Vragen en antwoorden over het instrument voor technische ondersteuning 2023 - Hoofdinhoud
Wat is het instrument voor technische ondersteuning?
Het instrument voor technische ondersteuning (Technical Support Instrument, TSI) van de Commissie biedt technische ondersteuning om hervormingen in de EU-lidstaten te ontwerpen en uit te voeren. Het TSI is vraaggestuurd: het verleent ondersteuning op verzoek van de lidstaten. Het gaat niet om financiële steun maar om de beste op de markt beschikbare knowhow om het ontwerp en de uitvoering van hervormingen te ondersteunen.
Het TSI maakt deel uit van het meerjarig financieel kader (MFK) 2021-2027. Het bevordert de economische, sociale en territoriale samenhang in de EU door de nodige hervormingen in de lidstaten te ondersteunen.
Sinds 2017 heeft de Commissie - via het steunprogramma voor structurele hervormingen en het TSI - technische ondersteuning aan alle 27 lidstaten verleend in het kader van meer dan 1 500 projecten op een groot aantal beleidsgebieden.
Hoeveel financiering ontvangt elke lidstaat?
Het TSI beschikt over een budget van 864 miljoen euro voor 7 jaar. Voor 2023 bedraagt het budget 115 miljoen euro.
De Commissie verleent geen rechtstreekse financiële steun aan de lidstaten, maar zorgt voor knowhow om het ontwerp en de uitvoering van hervormingen te ondersteunen. De hervormingen zelf worden niet door het TSI gefinancierd. Ze kunnen worden gefinancierd met nationale middelen of andere EU-fondsen, zoals de faciliteit voor herstel en veerkracht (RRF).
De door de Commissie verleende expertise vereist geen nationale medefinanciering, ook al is het succes van de steun sterk afhankelijk van de betrokkenheid en de eigen inbreng van de lidstaten. De steun wordt in veel gevallen door teams van externe deskundigen en deskundigen van de Commissie (DG REFORM en/of andere diensten van de Commissie) verleend, waarvan de samenstelling steeds op de specifieke behoeften is toegesneden.
Welke hervormingen komen in aanmerking voor steun van het TSI?
Het TSI kan steun verlenen aan een grote verscheidenheid van hervormingsprojecten. Onder meer de volgende beleidsterreinen komen in aanmerking voor hervormingssteun:
-
-beheer van overheidsfinanciën, fiscaal beleid en inkomstenbeheer
-
-governance, openbaar bestuur en rechtsstaat, met inbegrip van justitiële hervormingen
-
-ondernemingsklimaat, groei, handel en investeringen
-
-arbeidsmarkt, onderwijs en sociale diensten, met inbegrip van migratiebeheer en integratie
-
-gezondheidszorg, welzijn en kinderopvang
-
-groen en digitaal beleid
-
-financiële sector en toegang tot financiering
-
-gegevens en statistieken
-
-voorbereiding op het lidmaatschap van de eurozone
-
-volksgezondheid, veiligheidsrisico's, continuïteit van de dienstverlening.
Hoe kan een lidstaat steun voor hervormingen aanvragen?
Elk jaar uiterlijk eind oktober kunnen de lidstaten aanvragen om steun indienen. De Commissie beoordeelt de aanvragen van de lidstaten en bespreekt de behoeften van elk land en de opties voor hervormingssteun met de nationale coördinerende instanties. De Commissie begint dan met de concrete uitvoering van de projecten nadat het jaarlijks werkprogramma van het instrument voor technische ondersteuning is goedgekeurd.
Voor 2023 zijn 151 projecten geselecteerd om de lidstaten te ondersteunen bij 326 hooggespecialiseerde hervormingen.
Hoe bepaalt de Commissie welke projecten van de vele aanvragen van de lidstaten worden gesteund?
De TSI-projecten worden geselecteerd op basis van de criteria van het TSI en het Financieel Reglement. Overeenkomstig de selectiecriteria van artikel 9 van de TSI-verordening beoordeelt de Commissie elk verzoek op basis van:
-
-de urgentie, omvang en impact van de geïdentificeerde problemen
-
-de steunbehoeften voor de betrokken beleidsterreinen
-
-een analyse van de sociaal-economische indicatoren en de institutionele en algemene administratieve capaciteit van de verzoekende lidstaat
-
-de beginselen van transparantie, gelijke behandeling en goed financieel beheer
-
-de mate van prioriteit die de lidstaat aan het verzoek toekent.
Hoe werkt de hervormingssteun in de praktijk?
Er kan steun worden verleend in alle stadia van de hervormingen: van het initiële ontwerp van de hervormingen tot de uitvoering, het veranderingsmanagement en de evaluatie ervan. Er kan steun worden verleend in de vorm van strategisch of technisch advies, studies ter beoordeling van de hervormingsbehoeften of -opties op specifieke gebieden, opleidingen of missies van deskundigen in de betrokken landen.
De steun uit hoofde van het TSI:
-
-begint met een aanvraag van de lidstaten om steun. Hun inbreng en betrokkenheid zijn essentieel voor het succes van de hervormingen;
-
-is op maat gesneden van elke situatie en elk land. De Commissie bepaalt en analyseert de exacte behoeften in elke situatie;
-
-biedt het land een unieke combinatie van deskundigheid. De Commissie voldoet aan de behoeften met een optimale mix van deskundigheid;
-
-is praktisch en concreet. Na ontvangst van een aanvraag om steun start de Commissie een dialoog met de lidstaat om meer inzicht in de hervormingsbehoeften te krijgen en na te gaan hoe de meest relevante steun zo snel en doeltreffend mogelijk kan worden verleend;
-
-versterkt de institutionele en administratieve capaciteit van EU-lidstaten om i) hervormingen te ontwerpen en uit te voeren, ii) de groene en de digitale transitie te vergemakkelijken, iii) de in het Europees Semester vastgestelde uitdagingen aan te gaan, of iv) de EU-wetgeving toe te passen.
Wat is een meerlandenproject?
Bij meerlandenprojecten wordt steun aan verscheidene lidstaten verleend om gemeenschappelijke uitdagingen aan te gaan. Deze projecten bieden op maat gesneden steun aan elke betrokken lidstaat, maar bevorderen tegelijkertijd wederzijds leren en gemeenschappelijke oplossingen via uitwisselingen tussen deskundigen. In 2023 worden 33 meerlandenprojecten door het TSI ondersteund.
In 2023 komen onder meer de volgende thema's aan bod:
-
-de vergunningsprocedures voor hernieuwbare energie versnellen;
-
-de energie-efficiëntie van openbare gebouwen en vervoer vergroten;
-
-het functioneren van de energiemarkten verbeteren;
-
-de aanpassing aan de klimaatverandering verbeteren, onder meer om bosbranden te voorkomen en de kustlijn tegen erosie en overstromingen te beschermen;
-
-het beleid ter bevordering van de water- en luchtkwaliteit verbeteren.
Het TSI ondersteunt bijvoorbeeld 23 lidstaten bij de vergroening van hun overheidsfinanciën via een op maat gesneden opleidingsprogramma voor nationale ambtenaren. Dit project voorziet in instrumenten voor begrotingsbeleid, casestudy's en specifieke workshops om de lidstaten te helpen de klimaat- en milieudoelstellingen te verwezenlijken.
Wat is een multiregionaal project?
Multiregionale projecten richten zich op regio's die met vergelijkbare uitdagingen worden geconfronteerd. Ze bieden elke betrokken regio op maat gesneden steun en bevorderen wederzijds leren, uitwisselingen tussen deskundigen en de ontwikkeling van gemeenschappelijke oplossingen. In 2023 worden 10 multiregionale projecten door het TSI ondersteund.
De volgende thema's komen onder meer aan bod:
-
-de veiligheid van EU-havens en hun industriële clusters verbeteren;
-
-migranten integreren en talenten naar de arbeidsmarkt lokken;
-
-de groene transitie ondersteunen en de aanvoer van minerale grondstoffen in regionale ecosystemen verzekeren;
-
-gegevens en analyses over gezondheidszorg op regionaal niveau beheren;
-
-het gebruik en de absorptiecapaciteit van EU-fondsen op nationaal niveau en in de ultraperifere gebieden bevorderen; en
-
-de kwaliteit van het bestuur op verschillende niveaus verbeteren en de economieën van eilanden veerkrachtiger maken.
Zo zal het TSI eilanden in Griekenland, Kroatië en Zweden ondersteunen bij het ontwerp en de uitvoering van strategieën om hun economieën te ontwikkelen, de groene en de digitale transitie aan te drijven en het welzijn van de burgers te verbeteren. Dankzij deze steun kunnen de eilanden gemeenschappelijke uitdagingen - bijvoorbeeld demografische trends, tekorten op de arbeidsmarkt, een gebrek aan productiviteit en innovatie en de verbetering van de efficiëntie van een bestuur op verschillende niveaus - beter aangaan.
Wat is een vlaggenschipproject?
Vlaggenschipprojecten zijn hervormingen waaraan in verscheidene lidstaten grote behoefte bestaat en die met de topprioriteiten van de EU stroken.
In 2023 zullen 13 vlaggenschipprojecten in het kader van het TSI worden ondersteund:
Ondersteunt het TSI de uitvoering van de plannen voor herstel en veerkracht?
Het TSI heeft verschillende lidstaten bij het opstellen van hun plannen voor herstel en veerkracht ondersteund en het verleent nu steun bij de uitvoering van die plannen. Meer dan 70 % van de in 2023 geselecteerde TSI-projecten houdt verband met de uitvoering van de plannen voor herstel en veerkracht.
Tot dusver hebben meer dan 400 TSI-projecten - waaronder verschillende nieuwe projecten voor 2023 - aan het opstellen of uitvoeren van de plannen voor herstel en veerkracht van de lidstaten bijgedragen of zullen ze daaraan bijdragen.
Kunt u een voorbeeld geven van door het TSI ondersteunde hervormingen van overheidsdiensten?
De efficiëntie en de veerkracht van overheidsdiensten zijn voor de lidstaten van cruciaal belang voor het economisch herstel en een optimale groene en digitale transitie. Uit de recente crises is gebleken dat overheden zich voortdurend moeten kunnen aanpassen aan een snel veranderende wereld. Hiervoor zijn nieuwe vaardigheden en nieuwe werkmethoden vereist (bijvoorbeeld de digitalisering van overheidsdiensten). Tegelijkertijd moeten hoogwaardige, open, betrouwbare en rekenschap verschuldigde diensten voor iedereen worden gewaarborgd. Om de hervormingen van de lidstaten op dit gebied te ondersteunen, lanceert het TSI in 2023 een nieuw initiatief om uitwisselingen van ambtenaren tussen verschillende lidstaten te bevorderen: PACE (Public Administration Cooperation Exchange. Dankzij dit initiatief kunnen ambtenaren gedurende korte tijd in andere lidstaten werken om beste praktijken en ervaringen uit te wisselen.
Kunt u een voorbeeld geven van de manier waarop het TSI bijdraagt tot de uitvoering van de territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie?
Het TSI ondersteunt zes lidstaten bij de uitvoering van hun territoriale plannen voor een rechtvaardige transitie in het kader van het Fonds voor een rechtvaardige transitie.
Het TSI ondersteunt bijvoorbeeld de voorbereiding van oproepen tot het indienen van projecten, informatie- en communicatiestrategieën, capaciteitsopbouw voor lokale en regionale overheden, de ontwikkeling van op maat gesneden instrumenten en de verspreiding van goede praktijken. Mede dankzij deze steun kunnen de betrokken regio's van de financiering uit het Fonds voor een rechtvaardige transitie gebruikmaken.
Kunt u een voorbeeld geven van de manier waarop het TSI bijdraagt tot energiezekerheid?
Sinds 2022 ondersteunt het TSI de lidstaten bij hun inspanningen om - conform het REPowerEU-plan - minder afhankelijk van fossiele brandstoffen uit Rusland te worden. Zo heeft de Commissie 17 lidstaten van advies en capaciteitsopbouw voorzien om specifieke hervormingen en investeringen in kaart te brengen op het gebied van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie, de productie van hernieuwbare waterstof, de diversificatie van de energietoevoer en innovatieve oplossingen voor de decarbonisatie van de industrie.
Daarnaast zal het TSI in 2023 zes lidstaten ondersteunen bij hun inspanningen om de administratieve procedures voor vergunningen voor hernieuwbare energiebronnen overeenkomstig het REPowerEU te versnellen. Voorts zullen zeven lidstaten steun krijgen bij projecten op het gebied van renovatie en energie-efficiëntie overeenkomstig het EU-initiatief renovatiegolf, de voorstellen voor een herziene richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen en de richtlijn energie-efficiëntie.
Hoe helpt het TSI de lidstaten de gevolgen op te vangen van de niet geprovoceerde militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne?
Na de niet geprovoceerde militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne heeft de Commissie een specifieke oproep gelanceerd om de lidstaten te steunen bij de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne en bij hun inspanningen om geleidelijk minder afhankelijk van Russische fossiele brandstoffen te worden.
Voorts heeft het TSI tal van lidstaten geholpen de sancties tegen Rusland daadwerkelijk uit te voeren. Er is bijvoorbeeld steun verleend om op te sporen wie een bedrijf daadwerkelijk bezit of controleert, hetgeen belangrijk is om te achterhalen welke activa bevroren moeten worden. Met de steun wordt ook toezicht gehouden op cryptotransacties om te voorkomen dat sancties worden omzeild. In 2023 zal het TSI negen lidstaten helpen de bevoegdheden van de nationale autoriteiten bij de uitvoering van sancties in kaart te brengen. Daarbij worden onder meer de sterke en de zwakke punten van verschillende methoden voor het bevriezen van activa geanalyseerd.
Kunt u een voorbeeld geven van de manier waarop het TSI vaardigheden ondersteunt?
Overeenkomstig het Europees Jaar van de Vaardigheden 2023 zal het TSI de lidstaten in 2023 blijven helpen nationale strategieën te ontwikkelen om tekorten aan vaardigheden en discrepanties tussen gevraagde en aangeboden vaardigheden te verhelpen.
Zo heeft het TSI de oprichting van een EU-academie voor toezicht op het digitale geldwezen ondersteund. Deze academie stelt de toezichthoudende autoriteiten beter in staat de risico's van geavanceerde technologieën in de financiële sector aan te pakken om de consumenten beter te beschermen.
Meer over ...