Europees Parlement bekritiseert buitensluiting van beslissing over Schengen - Hoofdinhoud

Door een besluit van de Raad van Ministers i in juni 2012 kon het Europees Parlement i niet meer meepraten over de evaluatie van Schengen (vrij verkeer van personen tussen 26 Europese landen). De Schengenlanden i konden daardoor grenscontroles invoeren zonder dat het Europees Parlement dat zou kunnen tegenhouden. Het Parlement voelde zich buitenspel gezet en legde op een aantal gevoelige en belangrijke dossiers het wetgevingsproces stil.

Op 12 juni 2013 werd alsnog door de Raad i, het Europees Parlement en de Europese Commissie i overeengekomen dat het tijdelijk sluiten van de binnengrenzen op Europees niveau besloten en gecontroleerd moet worden, met een centrale rol voor de Commissie en een controlerende rol voor het Parlement. Het Parlememt zal op de hoogte gebracht worden van controles en geraadpleegd worden bij wijzigingen in het controlesysteem.

Op 7 juni 2012 besloot de Raad van ministers voor Justitie en Binnenlandse Zaken i in de EU om de wettelijke basis voor de evaluatie van Schengen te veranderen van artikel 77 i naar artikel 70 i van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie i. Dit betekende dat het Europees Parlement niet meer mee kon beslissen, maar alleen recht had op informatie. Het Parlement en de Commissie konden niet langer toezicht houden op iets dat iedereen aangaat. Bovendien konden lidstaten verbeteringen en bezorgdheden van de EU-instituties naast zich neerleggen. De beslissing werd genomen terwijl de onderhandelingen met de andere EU-instituties nog bezig waren.

EU-instituties konden niet langer grenscontroles van lidstaten onderzoeken, wat betekende dat er meer risico voor misbruik zou kunnen zijn. Het kon ook de samenwerking van de Raad met de Commissie en het Parlement moeilijker maken, omdat de beslissing genomen werd zonder consultatie. Als reactie op de beslissing van de Raad besloot de commissie Justitie van het Europees Parlement i enkele dagen na het besluit van de Raad, de behandeling van een aantal belangrijke dossiers stil te leggen. Daarnaast weigerde het Parlement om met de Raad over deze dossiers te onderhandelen. Het was de eerste keer dat het Europees Parlement het wetgevende proces blokkeerde. In september 2012 hervatte het Parlement de behandeling van deze dossiers weer.

In juni 2013 werden nieuwe regels voor Schengen ingevoerd, waardoor de rol van het Europees Parlement toch weer werd versterkt. In deze nieuwe regels is opgenomen dat het Parlement op de hoogte gebracht wordt van inspecties op de binnengrenzen en op het tijdelijk sluiten van binnengrenzen. Daarnaast zal de Raad het Parlement raadplegen als zij amendementen op de nieuwe regels willen doorvoeren. Het Parlement was blij met de bereikte overeenkomst.