Europese Raad, 24-25 maart 2022, Brussel

Justus Lipsius
datum 24 maart 2022 - 25 maart 2022
plaats Brussel, België
adres Wetstraat 175 [kaart]
locatie Justus Lipsius i Toon locatie
organisatie Europese Raad i

Voornaamste resultaten, 24 maart 2022

Op de eerste dag van de top hebben de EU-leiders conclusies aangenomen over de Russische militaire agressie tegen Oekraïne. De Amerikaanse president Joe Biden was persoonlijk op de top aanwezig om de steun voor Oekraïne en de versterking van de trans-Atlantische samenwerking te bespreken. Ook de Oekraïense president Volodymyr Zelensky was aanwezig via videoconferentie.

De Europese Raad bekrachtigde de Verklaring van Versailles, en erkende daarbij de Europese aspiraties van Oekraïne en de Europese keuze van Oekraïne, zoals vermeld in de associatieovereenkomst. De Europese Raad herhaalde zijn verzoek aan de Commissie om conform de bepalingen van de Verdragen haar advies uit te brengen.

Russische agressie tegen Oekraïne

Veiligheid van burgers

De EU-leiders benadrukten dat Rusland zijn aanvallen richt op burgers en burgerobjecten, waaronder ziekenhuizen, medische voorzieningen, scholen en schuilplaatsen, wat leidt tot enorm veel dodelijke slachtoffers en gewonden onder de burgerbevolking.

Deze oorlogsmisdaden moeten onmiddellijk stoppen. De verantwoordelijken en hun medeplichtigen zullen ter verantwoording worden geroepen overeenkomstig het internationaal recht.

Europese Raad

De leiders drongen er bij Rusland op aan:

  • burgers die in oorlogsgebieden vastzitten, dringend veilige doorgang te garanderen
  • alle gijzelaars onmiddellijk vrij te laten
  • ongehinderde humanitaire toegang te verlenen
  • humanitaire corridors in te stellen

Infographic - EU sanctions in response to Russia’s invasion of Ukraine

Zie volledige infographic

Sancties

De Europese Raad benadrukte dat de EU aanzienlijke sancties heeft aangenomen die een enorme impact hebben op Rusland en Belarus, en dat zij bereid blijft snel verdere gecoördineerde zware sancties op te leggen.

De Europese Raad riep alle landen op zich aan te sluiten bij deze sancties en benadrukte dat iedere poging om de sancties te omzeilen of om Rusland op een andere manier te helpen, moet worden verhinderd.

Infographic - EU temporary protection for displaced persons

Zie volledige infographic

EU-steun voor mensen die de oorlog ontvluchten

De EU-leiders verklaarden dat de EU en haar lidstaten gecoördineerde politieke, financiële, materiële en humanitaire steun zullen blijven verlenen aan Oekraïne en zijn bevolking.

De Europese Raad brengt hulde aan alle burgers, organisaties en regeringen in heel Europa die zich solidair betonen met degenen die deze gruwelijke oorlog ontvluchten.

Europese Raad

De EU-leiders erkenden alle inspanningen die reeds zijn geleverd om vluchtelingen die de oorlog tegen Oekraïne ontvluchten, op te vangen, en riep alle lidstaten op hun inspanningen op te voeren in een blijvende geest van eenheid en solidariteit.

De Europese Raad verklaarde dat deze crisis een enorme uitdaging vormt voor de infrastructuur en openbare diensten van de EU-landen die vluchtelingen opvangen, met name voor de lidstaten die aan Oekraïne grenzen.

In dit verband riepen de EU-leiders op tot:

  • het opvoeren van de inspanningen van de lidstaten in een blijvende geest van eenheid en solidariteit
  • het snel vrijmaken van EU-financiering voor vluchtelingen en voor wie hen opvangt
  • de ontwikkeling van noodplannen door de lidstaten

Voorts verklaarden de EU-leiders dat bijzondere aandacht moet worden besteed aan de behoeften van de meest kwetsbaren en aan maatregelen om mensenhandel te voorkomen en op te sporen.

Zij herhaalden ook dat zij aan de zijde van de Republiek Moldavië en haar bevolking staan.

Energie en nucleaire installaties

De EU-leiders waren ingenomen met de recente synchronisatie van de Oekraïense en Moldavische elektriciteits­netten met het EU-net.

Ook verklaarden zij dat de veiligheid van Oekraïense nucleaire installaties moet worden gewaarborgd, mede met de steun van de Internationale Organisatie voor Atoomenergie.

Wederopbouw van een democratisch Oekraïne

De Europese Raad benadrukte dat de EU vastbesloten is steun te verlenen aan de Oekraïense regering voor haar onmiddellijke behoeften en, zodra Rusland zijn verwoestende aanval heeft beëindigd, voor de wederopbouw van een democratisch Oekraïne.

Daartoe kwamen de EU-leiders overeen een solidariteits­trustfonds voor Oekraïne op te richten en drongen zij ook aan op:

  • een snel begin met de voorbereidingen ervan
  • een internationale conferentie om financiering aan te trekken

De Europese Raad verzocht de Commissie tevens technische bijstand te blijven verlenen teneinde Oekraïne te helpen bij de uitvoering van de nodige hervormingen.

Infographic - A Strategic Compass for the EU

Zie volledige infographic

Veiligheid en defensie

De Europese Raad zal zich over veiligheid en defensie buigen op basis van de Verklaring van Versailles, rekening houdend met de nieuwe veiligheids­situatie in Europa.

In dit verband zullen de EU-leiders bespreken hoe de EU in staat kan worden gesteld sneller en doortastender op te treden in crisissituaties, en tegelijkertijd haar belangen te behartigen en de burgers te beschermen. Ook zullen zij spreken over investeringen in defensie en financierings­instrumenten.

De Europese Raad zal naar verwachting het strategisch kompas goedkeuren, een initiatief om het veiligheids- en defensie­beleid van de EU te versterken, met als centrale thema's crisis­beheersing, defensie­vermogens, weerbaarheid en partnerschappen.

Energie

Op de informele bijeenkomst in Versailles kwamen de EU-leiders overeen de afhankelijkheid van de invoer van gas, olie en steenkool uit Rusland zo snel mogelijk af te bouwen.

De Europese Raad zal de aanhoudend hoge energieprijzen en de gevolgen daarvan voor burgers en bedrijven bespreken, ook in de context van de Russische agressie tegen Oekraïne. De Europese Commissie zal als besprekings­basis opties voor betaalbare energieprijzen en voorzienings­zekerheid op tafel leggen.

Economische aangelegenheden

De Europese Raad zal verder bespreken hoe er een steviger economische basis kan worden opgebouwd, zoals beschreven in de Verklaring van Versailles. Het gaat met name om het afbouwen van de strategische afhankelijk­heid op gevoelige gebieden als kritieke grond­stoffen, half­geleiders, gezondheid, digitale technologie en voedsel.

Ook zal worden besproken hoe de interne markt verder kan worden versterkt voor een snellere groene en digitale transitie, en hoe de EU-economie veerkrachtiger kan worden gemaakt.

De Europese Raad zal voorts de beleids­prioriteiten voor het Europees Semester in 2022 bekrachtigen.

COVID-19

De Europese Raad zal de coördinatie van de respons op de COVID-19-pandemie bespreken, en de balans opmaken van de internationale samenwerking voor mondiale governance en solidariteit op gezondheids­gebied, onder meer door de inzet van vaccins.

Ook de werkzaamheden, onder leiding van de WHO, rond een toekomstig instrument ter versterking van de preventie, paraatheid en respons bij pandemieën, komen aan bod.

Externe betrekkingen

De Europese Raad zal de komende top EU-China, op 1 april 2022, voorbereiden.

De politieke crisis in Bosnië en Herzegovina staat eveneens op de agenda van de EU-leiders.


1.

Europese Raad

De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders of staatshoofden van de 27 lidstaten van de Europese Unie i, de vaste voorzitter i en de voorzitter van de Europese Commissie i. De Hoge Vertegenwoordiger voor het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid i woont de bijeenkomsten van dit orgaan ook bij. Alleen de regeringsleiders of staatshoofden hebben stemrecht tijdens de vergaderingen. De Europese Raad heeft geen wetgevingstaak, maar stelt wel de politieke richting van de EU vast.

2.

Meer over...