Europese Commissie stelt voor om 2013 uit te roepen tot 'Europees Jaar van de burger' - Hoofdinhoud

Europese Commissie i - Persbericht

Brussel, 11 augustus 2011 - Het burgerschap van de Unie en de rechten die daaraan gekoppeld zijn, behoren tot de belangrijkste pijlers van de Europese Unie i. Bijna 20 jaar nadat het burgerschap van de Unie op 1 november 1993 in het leven werd geroepen bij het Verdrag van Maastricht i heeft de Europese Commissie vandaag voorgesteld 2013 uit te roepen tot "Europees Jaar van de burger".

In die 20 jaar zijn concrete resultaten geboekt die voor miljoenen burgers direct merkbaar zijn in het dagelijks leven. Om een voorbeeld te noemen: wie vandaag naar het buitenland reist, merkt dat hij minder geld kwijt is, dat hij probleemloos de grens kan passeren, dat zijn pakketreizen gewaarborgd zijn, dat hij toegang heeft tot de gezondheidszorg en dat hij goedkoper naar huis kan bellen. En dit zijn nog maar een paar voordelen van het EU-burgerschap. De Commissie streeft ernaar de resterende obstakels waar mensen tegenaan lopen als zij in het buitenland hun rechten willen uitoefenen, uit de weg te ruimen.

“Vrij verkeer is het meest gewaardeerde recht in de Europese Unie. Het is synoniem met het burgerschap van de Unie i. Het levert burgers en bedrijven veel op dat de EU geleidelijk de interne belemmeringen voor het vrije verkeer van goederen i, diensten i en personen i wegneemt. Ik wil hiermee verder gaan, zodat alle EU-burgers zonder zorgen in een andere EU-lidstaat kunnen reizen, winkelen, studeren of wonen ", aldus vicevoorzitter Viviane Reding i, EU-commissaris voor justitie en burgerschap. ”Als de burgers hun rechten niet kennen, kunnen zij die ook niet goed uitoefenen. 48% van de Europeanen vindt dat zij niet goed op de hoogte zijn van hun rechten. Met het Europees Jaar van de burger kunnen we hier verandering in brengen. Het is een goede gelegenheid de mensen eraan te herinneren wat de Europese Unie voor ieder van ons kan betekenen."

Vrij verkeer is het meest gewaardeerde recht van het EU-burgerschap (zie persbericht nr. 14/2011). Er zijn inderdaad steeds meer Europeanen die gebruikmaken van dit recht en in een andere EU-lidstaat wonen: in 2009 woonden naar schatting 11,9 miljoen burgers in een andere dan hun eigen lidstaat, in 2010 was dit aantal gestegen tot 12,3 miljoen (STAT/11/105). Dankzij het EU-burgerschap - dat niet in de plaats komt van het nationale burgerschap maar daar een aanvulling op vormt - hebben EU-burgers toegang tot een breed scala van rechten in alle EU-lidstaten i. Zo hebben zij als consument het recht goederen en diensten in andere lidstaten te kopen, en als burger recht op toegang tot onderwijs, op erkenning van hun diploma's, op toegang tot gezondheidszorg, het recht om socialezekerheidsrechten op te bouwen en actief en passief kiesrecht in hun lidstaat van verblijf bij Europese en gemeenteraadsverkiezingen.

Maar hoewel ruim een op de drie (35%) werknemers best in een andere lidstaat zou willen werken, vindt bijna een op de vijf nog steeds dat er te veel obstakels zijn om dat daadwerkelijk te doen. Samen met taalproblemen is een chronisch gebrek aan informatie de belangrijkste belemmering om grensoverschrijdend te gaan pendelen. In 2010 wees een onderzoek uit dat nog te veel mensen niet goed weten over welke rechten zij beschikken: slechts 43% weet wat de term "burger van de Europese Unie" inhoudt, en bijna de helft van de Europese burgers (48%) geeft aan niet goed op de hoogte te zijn van hun rechten (zie bijlage).

Ook uit het Verslag over het EU-burgerschap 2010 (zie IP/10/1390 en MEMO/10/525) bleek dat er nog veel belemmeringen bestaan die mensen ervan weerhouden in het buitenland te gaan wonen. In het verslag worden 25 concrete maatregelen aangekondigd om deze belemmeringen weg te nemen. Een daarvan luidt: "burgers bewuster maken van wat het betekent om EU burger te zijn, welke rechten zij hebben en wat de betekenis hiervan is voor hun dagelijks leven, door voor te stellen om 2013 uit te roepen tot Europees Jaar van de burger en door gedurende dit jaar doelgerichte evenementen te organiseren rond het EU-burgerschap en het EU-beleid inzake burgers". In het Europees Jaar van de burger krijgt het verslag over het EU-burgerschap een vervolg: in 2013 komt de Commissie met een actieplan voor het wegnemen van de resterende belemmeringen die de burgers beletten gebruik te maken van hun rechten als EU-burger.

Door 2013 uit te roepen tot Europees Jaar van de burger komt de Europese Commissie haar belofte uit het Verslag over het EU-burgerschap na en gaat zij in op het verzoek van het Europees Parlement om zo'n jaar te organiseren.

Het Europees Jaar van de burger moet ervoor zorgen dat de burgers van de Unie gemakkelijk informatie over hun rechten kunnen vinden, waardoor het voor hen eenvoudiger wordt om gebruik te maken van hun recht van vrij verkeer en verblijf in de Unie. Het jaar is in het bijzonder bedoeld om:

• - 

  de burgers bewust te maken van hun recht van vrij verblijf in de Europese Unie;
• - 

  de burgers te laten zien wat de EU-rechten en het EU-beleid voor hen kunnen betekenen en hen te stimuleren actief deel te nemen aan de beleidsvorming in de EU;
• - 

  de discussie over de gevolgen en de mogelijkheden van het recht van vrij verkeer te bevorderen, met name als het gaat om het verbeteren van de sociale cohesie en het wederzijds begrip tussen mensen.

Ter gelegenheid van het Europees Jaar van de burger 2013 zullen overal in de EU evenementen, conferenties en seminars worden georganiseerd op EU-, nationaal, regionaal of lokaal niveau. De Commissie heeft ook plannen om meer bekendheid te geven aan de meertalige websites Europe Direct i en Your Europe, die een belangrijke functie hebben in een "één-loket"-informatiesysteem over de rechten van de burgers van de Unie. Ook instrumenten voor het oplossen van problemen, zoals SOLVIT, zullen meer onder de aandacht worden gebracht om de burgers van de Unie in staat te stellen hun rechten beter te gebruiken en te verdedigen.

Voor de activiteiten die voor 2013 zijn gepland in het kader van het Europees Jaar van de burger wordt een budget voorgesteld van 1 miljoen euro.

Het besluit van vandaag moet volgens de "gewone wetgevingsprocedure" (medebeslissing) worden goedgekeurd door het Europees Parlement i en de Raad van ministers i. De Commissie hoopt op een nauwe samenwerking met de andere instellingen, met name het Europees Parlement, en met de lidstaten om ervoor te zorgen dat het Jaar van de burger duidelijk en blijvend effect heeft.

Homepage van vicevoorzitter Viviane Reding, EU-commissaris voor justitie: