Europese Raad 30-31 mei 2022 (buitengewoon) - Hoofdinhoud
Op 30 en 31 mei 2022 kwamen de 27 regeringsleiders en staatshoofden bijeen in Brussel voor een buitengewone bijeenkomst van de Europese Raad i. Deze Raad vond plaats tegen de achtergrond van de aanhoudende Russische agressie tegen Oekraïne. De gevolgen van de invasie stonden dan ook centraal bij de top.
Namens Nederland nam premier Rutte i deel aan deze buitengewone top.
Inhoudsopgave
Tijdens de Raad stonden vier onderwerpen centraal:
De situatie in Oekraïne
Tijdens de Raad is gesproken over de situatie in Oekraïne. De EU heeft eerder op verschillende manieren steun geboden aan Oekraïne, onder meer door het financieren van wapens en militair materieel. De regeringsleiders hebben verdere financiële en economische steun toegezegd.
Opvallend was dat er in de eindverklaring niets stond over de aanvraag van Oekraïne om kandidaat-lidstaat te worden. Het lijkt erop dat dat volgende maand op de vaste juni-top van de Europese Raad op de agenda staat.
Na weken van moeizame onderhandelingen is er een akkoord gesloten over het zesde sanctiepakket. Heet hangijzer was de olieboycot. Die komt er, maar er wordt wel een uitzondering gemaakt voor de import van olie per pijpleiding. Zo kan Hongarije olie blijven importeren en ging het land daardoor toch akkoord met de nieuwe sancties.
Defensie
Bij de vorige bijeenkomst van de Europese Raad hebben lidstaten het Strategisch Kompas i goedgekeurd. Hierin is de richting van het Europese veiligheids- en defensiebeleid vastgesteld. Daarnaast heeft de Russische invasie vlakbij de grens van de EU ook de urgentie voor defensiesamenwerking vergroot. De regeringsleiders hadden het deze top vooral over meer praktische samenwerking op de hele korte termijn, zoals over het gezamenlijk inkopen van militair materieel. De regeringsleiders hebben besloten meer materieel in te kopen en spreken hier verder over op de top van juni.
Energie
Het veiligstellen van de energievoorziening in Europa en het verminderen van deze afhankelijkheid was een belangrijk punt van discussie. Het recente plan van de Europese Commissie i over hoe de EU in 2027 onafhankelijk moet zijn van Russische fossiele brandstoffen stond hierin centraal. De regeringsleiders benadrukten de noodzaak van het vinden van andere bronnen van energie, en het bevorderen van energiebesparing.
De regeringsleiders willen daarnaast dat de Commissie nagaat in hoeverre de EU samen met andere partners de energieprijzen kan beteugelen.
Voedselzekerheid
De invasie van Oekraïne heeft de mondiale voedselmarkten aanzienlijk verstoord en dit veroorzaakt een stijging van de prijzen op de voedselmarkten. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen i heeft opgeroepen tot meer samenwerking op Europees en wereldwijd niveau om de voedselvoorziening veilig te stellen.
De regeringsleiders stelden dat de EU met partners wereldwijd ervoor moet zorgen dat de handel in voedsel niet te zeer verstoord moet worden, en riepen lidstaten op veilige routes voor de export van Oekraïns graan te helpen bewerkstelligen waar mogelijk.