten intensiveren op het gebied van gemeenschappelijk buitenlands- en nabuurschapbeleid en energie.
Hoewel het duidelijke Turkse standpunt over Syrië wordt geprezen en Turkije zelfs wordt aangewezen als "een bron van inspiratie" voor de democratisering van Arabische staten, worden verklaringen van Turkije over de bevriezing van de relaties met aankomend EU-voorzitter Cyprus, door de Europarlementariërs betreurd. Turkije dreigt daarmee als de Noord-Cyprus kwestie vóór medio 2012 niet is opgelost. Het EP steunt de lopende herenigingonderhandelingen die door de VN worden geleid en vraagt Turkije te beginnen met de terugtrekking van zijn troepen uit Cyprus.
Een grondwettelijke hervorming
Om het opstellen van een nieuwe burgerlijke grondwet te garanderen, moet Turkije het pakket van constitutionele hervormingen uit 2010 in werking zetten. Het politieke proces moet daarbij sereen verlopen en op consensus worden gebaseerd. Het maatschappelijke middenveld moet bij het proces worden betrokken, stelt het EP.
Het Parlement stelt dat het bij het opstellen van de grondwet mogelijk moet zijn dat alle etnische en religieuze minderheden worden erkend, het open karakter van een moderne maatschappij wordt onderkend en de grondwettelijke bescherming van de moedertaal wordt bevorderd.
De resolutie dringt er bij Turkije ook op aan een politieke oplossing te vinden voor de Koerdische kwestie.
Versoepeling visumbeleid
De resolutie wijst erop dat Turkije de enige kandidaat-lidstaat is die niet profiteert van de versoepeling van het visumbeleid. De tekst vraagt om een stappenplan voor visumliberalisering zodra Turkije de overnameovereenkomst inzake illegale immigratie heeft ondertekend.