Europese Raad 29-30 juni 2023 - Hoofdinhoud
Op 29 en 30 juni 2023 kwamen de 27 regeringsleiders en staatshoofden van de lidstaten bijeen in Brussel voor een bijeenkomst van de Europese Raad. De voorzitter van de Europese Commissie i en de Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlands beleid en veiligheid i waren ook aanwezig. Premier Mark Rutte i vertegenwoordigde Nederland.
Deze Europese Raad stond in het teken van een aantal prangende dossiers, waaronder de situatie in Oekraïne, het recent gesloten akkoord tussen de ministers op het gebied van migratie en de nieuwe strategie voor economische zekerheid.
Inhoudsopgave
Oekraïne
Tijdens de Raad herhaalden de regeringsleiders dat zij Oekraïne financieel, economisch, militair, humanitair en diplomatiek zullen blijven steunen. Hierbij horen ook toekomstige toezeggingen aan Oekraïne op het gebied van veiligheid, waarbij de veiligheids- en defensiebelangen van alle lidstaten in acht zullen worden genomen. De Raad heeft ter ondersteuning van Oekraïne ook de Europese Investeringsbank opgeroepen om samen met de Commissie haar steun voor de infrastructuur van Oekraïne op te voeren.
Wat betreft de aanpak van Rusland heeft de Raad de Commissie en de hoge vertegenwoordiger verzocht om werkzaamheden rond de bevroren Russische tegoeden voort te zetten. Daarnaast stelde de Raad tevreden te zijn over het aanvangen van de werkzaamheden van het International Centre for the Prosecution of the Crime of Aggression (IPCA). De regeringsleiders verzochten de Raad van Ministers en het Europees Parlement tot slot om snel tot richtlijnen te komen over EU-brede strafbare feiten en straffen voor het schenden en omzeilen van EU-sancties.
Economie
Op economisch gebied zei de Raad het belangrijk te vinden een balans te bereiken in het verdedigen van de belangen van de EU en het tegelijkertijd behouden van een open economie.
Verder heeft de Raad de twee wetgevers verzocht vaart te maken met de voorstellen voor een verordening voor een nettonulindustrie en een verordening kritieke grondstoffen. Daarnaast stelde de Raad dat de EU een toplocatie moet worden voor de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie.
Veiligheid en defensie
Op het gebied van veiligheid en defensie benadrukte de Raad, in het kader van de huidige geopolitieke situatie, dat de technologische en industriële basis van de defensiesector van de EU concurrerender, innovatiever en veerkrachtiger moet worden. De EU zal in de toekomst meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor haar eigen defensie. In dit kader verzocht de Raad de Commissie daarnaast een voorstel in te dienen voor een Europees defensie-investeringsprogramma (EDIP) om de Europese technologische en industriële defensiebasis te versterken.
China
De Raad heeft benadrukt dat de EU kritieke afhankelijkheden en kwetsbaarheden zal blijven afbouwen. Tegelijkertijd stelde de Raad niet van plan te zijn zich compleet te ontkoppelen: China en de EU zullen belangrijke handels- en economische partners blijven.
Wat betreft de relatie met China, zal de EU het land proberen aan te moedigen om meer actie te ondernemen op het gebied van de aanpak van de klimaatverandering, de paraatheid bij pandemieën, voedselzekerheid en humanitaire hulp. Daarnaast verzocht de Raad China bij Rusland te blijven aandringen de troepen terug te trekken uit Oekraïne. Ook stelde de Raad dat de EU zich zal blijven inzetten voor mensenrechten in haar relatie met China.
Externe betrekkingen
Wat betreft de externe betrekkingen van de EU hebben de regeringsleiders gesproken over de recente afspraken die met Tunesië gemaakt zijn op onder andere het gebied van migratie. De Raad heeft het belang van dergelijke strategische partnerschappen tussen de EU en andere zuidelijke buurlanden onderstreept.
Daarnaast heeft de Raad de voorbereidingen voor de top met de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caraïbische Staten (CELAC) besproken. De Raad wenst samenwerking op het gebied van de aanpak van de mondiale klimaat- en milieucrises, ongelijkheid en bedreigingen voor de mondiale veiligheid en de op regels gebaseerde orde. Daarnaast willen de regeringsleiders meer samenwerking bij het diversifiëren van toeleveringsketens.
Tot slot heeft de Raad in het kader van de recente verkiezingen in Turkije de Commissie en de hoge vertegenwoordiger verzocht om een verslag over de stand van zaken wat betreft de betrekkingen met Turkije.
Naast premier Rutte:
Robert Abela i, Xavier Bettel i, Nikos Christodoulides i, António Santos da Costa i, Alexander De Croo i, Nikolai Denkov i, Petr Fiala i, Mette Frederiksen i, Robert Golob i, Klaus Johannis i, Kaja Kallas i, Krišjānis Kariņš i, Ulf Kristersson i, Emmanuel Macron i, Giorgia Meloni i, Kyriakos Mitsotakis i, Mateusz Morawiecki i, Gitanas Nauséda i, Karl Nehammer i, Viktor Orbán i, Petteri Orpo i, Andrej Plenkovic i, Olaf Scholz i, Pedro Sánchez Pérez-Castejón i, Leo Varadkar i